Europa dwóch prędkości to fakt

Za duże różnice w dochodach to zdaniem zdecydowanej większości mieszkańców UE jedno z wyzwań dla ich rządów - wynika z ogłoszonego w poniedziałek badania Eurobarometru. Mimo to większość Europejczyków uważa, że to, co ich spotyka w życiu, jest sprawiedliwe

Ponad połowa respondentów jest zdania, że ludzie mają równe szanse rozwoju (58 proc.). Jednak ten wynik maskuje istotne różnice regionalne - takiego zdania bowiem jest 81 proc. respondentów w Danii, ale tylko 18 proc. w Grecji. W Polsce wynik jest taki sam jak średnia dla całej UE.

Polacy wydają się za to patrzeć na swoje życie w jaśniejszy sposób niż mieszkańcy innych krajów UE. Twierdząco na pytanie o to, czy większość rzeczy, które dzieją się ich życiu jest sprawiedliwa, odpowiedziało 60 proc. Polaków i 53 proc. mieszkańców wszystkich krajów UE.

Duże różnice widać też w ocenie sytuacji kraju dziś i przed 30 laty. Dla 64 proc. Polaków szanse rozwoju są bardziej sprawiedliwe niż przed trzema dekadami. Pod takim samym stwierdzeniem podpisuje się ponad 70 proc. osób biorących udział w badaniu na Malcie, w Finlandii i Irlandii, ale mniej niż 25 proc. w Chorwacji, Francji i Grecji. Średnia dla UE to jedynie 46 proc.

W Polsce jest też wyższe niż przeciętnie w UE poczucie sprawiedliwości. Na pytanie, czy ludzie w naszym kraju otrzymują to, na co zasługują, twierdząco odpowiedziało 47 proc. badanych Polaków, natomiast wśród Europejczyków ten odsetek wyniósł 38 proc.

Na tle mieszkańców innych krajów UE Polacy podobnie postrzegają nierówności w dochodach. Zdaniem 84 proc. Europejczyków są one zbyt duże w ich krajach; dla Polski wynik wyniósł 82 proc. W Portugalii tego zdania jest 96 proc. respondentów, 92 proc. w Niemczech, a 59 proc. w Holandii.

We wszystkich krajach oprócz Danii ponad 60 proc. respondentów jest zdania, że rządy powinny przyjąć środki mające na celu zmniejszenie różnic. Wynik dla Polski to 81 proc., a średnia dla UE - 79 proc.

Dobry stan zdrowia i wysokiej jakości kształcenie są postrzegane jako kluczowe lub ważne czynniki udanego życia przez odpowiednio 98 proc. i 93 proc. respondentów (Polscy respondenci odpowiadali tak samo jak inni Europejczycy).

Ponad 90 proc. uważa także ciężką pracę i odpowiednie znajomości za istotne lub ważne (w przypadku polskich respondentów równo 90 proc.). Wywodzenie się z bogatej rodziny, posiadanie koneksji politycznych, określone pochodzenie etniczne lub płeć są postrzegane jako mniej istotne.

Badanie wskazuje na brak optymizmu mieszkańców kraju UE w niektórych dziedzinach. Na przykład jedynie 39 proc. ankietowanych Europejczyków jest przekonanych, że sprawiedliwość zawsze przeważa nad niesprawiedliwością. Tyle samo osób jest zdania, że jest odwrotnie.

Jeszcze większy pesymizm widać w odniesieniu do decyzji politycznych. Tylko 32 proc. badanych zgadza się, że będą one konsekwentnie stosowane do wszystkich obywateli, natomiast 48 proc. się z tym nie zgadza.

Specjalne badanie Eurobarometru dotyczące sprawiedliwości, nierówności i mobilności międzypokoleniowej zostało przeprowadzone w formie bezpośrednich wywiadów w dniach od 2 do 11 grudnia 2017 r. W badaniu wzięło udział ogółem 28 031 osób z 28 państw UE. W Polsce próba wyniosła 997 osób.

SzSz PAP