Pieniądze to za mało na zwalczenie smogu
Dwanaście polskich metropolii na ochronę środowiska, w tym na walkę ze smogiem wydaje ponad 2,5 mld zł; samo zwiększanie budżetów jednak nie wystarczy, potrzebne są np. strategie ekologicznego rozwoju miast - czytamy w opublikowanym w czwartek raporcie PwC.
W raporcie pt. „Walka o lepsze powietrze. Polskie metropolie w obliczu zagrożeń ekologicznych i uciążliwości ruchu drogowego” wskazuje się, że polskie miasta z roku na rok wydają coraz więcej pieniędzy na działania związane z ochroną środowiska. 12 metropolii przeznacza na ten cel ponad 2,5 mld zł
Autorzy wskazują jednak, że samo zwiększanie środków nie rozwiąże problemu smogu, konieczna jest m.in. długofalowe planowanie, współpraca wszystkich zainteresowanych stron, a także innowacyjne rozwiązania.
Stan środowiska naturalnego to tylko jeden z wielkich problemów w rozwoju polskich metropolii. Ze względu na złożoność problemu, nie da się go rozwiązać bez rzeczywistej, długofalowej współpracy w ramach całych obszarów metropolitalnych, współpracy z rządem i wszystkimi interesariuszami, strategicznego planowania i sięgania po innowacje społeczne oraz narzędzia inteligentnego rozwoju miast - wskazuje główny doradca ekonomiczny PwC prof. Witold Orłowski.
W raporcie wskazuje się, że w 12 polskich metropoliach żyje ponad 16 mln osób, co stanowi ponad 42 proc. mieszkańców kraju.
Ogólny stan środowiska w polskich metropoliach na tle innych miast europejskich jest niezadowalający, a wynika to przede wszystkim z zanieczyszczenia powietrza spowodowanego nadmiernym ruchem drogowym i spalaniem +brudnego+ paliwa w piecach - wykazano.
Eksperci PwC zwracają uwagę, że istotnym elementem poprawy tego stanu rzeczy jest nie tylko inwestowanie w proekologiczny transport i odpowiednią infrastrukturę, ale również edukacja mieszkańców w zakresie działań minimalizujących negatywny wpływ na środowisko.
W raporcie czytamy, że jedną z ważniejszych przyczyn pogarszającego się stanu powietrza w Polsce jest dynamicznie rosnąca liczba samochodów. Liczba zarejestrowanych aut w polskich metropoliach wzrosła dwukrotnie w ciągu ostatnich 14 lat, przy czym ponad 70 proc. wszystkich aut to pojazdy 10-letnie i starsze.
Eksperci podkreślają, że obecnie w Polsce nie ma zachęt do zakupu pojazdów spełniających nowoczesne normy.
A jak polskie miasta walczą ze smogiem?
Głównie jest to modernizacja, wymiana instalacji grzewczych, czy termomodernizacja budynków mieszkalnych. Takie działania prowadzone są np. w Łodzi i we Wrocławiu.
W stolicy Górnego Śląska, Katowicach władze miejskie podjęły decyzję, by wykorzystać drony do badania składu chemicznego dymu z kominów.
Szczecin postawił na zazielenienie przestrzeni miejskiej. W ramach programu Platan miasto prowadzi nasadzenia kilkuset drzew i krzewów. Do popularyzacji działań wspierających środowisko może przyczynić się wystawa światowa Horticultural EXPO 2024, której organizatorem będzie Łódź. Jednym z głównych tematów będzie promocja ekologicznych rozwiązań w miastach i powiązanie ich z rewitalizacją terenów poprzemysłowych - dodano.
Autorzy raportu zwracają ponadto uwagę, że w walce ze smogiem mogą też pomóc innowacje, nowoczesne technologie.
W Krakowie przeprowadzany jest konkurs na innowacyjne sposoby zwalczania smogu, dzięki któremu przetestowano już m.in. ścianki z mchów, antysmogowe obrazy, czy sieć smogowych czujników - wyjaśniono.
Coraz więcej miast inwestuje ponadto w transport alternatywny. Przykładem jest Warszawa, gdzie funkcjonuje jeden z największych systemów wypożyczalni rowerów miejskich w Europie. Mieszkańcy do dyspozycji mają ponad 5 tys. rowerów. Z kolei w Białymstoku powstał pierwszy system miejskich rowerów wykraczający poza granice metropolii. Poznań inwestuje w kolej aglomeracyjną. Podobne sieci dobrze funkcjonują w Trójmieście, Warszawie, Wrocławiu, Łodzi i Krakowie.
Stolica Podkarpacia Rzeszów - jak podkreślono - prowadzi prace nad unikatowym na skalę europejską projektem, którego efektem ma być wprowadzenie w pełni autonomicznych, elektrycznych pojazdów.
W raporcie dodano, że miasta inwestują też w proekologiczny transport publiczny.
Władze Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii podpisały porozumienie z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju, dzięki któremu do 2023 roku w Metropolii może pojawić się nawet 300 elektrycznych autobusów. Natomiast w Warszawie do 2020 roku ma być dodatkowo ok. 130 takich pojazdów - dodano.
Eksperci PwC zwrócili uwagę, na inną bardzo ważną kwestię, czyli rolę strategicznego, długofalowego planowania działań, które umożliwia zrównoważony rozwój miast. Problemem jest jednak brak planów zagospodarowania przestrzennego, chaos przestrzenny.
Przemyślany i zaplanowany rozrost metropolii jest kluczowy również dla jej ekologicznego rozwoju. Niestety w dalszym ciągu w wielu metropoliach tylko niewielkie części powierzchni pokryte są planami zagospodarowania przestrzennego. Brak planu spowalnia proces zagospodarowania przestrzennego i sprzyja chaotycznemu rozwojowi miast, a także utrudnia stworzenie efektywnego systemu transportowego. Rozwój zrównoważony i ekologiczny to równoczesny rozwój we wszystkich obszarach działalności metropolii - konkluduje menedżer w zespole sektora publicznego i infrastruktury PwC Zuzanna Bartczak.
Na podst. PAP
