Urzędy pracy nie chcą profilowania bezrobotnych

Jednym z głównych zadań urzędów pracy jest pomoc osobom bezrobotnym w jak najszybszym znalezieniu zatrudnienia. Ma temu służyć między innymi tzw. profilowanie pomocy dla bezrobotnego. W praktyce jednak przepis ten nie pomaga, a stanowi przeszkodę zarówno dla urzędów jak i samych bezrobotnych, zarejestrowanych w urzędach pracy.

Mimo, że bezrobocie w Polsce jest niskie i według GUS w lutym było to 6,1 proc., w praktyce oznacza to jednak, że liczba bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy wyniosła 1 016,7 tys. osób.

Ile z tych osób faktycznie zainteresowanych jest znalezieniem pracy, a ile rejestruje się z powodu możliwości uzyskania ubezpieczenia zdrowotnego – trudno określić, jednak trzeba założyć, że tysiące ludzi zgłasza się do urzędów pracy,ponieważ chce znaleźć nowe zatrudnienie.

Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku reguluje zasady udzielania pomocy osobom bezrobotnym przez urzędy pracy. Trybunał Konstytucyjny (wyrok z dn. 6 czerwca 2018 roku) orzekł, że jeden z jej przepisów - ten dotyczący tzw. profilowania pomocy dla osób bezrobotnych jest niezgodny z Konstytucją. Musi on przestać obowiązywać 15 czerwca 2019 r.

Obecnie jest tak, że urząd pracy najszybciej, jak to możliwe po zarejestrowaniu osoby, jako bezrobotne, zobowiązany jest ustalić dla niej właśnie taki profil pomocy (może wybierać spośród trzech). Może chodzić np. o pośrednictwo pracy, poradnictwo zawodowe, jakąś formę pomocy m.in.: szkolenia, finansowanie kosztów egzaminów, jednorazowe środki na podjęcie działalności gospodarczej. Innymi sposobami mogą też być bliżej niesprecyzowane działania aktywizacyjne zlecone przez urząd, a także np. zatrudnienie wspierane, czyli takie z dopłatą za staż u pracodawcy lub podjęcia pracy w spółdzielni socjalnej.

To tylko niektóre formy – jest ich więcej. Problem w tym, że zamiast wspierać zatrudnienie – częściej stanowią one przeszkodę, a to dlatego, że  brakuje przepisów rozporządzenia, które by określało właściwy sposób ustalania tych profili dla osób bezrobotnych.

Ważne jest także i to, że  same urzędy pracy w większości negatywnie oceniały przydatności profilowania, po to by lepiej kierować pomoc do bezrobotnych. Krytyczne w tej sprawie stanowisko wyrażał także: Rzecznik Praw Obywatelskich, Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych, Najwyższa Izba Kontroli oraz organizacje pozarządowe. Dlatego też Ministerstwo Rodziny Pracy i Polityki Społecznej zdecydowało, że wnosić będzie o rezygnację w całości z przepisów dotyczących profilowania pomocy w ustawie o promocji zatrudnienia.

Efektem tych zmian, ma być głównie skrócenie okresu, w jakim rozpocznie się udzielanie wsparcia osobie bezrobotnej, a także zastosowania przez urząd dowolnej formy pomocy, określonej w ustawie o promocji zatrudnieni, takiej, która faktycznie będzie odpowiadała potrzebom osób, które zgłosiły się do urzędu pracy. Inną proponowaną zmianą w ustawie, ma być też uregulowanie kwestii indywidualnych planów działania (IPD). Urzędy pracy miałaby je dostosowywać do sytuacji i potrzeb bezrobotnego.