Będziemy mieć pieniądze „nowe” i „stare”

Narodowy Bank Polski zapowiedział, że w kwietniu wprowadzi do obiegu banknoty ze wzmocnionymi zabezpieczeniami. Obecne banknoty nie będą wycofywane i mają funkcjonować aż do naturalnego zużycia.

Wygląd nowych banknotów generalnie nie zmieni się wizualnie. Zmianie ulegną szczegóły. NBP nadal będzie emitował tak samo wyglądające banknoty z wizerunkami polskich władców, ale nowe pieniądze o nominałach 10, 20, 50 i 100 zł będą miały zmienione detale, m. in.: dodatkowo odkryte pole bieli, bardziej widoczny znak wodny z lewej strony banknotu pod nominałem i uzupełniający się druk obustronny zamiast korony w prawym górnym rogu. Banknot o nominale 200 zł na razie pozostanie niezmieniony.

Banki centralne na świecie co jakiś czas wprowadzają zabezpieczenia dla banknotów. W Polsce od 1995 r., kiedy nastąpiła denominacja do wzorów banknotów nie były wprowadzane żadne zmiany. Ta „czysto techniczna” operacja odbędzie się bez wycofywania z obiegu banknotów, które obecnie funkcjonują. Nie będzie też zbierania starych pieniędzy w celu niszczenia. Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych po prostu przestała produkować stare wzory i już drukuje tylko nowe wzory.

- Będziemy posługiwać się jednymi i drugimi banknotami do wyczerpania zapasów – mówi Przemysław Kuk, rzecznik NBP i dodaje, że Bank nie będzie zbierać obecnych wzorów w celu niszczenia, tylko z upływem czasu będą naturalnie wycofywane.

- To nie jest wymiana pieniędzy, tylko techniczna operacja wprowadzenia zmodernizowanych zabezpieczeń – mówi Krzysztof Żarnotal, prezes Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych, która produkuje polskie banknoty obiegowe. Na konferencji był obecny także Andrzej Heidrich, projektant serii banknotów „Władcy polscy”, których używamy. Na konferencji podano, że koszty operacji wprowadzenia nowych banknotów to blisko 14 mln zł. Choć zmiany na banknotach dotyczą szczegółów, na każdym banknocie będzie ich sporo, a niektóre są celowo niewidoczne. Bank przedstawił tylko te, o których powinni wiedzieć użytkownicy.

Wizerunek korony w prawym górnym rogu poniżej nominału zmieni się z obecnego - wyraźnej korony na „niepełną”, w taki sposób, że wizerunki korony z obu stron banknotu będą uzupełniały się.

Zmieni się wygląd rozety po lewej stronie władcy na banknocie 100 zł (nie będzie złotego mieniącego się środka). Z prawej strony władcy pojawi się nowa rozeta w miejsce obecnej – czerwonej. Jej kolor będzie zmieniał się od złotego do brązowego. Zmieni się królewska litery „K”, położona na prawo od głowy władcy na banknocie „50 zł”. Nie będzie czerwona, jak dotychczas, tylko ciemnozielona, zmieniająca swoją barwę od zielonego do niebieskiego w zależności od kąta patrzenia. Na banknotach  „20 zł” i „10 zł”  pojawi się nowe zabezpieczenie – pas opalizujący na odwrotnej stronie banknotu, dostrzegany w zależności od kąta padania. Wiadomo, że trwają dopiero prace modernizacyjne nad zmianą banknotu „200 zł”.

Oczywistą zmianą będzie podpis obecnego prezesa NBP zamiast widniejącego dotychczas prezes Hanny Gronkiewicz-Waltz. Nowe elementy zmodernizowanych banknotów będą posiadać bardziej widoczne znaki wodne z cyfrowym oznaczeniem nominału, który jest widoczny pod światło (głowa króla pod cyframi nominału z lewej – na przodzie banknotu i z prawej – na tyle banknotu).

W związku z wprowadzeniem nowych wzorów w listopadzie br. rozpoczną się szkolenia dla prywatnych banków, które są uczestnikami w obrocie gotówki. Jak zapewniano na konferencji, bankomaty nie będą musiały być dostosowywane do zmienionych banknotów. Natomiast będą  wymagały dostosowania wpłatomaty, biletomaty czy parkometry. Kampania edukacyjno-informacyjna dotycząca nowych pieniędzy rozpocznie się w styczniu 2014 r. W kwietniu Narodowy Bank Polski wprowadzi do obiegu nowe banknoty. Zanim upłynie ten termin nikt nie wejdzie w posiadanie nowych wzorów.

Od dawna krążą informacje o zamiarze wycofania groszówek  z obiegu w Polsce, ale plany Narodowego Banku Polskiego wymiany banknotów poznaliśmy dopiero w ostatnich dniach, co było sporym zaskoczeniem. NBP nie informuje, kiedy zapadła decyzja o wprowadzeniu zmodernizowanych banknotów. Prezes NBP, Marek Belka zapewniał na konferencji, że polskie banknoty mają dobre zabezpieczenia, a poziom fałszerstw znaków pieniężnych jest niski.

- Statystycznie w Polsce 8 banknotów na milion jest fałszywych. Jednak postęp technologiczny, który dokonał się w ostatnich latach, wymaga przeprowadzenia technicznej operacji polegającej na modernizacji zabezpieczeń banknotów powszechnego obiegu. Jej celem jest zwiększenie bezpieczeństwa obrotu gotówkowego w perspektywie kolejnych lat

– informuje rzecznik NBP Kuk.

Wycofania „groszówek” natomiast nie będzie, ponieważ NBP podjął decyzję o zmianie stopu monet 1,2 i 5 groszowych na tańszy. Od kwietnia przyszłego roku będzie to stal powlekana mosiądzem, a nie mosiądz manganowy.

Ewa Tylus