Uczony wskazuje w co najlepiej inwestować

Dodatkowe 50 mln zł, które Politechnika Warszawska otrzyma co roku jako uczelnia badawcza, zostanie przeznaczone na „inwestycje” w ludzi, np. stypendia pobytowe dla wybitnych zagranicznych naukowców, na granty wyjazdowe i projekty rozwojowe - powiedział rektor uczelni.

Listę 10 uczelni badawczych, wyłonionych w konkursie „Inicjatywa Doskonałości - Uczelnia Badawcza” (IDUB), ogłoszono pod koniec października. W latach 2020-2026 będą one otrzymywały subwencję zwiększoną o 10 proc. Ma to pomóc w poprawie jakości prowadzonych tam badań naukowych i dydaktyki oraz zwiększyć szanse w konkurencji międzynarodowej.

CZYTAJ TAKŻE: Dronnica? Kawaleria bezzałogowa? A może e-Ułani? Jak zwał, tak zwał – powstanie specjalna jednostka wojskowa uzbrojona w drony

W gronie uczelni badawczych znalazła się Politechnika Warszawska. Jak powiedział w rozmowie z PAP rektor PW prof. Jan Szmidt, dodatkowa kwota, która zasili budżet uczelni w skali roku, wyniesie ok. 50 mln zł (roczna subwencja PW to ok. 500 mln zł).

„Taka suma pozwala realnie pomyśleć o poprawie stanu uczelni” - ocenił prof. Szmidt. Celem Politechniki Warszawskiej jest zwiększenie rozpoznawalności na arenie międzynarodowej oraz wyzwolenie potencjału drzemiącego w jej kadrze. Rektor wyraził nadzieję, że będzie to koło zamachowe dla Politechniki i że za 5-6 lat znacznie wzrośnie liczba zdobywanych przez uczelnię prestiżowych grantów.

„Aby osiągnąć sukces, postanowiliśmy zainwestować w ludzi. Zarówno w obecnych pracowników i studentów politechniki, jak i ekspertów z zagranicy” - zapowiada prof. Szmidt.

Uczelnia planuje zaprosić wybitnych profesorów z zagranicznych ośrodków naukowych na stypendia pobytowe.

„Do tej pory ze względu na brak środków nie było to możliwe. Teraz możemy zaproponować im wynagrodzenie zbliżone do tego, jakie jest oferowane na uczelniach zachodnioeuropejskich przez cały okres ich pobytu w Polsce - pół roku lub rok. Wtedy będą nie tylko wykładać, ale współtworzyć zespoły badawcze i publikować w prestiżowych czasopismach” - podkreśla rektor. Szacuje, że będzie to około 10 stypendiów tego typu rocznie.

Prof. Szmidt dodaje, że znane nazwiska naukowców przyciągną z kolei do politechniki zagranicznych doktorantów i doktorów.

„Część z nich może zostanie w Polsce na dłużej. Współczesna uczelnia, aby konkurować z najlepszymi, musi być otwarta na świat i korzystać z talentów naukowców z całego globu. Już teraz otrzymujemy dużo zapytań z wielu krajów, dotyczących odbycia stażu w Politechnice Warszawskiej” - powiedział.

Środki będą również przeznaczone na premiowanie wybitnych naukowców pracujących w politechnice. Przygotowano konkursy na najlepsze artykuły i patenty. Przewidziano też granty wyjazdowe i projekty rozwojowe. „Za każdym razem, gdy przyznamy środki naukowiec będzie z nich rozliczany. Zamysł jest taki, by dawać naszym naukowcom większe możliwości, ale stawiać przed nimi wyższe wymagania” - dodaje prof. Szmidt.

Według rektora poziom infrastruktury kierowanej przez niego uczelni nie odbiega od światowych standardów. „Teraz pora zainwestować w ludzi” - uważa.

W ramach projektu na uczelnię badawczą w PW przewidziano również utworzenie siedmiu centrów skupionych wokół priorytetowych obszarów badawczych, takich jak: technologie fotowoltaiczne, sztuczna inteligencja i robotyka, cyberbezpieczeństwo i analiza danych, biotechnologia i inżynieria biomedyczna, technologie materiałowe, fizyka wysokich energii i technika eksperymentu oraz konwersja i magazynowanie energii.

Jak wyjaśnia prof. Szmidt, centra tworzyć będą pracownicy różnych wydziałów i katedr, co zintegruje wysiłek badawczy zespołów przy prowadzonych projektach. Do tej pory wiele z nich nie zdawało sobie sprawy z tego, co robią inni. Ujednolicenie działalności w ramach centrum badawczego pozwoli efektywnie rozwijać powstające koncepcje - uważa rektor.

„Chcemy, aby naukowcy w ramach uczelni więcej ze sobą współpracowali, niż konkurowali. Muszą przełamywać różne bariery, organizacyjne czy mentalnościowe - i pamiętać, że tematyka, której się podejmują, musi przekraczać granice. Temu ma służyć powołanie przez nas centrów” - opowiada rektor PW. Dodaje, że narzędzia do szerokich zmian w strukturze uczelni uzyskano dzięki nowej ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (tzw. Ustawa 2.0 lub Konstytucja dla Nauki).

Rektor zauważa jednak, że w ustawie zabrakło gwarancji podwyższenia uposażania dla naukowców. Według niego to nadal jedna z głównych barier na drodze do tego, by najlepsi absolwenci pozostawali na polskich uczelniach.

Listę uczelni badawczych, wyłonionych w konkursie „Inicjatywa Doskonałości - Uczelnia Badawcza”, ogłoszono w minioną środę w Warszawie. Uczelniami badawczymi zostały: Uniwersytet Warszawski, Politechnika Gdańska, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, Uniwersytet Jagielloński, Politechnika Warszawska, Gdański Uniwersytet Medyczny, Politechnika Śląska, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz Uniwersytet Wrocławski.

PAP/ as/