Minął rok, a „żółte kamizelki” nie odpuszczają
Wielkie protesty planuje w ten weekend w całej Francji oddolny ruch „żółtych kamizelek”, kontestujący politykę gospodarczą i społeczną rządu. Służby bezpieczeństwa, które zostały postawione w stan gotowości, zapowiedziały pełną mobilizację.
Prefekt policji zakazał demonstracji w centralnych miejscach Paryża od piątku wieczór do niedzieli, jednak liderzy ruchu nawołują w mediach społecznościowych do świętowania rocznicy na Polach Elizejskich, w okolicy wieży Eiffla oraz katedry Notre Dame.
Dziesiątki stacji metra oraz kolejki podmiejskiej RER w stolicy zostały zamknięte w sobotę rano.
Polska ambasada w Paryżu zaleca unikanie miejsc protestów i stosowanie się do poleceń miejscowych władz.
Aktywiści ruchu nawołują do zgromadzeń w Paryżu, w Marsylii, Bordeaux, Lille, Nantes, Lyonie, Montpellier i innych miastach Francji. Jeden z nieformalnych liderów ruchu Eric Drouet wzywa na swojej stronie na Facebooku do „operacji ślimak”, czyli do zorganizowania blokad w sobotę na obwodnicy Paryża, a następnie do demonstracji na Polach Elizejskich. Inni nieformalni przywódcy również apelują o aktywność.
Mobilizację zapowiada również anarchistyczny ruch Black Block, znany z wywoływania zamieszek, demolowania sklepów, banków i witryn restauracyjnych oraz agresji wobec policji.
W piątek ok. stu przedstawicieli „żółtych kamizelek” zablokowało wejście do zakładu chemicznego Seveso w Montoir-de-Bretagne w departamencie Loara Atlantycka. Oddziały prewencji CRS użyły gazu łzawiącego, usuwając najbardziej agresywnych demonstrantów spod fabryki.
Najnowszy sondaż instytutu Elabe dotyczący „żółtych kamizelek” pokazuje 55-proc. poparcie dla tego ruchu wśród Francuzów. Największym, bo 72-proc. poparciem, „żółte kamizelki” cieszą się wśród wyborców Marine Le Pen, liderki skrajnie prawicowej partii Zjednoczenie Narodowe i skrajnie lewicowej Francji Nieujarzmionej Jean-Luca Melenchona.
O największym francuskim ruchu protestu do lat 60. przychylnie wypowiadają się niektórzy francuscy politycy. „Ruch +żółtych kamizelek+ otworzył oczy rządu na potrzebę umożliwienia wszystkim Francuzom godnego życia i utrzymania się z owoców ich pracy” - powiedział w piątek minister gospodarki i finansów Bruno Le Maire.
Na spotkaniu z przedsiębiorcami, studentami i w obecności burmistrza Lyonu, Gerarda Collomba, minister Le Maire mówił, że wszyscy Francuzi powinni mieć prawo do „wypoczynku i do chodzenia do restauracji”. „Wielu naszych rodaków na to nie stać” - wskazywał szef resortu finansów opowiadający się za bardziej „inkluzywnym i rozsądnym kapitalizmem”.
Dla prezydenta Emmanuela Macrona „żółte kamizelki” wciąż pozostają jednym z największych politycznych wyzwań, które przyczyniło się do osłabienia jego pozycji w kraju i do spadku poparcia w sondażach. Prezydent zdecydował się na wiosnę zorganizować wielką debatę narodową na temat wyzwań stojących przed Francją. Macron, oskarżany przez manifestantów o pogardę dla zwykłych ludzi i „nieznajomość ludzkich spraw”, uczestniczył w 14 debatach, od Normandii po Korsykę, podczas których, próbował „przywrócić łączność z Francuzami” - tłumaczy cytowany przez agencję AFP specjalista od komunikacji politycznej Philippe Moreau-Chevrolet.
W wyniku gwałtownych protestów tłumionych zdecydowanie przez siły bezpieczeństwa rząd wycofał się z części reform, a Macron obiecał obniżyć podatki oraz przeznaczyć 17 mld euro na cele społeczne.
Bunt ludzi z francuskich przedmieść, zubożałej klasy średniej, bezrobotnych i biednych narodził się 17 listopada 2018 r. Początkowo protestujący sprzeciwiali się planowanej podwyżce akcyzy na paliwo, z której rząd pod naciskiem zrezygnował, a także przeciwko oszczędnościowej polityce rządu. W miarę upływu czasu i istnienia ruchu, jego liderzy zaczęli głosić postulaty polityczne, jak m.in. żądanie organizowania referendów, likwidacji Senatu czy ustąpienia Macrona.
Ruch „żółtych kamizelek” krytykuje nie tylko polityków, lecz także media oskarżane przez protestujących za „zaprzedanie się politykom i establishmentowi”. Według badań Instytutu Reutera ruch przyczynił się do obniżenia poziom zaufania do mediów we Francji do zaledwie 24 proc. Barometr katolickiego dziennika „La Croix” pokazuje, że zaufanie do mediów we Francji jest na najniższym poziomie od 1987 roku.
Bilans roku protestów „żółtych kamizelek” to, według władz, około 2500 rannych demonstrantów i 1800 pracowników organów ścigania oraz 11 osób zmarłych.
Z Paryża Katarzyna Stańko (PAP), sek
