V4: Będzie wspólny plan odbudowy gospodarki
Zakładamy wypracowanie i prezentowanie przez Grupę Wyszehradzką wspólnych postulatów dotyczących unijnego planu odbudowy gospodarki; determinantą działań V4 w czasie polskiego przewodnictwa będzie walka z pandemią koronawirusa - powiedział PAP wiceszef MSZ Szymon Szynkowski vel Sęk.
Od lipca Polska przejmie roczne przewodnictwo w Grupie Wyszehradzkiej, w której skład wchodzą również Czechy, Słowacja i Węgry. Szymon Szynkowski vel Sęk w kwietniu został powołany przez premiera Mateusza Morawieckiego na pełnomocnika rządu ds. polskiego przewodnictwa w V4.
„Program polskiego przewodnictwa w V4 mieliśmy już właściwie gotowy, ale znane nam wszystkim wydarzenia związane z pojawieniem się koronawirusa zmusiły nas do spojrzenia na niego jeszcze raz pod kątem nowych wyzwań i obecnej sytuacji. Obecnie kończymy prace nad zmodyfikowanym projektem programu polskiej prezydencji w Grupie Wyszehradzkie” - powiedział PAP Szynkowski vel Sęk.
„Dyskutujemy z innymi ministerstwami o najważniejszych tematach, którymi Grupa Wyszehradzka powinna się w tym czasie zajmować. Wkrótce rozpoczniemy konsultacje na ten temat z pozostałymi państwami V4. To zwyczajowy proces konsultacji, tyle że prowadzony w zdecydowanie nowych okolicznościach” - dodał.
Wiceszef MSZ podkreślił, że duża część agendy V4 będzie tradycyjnie związana z programem prac UE, jednak polskie przewodnictwo przypada w trudnym momencie ze względu na pandemię koronawirusa.
„Istotną determinantą dla naszych działań jest i będzie walka z pandemią COVID-19 i jej skutkami. Zadaniem dla wszystkich państw Grupy Wyszehradzkiej w czasie prezydencji Polski w V4 będzie jak najszybsze zapewnienie powrotu do normalności we wszystkich obszarach funkcjonowania: politycznym, gospodarczym i społecznym. Wymagać to będzie intensywnego dialogu i harmonijnej współpracy w regionie i całej UE. Jest to tym ważniejsze, że nasze kraje są mocno ze sobą związane społecznie i gospodarczo oraz zajmują kluczowe pozycje w swoich bilansach handlowych” - powiedział Szynkowski vel Sęk.
Podkreślił, że polska prezydencja „chce zachęcić pozostałe państwa z V4 do współpracy na obszarach dotyczących przede wszystkim gospodarki, w tym współpracy na rzecz odbudowania jednolitego rynku UE”. „V4 powinna aktywnie uczestniczyć w dyskusji nt. planu naprawczego UE po epidemii COVID-19” - dodał.
Szynkowski vel Sęk pytany o wspólne działania V4 w zakresie walki z epidemią koronawirusa zadeklarował, że Polska będzie dążyć do tego, aby V4 działała spójnie i solidarnie.
„Zakładamy wypracowanie i prezentowanie przez V4 wspólnych postulatów dotyczących konstrukcji unijnego planu odbudowy gospodarki oraz jego finansowania. Ważne będzie spójne stanowisko V4 ws. kształtu budżetu UE. Kluczowa jest również koordynacja V4 w odniesieniu do bieżących inicjatyw po COVID-19, w szczególności współpraca w zakresie zdrowia, w obszarze gospodarki i transportu” - dodał.
Wiceszef MSZ podkreślił, że w związku z z pandemią koronawirusa strona polska koryguje na bieżąco plany dotyczące prezydencji w V4 i tak np wydarzenia planowane na lipiec najprawdopodobniej odbędą się w innej formule lub zostaną przesunięte na jesień.
Wśród priorytetów przewodnictwa w V4 Szynkowski vel Sęk. wymienił kwestie cyfrowe. „W zaistniałej sytuacji przekonujemy się, jak ważną rolę odgrywają takie rozwiązania umożliwiające funkcjonowanie w sposób zdalny, dający poczucie bezpieczeństwa w sytuacji zagrożenia epidemicznego. Wiele przyjętych rozwiązań, które sprawdziły się w trudnych czasach, wejdzie zapewne na stałe do katalogu wykorzystywanych przez nas na co dzień narzędzi” - dodał wiceszef MSZ.
Zaznaczył, że Polska chce, aby V4 wypracowała wspólne stanowisko ws. spodziewanych propozycji legislacyjnych na forum UE w obszarze sztucznej inteligencji (AI), a celem będzie opracowanie analizy zdolności państw V4 w zakresie robotyki. Ponadto - jak mówił - resort cyfryzacji będzie podejmować inicjatywy w obszarze cyberbezpieczeństwa.
Jako kolejne priorytety polskiego przewodnictwa wymienił szukanie wspólnych rozwiązań w zakresie zmian klimatu, konsultacje nt. europejskiego rynku gazu ziemnego, współpracę w zakresie innowacyjnych technologii w energetyce, w tym rozwój elektromobilności i prowadzenie wspólnych projektów badawczych V4 dotyczących technologii magazynowania i pozyskiwania energii elektrycznej.
„Grupa Wyszehradzka będzie w dalszym ciągu aktywna w sprawach dotyczących polityki rozszerzenia i sąsiedztwa UE. Jeśli chodzi o inne formaty V4+, będziemy kontynuować dialog z naszymi tradycyjnymi partnerami (m.in. państwami Beneluksu, NB8 /Nordic-Baltic 8/, Niemcami, Francją, Wielką Brytanią, Japonią, Republiką Korei). Polska w czasie swojej prezydencji V4 poświęci szczególną uwagę 30-tej rocznicy współpracy wyszehradzkiej (luty 2021 r.) - planujemy z tej okazji zorganizować w Polsce specjalne wydarzenie. To dobra okazja do podsumowania dotychczasowej działalności V4 i wytyczenia kierunków na przyszłość” - powiedział wiceszef MSZ.
Pytany o obecne rozmowy i konsultacje Grupy Wyszehradzkiej poinformował, że prowadzone są one głównie w ramach wideokonferencji. Przypomniał w tym kontekście rozmowy szefów MSZ V4 dotyczące Partnerstwa Wschodniego czy wideokonferencję szefów dyplomacji państw V4 i Niemiec oraz rozmowy szefów rządów.
Grupa Wyszehradzka została powołana w 1991 r. początkowo przez trzy państwa - Polskę, Węgry i Czechosłowację w ramach tzw. Trójkąta Wyszehradzkiego. Nazwa grupy wzięła się od węgierskiego miasta Wyszehrad, gdzie doszło do założenia grupy w efekcie spotkania ówczesnych prezydentów Polski - Lecha Wałęsy i Czechosłowacji - Vaclava Havla oraz premiera Węgier Józsefa Antalla. W wyniku rozpadu Czechosłowacji w styczniu 1993 r. grupa zaczęła działać już jako V4. Obecnie współpraca Grupy Wyszehradzkiej obejmuje m.in. konsultacje międzyrządowe, międzyresortowe oraz na poziomie szefów rządów i prezydentów. V4 regularnie odbywa konsultacje m.in. przed szczytami UE. Przewodnictwo w V4 trwa rok i jest obejmowane rotacyjnie przez jedno z czterech państw.
PAP/ as/
