100-lecie Bitwy Warszawskiej - filmy, wystawy, koncerty

Premiery filmów, wystawy, koncerty, w tym m.in. widowisko multimedialne na PGE Narodowym, a także otwarcie Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku - zaplanowało MKiDN wraz z Biurem Programu „Niepodległa” i innymi instytucjami kultury z całej Polski z okazji 100-lecia Bitwy Warszawskiej.

W dniach 13–15 sierpnia 1920 r. na przedpolach Warszawy rozegrała się decydująca bitwa wojny polsko-bolszewickiej. Określana mianem „Cudu nad Wisłą” i uznawana za 18. przełomową bitwę w historii świata zadecydowała o zachowaniu przez Polskę niepodległości i uratowaniu Europy przed bolszewizmem.

W piątek, w przeddzień 100-lecia bitwy, z udziałem przedstawicieli najwyższych władz, w tym prezydenta Andrzeja Dudy, wicepremiera, ministra kultury i dziedzictwa narodowego Piotra Glińskiego odbędzie się uroczyste otwarcie Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku.

Tego samego dnia o godz. 17 w Muzeum Narodowym w Warszawie zaplanowano premierę filmu zrealizowanego w technologii VR „Wiktoria 1920”. Dzięki goglom VR widzowie będą mieli okazję przenieść się w czasie do 1920 roku i wziąć udział w misji dostarczenia meldunku do biura szyfrów na Cytadeli, stając się częścią grupy specjalnej składającej się ze studenta Janka Węgielskiego (w tej roli Dariusz Pieróg), ułana Władysława Brończaka (Szymon Mysłakowski) oraz pilota Eskadry Kościuszkowskiej, Meriana C. Coopera (Patryk Szwichtenberg). Wraz z kompanami widz podróżuje samolotem, skacze ze spadochronem, ucieka przed bolszewikami, bierze udział w walkach i snuje plany na powojenną przyszłość.

Producentem filmu jest Biuro Programu Niepodległa, koproducentem - Narodowe Centrum Kultury.

W sobotę w południe na pl. Marszałka Piłsudskiego w Warszawie odbędzie się uroczysta Odprawa Wart przed Grobem Nieznanego Żołnierza. Planowane jest wystąpienie prezydenta.

Wieczorem na PGE Narodowym w Warszawie odbędzie się widowisko multimedialne „1920. Wdzięczni Bohaterom”. „Polskie i bolszewickie okopy, pomiędzy nimi scena, a na niej znani polscy artyści, do tego dziesiątki koni i setki statystów” – tak widowisko zapowiadają organizatorzy.

Scena i cała aranżacja widowiska zajmą ponad 7 tys. mkw., w wydarzeniu weźmie udział kilkudziesięciu artystów. W rolę marszałka Józefa Piłsudskiego wcieli się Jarosław Gajewski, a oficera Michaiła Tuchaczewskiego zagra Wojciech Brzeziński. Nie zabraknie też setki rekonstruktorów, koni i pojazdów historycznych. Będzie również las, gra świateł i dźwięków w wykonaniu Orkiestry Polskiego Radia. Dzięki wykorzystaniu ikonografii, wizualizacji, animacji komputerowych, technik projekcyjnych, fotograficznych i filmowych materiałów archiwalnych, komentarzy narratora oraz scen aktorskich i grup rekonstrukcyjnych widzowie poznają bohaterów, przebieg bitwy i sytuację międzynarodową. Widowisku towarzyszyć będzie muzyka z tekstami najwybitniejszych polskich poetów i twórców piosenek m.in. Cypriana Kamila Norwida, Agnieszki Osieckiej, Marka Grechuty, Jacka Cygana, Romana Kołakowskiego w wykonaniu m.in. Olgi Szomańskiej, Macieja Balcara, Mateusza Ziółko, czy Michała Kowalonka. Widzowie usłyszą również wiązankę tradycyjnych pieśni żołnierskich i patriotycznych w wykonaniu chóru Sound’n’Grace.

Widowisko od godz. 20.45 będzie transmitowane w TVP1.

Uroczysta premiera filmu „Wojna światów” w reżyserii Mirosława Borka i Krzysztofa Talczewskiego w niedzielę, 16 sierpnia, w Teatrze Polskim w Warszawie będzie symbolicznym zwieńczeniem głównych obchodów 100. rocznicy Bitwy Warszawskiej.

„Wojna Światów” to epicka opowieść oparta na zrekonstruowanych oraz pokolorowanych materiałach archiwalnych pozyskanych z archiwów z całego świata. To koprodukcja Filmoteki Narodowej, Telewizji Polskiej i firmy MW Media, która stoi za sukcesem zrealizowanego w oparciu o archiwalia filmu „Niepodległość” z 2018 r.

Jej twórcy, Mirosław Bork i Krzysztof Talczewski, prezentują oryginalne i nieznane dotychczas relacje uczestników i świadków wydarzeń, unikalne filmy archiwalne, zdjęcia, rozkazy, zapisy rozszyfrowanych tajnych raportów, pamiętniki i nagrania radiowe. Narrację wspierają, tylko wtedy kiedy jest to konieczne, historyczne inscenizacje oraz materiały graficzne.

Film będzie można zobaczyć w niedzielę, 16 sierpnia, o godz. 20.15. w TVP1. Projekt dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

W ramach obchodów 100. rocznicy „Cudu nad Wisła” w całym kraju zaplanowano także szereg wystaw. Od piątku w Muzeum Narodowym w Warszawie można oglądać wystawę „Fotorelacje. Wojna 1920”. Organizatorzy wskazują, że ekspozycja jest „próbą przywrócenia zbiorowej pamięci obrazu tego dramatycznego okresu”.

Na wystawie zaprezentowano fotografie ukazujące wojenną codzienność – zdjęcia prywatne i oficjalne, wykonane przez zawodowych fotografów i amatorów, przez wojskowych i cywilów. To niemal wyłącznie oryginalne odbitki z epoki, naświetlone i wywołane tak dawno, jak dawno miały miejsce wydarzenia, które przedstawiają.

Ekspozycja w różnych aspektach i z rozmaitych perspektyw ukazuje znaczenie fotografii jako źródła i świadectwa, oficjalnego (z reguły propagandowego) oraz osobistego (prywatnego, wręcz intymnego).

Od czwartku warszawiacy mogą także podziwiać na nadwiślańskim Bulwarze im. Bohdana Grzymały-Siedleckiego dwa murale autorstwa Mariusza Libla i Bartka Buczka w ramach projektu „1920/2020. Archiwum Ożywione”. W sobotę odbędzie się z kolei inauguracja obiektu na Kamionkowskich Błoniach Elekcyjnych autorstwa Karoliny Breguły.

Projekt „1920/2020. Archiwum Ożywione” jest realizowany przez Narodowe Archiwum Cyfrowe z myślą o upamiętnieniu stulecia Bitwy Warszawskiej w przestrzeni publicznej Warszawy.

100-lecie Bitwy Warszawskiej uczczą także najlepsi w Polsce piloci balonowi. Między 14 a 16 sierpnia odbędzie się widowisko – „Balonowy Cud nad Wisłą”. Z kilkunastu miejsc w Warszawie rano i wieczorem startować będą balony na ogrzane powietrze. Kolorowe balony będzie można podziwiać z okien i śledzić w social mediach.

Organizatorzy poinformowali, że „wydarzenie nie ma charakteru masowego”, a jego celem jest, by „warszawiacy z uśmiechem spojrzeli w niebo”. Zaznaczyli, że „udział balonów w tych obchodach nie jest przypadkowy, gdyż niewielu z nas pamięta, że nowo sformowane wojska balonowe walczyły w 1920 roku”.

W widowisko zaangażował się m.in. Zamek Królewski w Warszawie. Start „lisa”, czyli balonu z kilkunastometrową biało-czerwoną flagą, za którym będą podążać kolejni piloci z Ogrodu Dolnego Zamku Królewskiego zaplanowany został na sobotę w godzinach 17.30-18. Replikę Montgolfiery pilotować będzie Mateusz Rękas, zdobywca m.in. Pucharu Gordona Bennetta.

PAP/ as/