Polski Ład nadaje ton nowemu "planowi Marshalla"
Wszystko wskazuje, że pandemia wreszcie opuszcza Europę. Nadchodzi czas odbudowy gospodarki. Kraje Unii Europejskiej będą miały do dyspozycji olbrzymie fundusze pochodzące w unijnego budżetu i Europejskiego Instrumentu Odbudowy i Odporności (Recovery and Resilience Facility - RRF). Potocznie mówi się o „nowym planie Marshalla”.
Przypomnijmy czym był plan Marshalla. Jego nazwa pochodzi od nazwiska sekretarza stanu Stanów Zjednoczonych gen. George’a Marshalla. 5 czerwca 1947 na Uniwersytecie Harvarda, przedstawił on deklarację pomocy gospodarczej dla krajów Europy, określając jej charakter i warunki otrzymania.
Oficjalna nazwa brzmiała European Recovery Program, czyli Program Odbudowy Europy. Był to plan Stanów Zjednoczonych pomagający w odbudowie gospodarek krajów Europy Zachodniej po II wojnie światowej. Obejmował pomoc w postaci surowców mineralnych, produktów żywnościowych, kredytów i dóbr inwestycyjnych. Niestety komunistyczna Polska w objęciach Stalina nie skorzystała z tego programu, który mocno przyczynił się szybkiego wzrostu gospodarczego i dobrej koniunktury w krajach Europy Zachodniej. W dodatku pokazał korzyści płynące z integracji europejskiej.
Unijne fundusze
Teraz sposób wykorzystania przez Polskę Europejskiego Instrumentu Odbudowy i Odporności zawiera Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO). Warto zapoznać się z jego najważniejszymi, kluczowymi dla gospodarki założeniami.
KPO określa cele związane z odbudową i tworzeniem odporności społeczno-gospodarczej Polski po kryzysie wywołanym pandemią COVID-19 oraz służące ich realizacji reformy strukturalne i inwestycje.
Europejski Instrument Odbudowy i Odporności (Recovery and Resilience Facility - RRF) przewiduje 750 mld euro pomocy dla państw członkowskich. W jego ramach Polska może skorzystać w sumie z 58,1 mld euro.
Porozumienie osiągnięte podczas szczytu UE w 2020 r. zakłada bezprecedensowy poziom wydatków z unijnego budżetu. Składają się na niego wydatki w ramach Wieloletnich Ram Finansowych (WRF) 2021-2027 oraz tymczasowe i nadzwyczajne środki w ramach Funduszu Odbudowy - w sumie ponad 1,8 biliona euro.
W ramach unijnego budżetu, nasz kraj może liczyć na niemal 137 mld euro (w cenach bieżących) bezzwrotnych środków, z Wieloletnich Ram Finansowych oraz w ramach różnych instrumentów Funduszu Odbudowy (Next Generation EU). Polska uzyska środki m.in. z polityki spójności, Wspólnej Polityki Rolnej, Instrumentu na rzecz Odbudowy i Wzmacniania Odporności oraz Funduszu Sprawiedliwej Transformacji.
Krajowy Plan Odbudowy jest podstawą do wypłaty pieniędzy z unijnego Funduszu Odbudowy. Z tej puli Polska będzie miała do dyspozycji 23,9 mld euro w formie grantów oraz 34,2 mld euro w formie pożyczek. Z ogólnej puli środków, 20 proc. pieniędzy musi trafić na cyfryzację, a 37 proc. na inwestycje związane ze środowiskiem oraz ochroną zdrowia. Z połączenia tych kwot Polska ma do dyspozycji ok. 770 mld zł.
Fundusze unijne to duża szansa na pokonanie gospodarczych skutków pandemii i dalszy rozwój – powiedział premier Mateusz Morawiecki. Jego zdaniem jest to kwestia „polskiej racji stanu”.
17 lat temu Polska przystąpiła do UE. Trzeba pamiętać o tym, jak bardzo mocno tamta decyzja oparta była o szeroki konsensus społeczny – zaznaczył Mateusz Morawiecki. Podczas prezentacji Krajowego Planu Odbudowy premier powiedział, że KPO jest jednym z niezwykle istotnych filarów całego naszego wielkiego programu gospodarczego – Polski Ład.
Odpowiedź na kryzys – europejskie filary
Celem Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (Recovery and Resilience Facility – RRF) jest złagodzenie gospodarczych i społecznych skutków pandemii koronawirusa oraz wsparcie europejskich gospodarek i społeczeństw, aby stały się bardziej zrównoważone, odporne i lepiej przygotowane na wyzwania i możliwości związane z zielonymi i cyfrowymi przemianami.
KPO stanowi podstawę ubiegania się o wsparcie z europejskiego Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności. Horyzont czasowy realizacji dokumentu zamyka się z końcem sierpnia 2026 r.
Zawarte w KPO rozwiązania opierają się na Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/241 z 12 lutego 2021 r. ustanawiającym Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności(Dz.U. UE L 57 z18.2.2021) oraz odpowiednich wytycznych KE, a jego wstępne zapisy były przedmiotem uzgodnień z Komisją Europejską w ramach dialogu technicznego prowadzonego od listopada 2020 r.
Zgodnie z artykułem 4 rozporządzenia realizacja KPO służy promowaniu spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej poprzez zwiększenie odporności, gotowości na wypadek sytuacji kryzysowych, zdolności dostosowawczych i potencjału wzrostu gospodarczego, łagodzeniu społecznych i gospodarczych skutków kryzysu, w szczególności dla kobiet (realizując w ten sposób cele Europejskiego Filara Praw Socjalnych), wspieraniu zielonej transformacji, przyczynianiu się do realizacji unijnych celów w zakresie klimatu oraz transformacji cyfrowej.
W ten sposób interwencje realizowane w KPO wspierają cele UE w zakresie wzrostu konwergencji społeczno-gospodarczej, odbudowy i promowania zrównoważonego wzrostu gospodarczego i integracji gospodarek UE, a także tworzenia wysokiej jakości miejsc pracy oraz strategicznej autonomii Unii i otwartej gospodarki, generującej europejską wartość dodaną.
KPO koncentruje swoje działania na sześciu europejskich filarach odpowiedzi na kryzys i budowy odporności: 1) zielona transformacja, 2) transformacja cyfrowa, 3) inteligentny i trwały wzrost sprzyjający włączeniu społecznemu, 4) spójność społeczna i terytorialna, 5) opieka zdrowotna oraz odporność gospodarcza, społeczna i instytucjonalna, 6) polityki na rzecz następnego pokolenia, takie jak edukacja i umiejętności.
Przedsięwzięcia zaplanowane w KPO uzupełniają i rozszerzają podejmowane dotychczas przez polski rząd i samorządy działania doraźne i antyrecesyjne na rzecz sektorów i przedsiębiorców.
Od początku 2020 r. w Polsce, jak i w innych krajach, wdrażane są szybkie, doraźne rozwiązania, których celem jest ochrona obywateli, gospodarki i całego systemu życia publicznego przed skutkami pandemii COVID-19. Zainicjowane przez rząd finansowe pakiety interwencyjne (kolejne odsłony Tarczy Antykryzysowej, Tarcze Finansowe Polskiego Funduszu Rozwoju, Tarcza Branżowa oraz pomoc udzielana przez Bank Gospodarstwa Krajowego i Agencję Rozwoju Przemysłu) o łącznej, planowanej wartości ponad 312 mld zł oraz działania legislacyjne stały się instrumentarium szybkiej i bezpośredniej odpowiedzi Państwa i zapewnienia pomocy dla poszkodowanych przedsiębiorców oraz sektorów (w tym w szczególności sektora zdrowia) w celu przeciwdziałania ekonomicznym i społecznym skutkom pandemii, związanymi przede wszystkim z wprowadzanymi lockdownami.
W tych działaniach swój udział miały też środki z Unii Europejskiej – w ramach realizowanych programów operacyjnych polityki spójności na lata 2014-2020 przeznaczono dotychczas (dane na 26 lutego 2021) na działania niwelujące skutki pandemii środki w wysokości ok. 15 mld zł (z krajowych programów operacyjnych –8,5 mld zł, z RPO ok. 6,5 mld zł) – to tzw. Funduszowy Pakiet Antywirusowy uzupełniający przygotowaną przez rząd Tarczę Antykryzysową
W ramach Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności Polska może skorzystać w sumie z 58,1 mld euro. W wymiarze finansowym w pierwszym rządzie zaplanowano wykorzystanie w całości części środków finansowych przekazywanych jako środki bezzwrotne (czyli 23,9 mld euro). Niemniej jednak zakres wskazanych w ramach KPO reform pokazuje, że ich realizacja wymaga dodatkowego wsparcia (z wykorzystaniem środków zwrotnych) dla zwiększenia szybkości odbudowy oraz wzmocnienia konkurencyjności polskiej gospodarki.
Polska przedkładając KPO do KE wnioskowała o ponad 12,1mld euro z części pożyczkowej RRF. Środki te zostaną przeznaczone przede wszystkim na dodatkowe finansowanie przedsięwzięć związanych z transformacją klimatyczną i cyfryzacją. Należą do nich takie przedsięwzięcia, wraz z towarzyszącymi im reformami, jak: rozwój wykorzystania danych satelitarnych na potrzeby państwa i gospodarki (rozbudowa krajowego systemu serwisów monitoringowych, produktów, narzędzi analitycznych i usług oraz towarzyszącej infrastruktury wykorzystujących dane satelitarne); inwestycje w przemysły kreatywne; inwestycje w zielone przedsiębiorstwa; rozwój energetyki wiatrowej na morzu; budowa magazynów energii elektrycznej; inwestycje w zrównoważoną gospodarkę wodną na obszarach wiejskich; inwestycje w neutralizację zagrożeń oraz odnowę wielkoobszarowych terenów zdegradowanych i Morza Bałtyckiego; wsparcie inwestycji w zielone i odporne miasta oraz ich obszary funkcjonalne, z uwzględnieniem zielonej rewitalizacji; wsparcie inwestycji w zielone budownictwo wielorodzinne; wsparcie inwestycji w sieć 5G; wsparcie w zakresie rozwoju cyfrowego otoczenia procesu wychowania przedszkolnego i kształcenia ogólnego; inwestycje związane z rozwojem aktywnych składników farmaceutycznych (API) w Polsce; wsparcie podmiotów leczniczych na poziomie powiatowym; inwestycje w transport szynowy w miastach; inwestycje w regionalny pasażerski tabor kolejowy.
Nie ma dzisiaj alternatywy dla środków, które Polska może pozyskać z europejskiego planu odbudowy i nowego budżetu unijnego - powiedział Bartłomiej Biskup z wydziału nauk politycznych i studiów międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego.
Jego zdaniem, środki unijne, które możemy pozyskać z UE w ramach europejskiego planu odbudowy i budżetu na lata 2021-2027, będą podstawą rozwoju gospodarczego, inwestycji w miejsca pracy. Zaznaczył, że bez tych pieniędzy nie będziemy w stanie realizować np. celów klimatycznych przedstawionych w Zielonym Ładzie (strategia rozwoju gospodarczego UE, zakładająca powstanie na jej terenie obszaru neutralnego klimatycznie).
Nowy kontrakt społeczny
W perspektywie średnioterminowej proponowane działania w ramach KPO wspierają dalszą transformację gospodarki polskiej, której celem zgodnie z zapisami uchwalonej przez rząd w 2017 r. Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020 (z perspektywą do 2030 r.) jest tworzenie warunków dla wzrostu dochodów mieszkańców Polski przy jednoczesnym zwiększeniu spójności w wymiarze społecznym, ekonomicznym, środowiskowym i terytorialnym.
Cele te realizowane są poprzez szereg działań o charakterze inwestycyjnym i reform systemu prawno-instytucjonalnego, które wspierają stopniowe zwiększanie produktywności i modernizację gospodarki Polski zgodnie z założeniami polityk UE w tym energooszczędnością, klimatyczną neutralnością, digitalizacją i aktywizacją potencjały społecznego.
Dotychczasowe pozytywne doświadczenia z realizacji Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (SOR) wskazują, że potrzebna jest dalsza realizacja fundamentalnych celów tej strategii, przy pewnej korekcie celów szczegółowych i mechanizmów wdrożeniowych w postaci planowanego przez rząd programu postpandemicznego pn. Polski Ład.
Adresatem proponowanych działań w ramach KPO są: obywatele w ramach programów wsparcia wymiany źródeł ciepła i zwiększenia efektywności energetycznej budynków (czyste powietrze) oraz powszechnego dostępu do internetu; przedsiębiorcy i przedsiębiorstwa, które otrzymają środki na dywersyfikację profilu działalności i odbudowę inwestycji, zarówno w sektorach najbardziej dotkniętych skutkami pandemii (np. sektor turystyki, kultury, gastronomii i handlu) oraz nowe inwestycje na rozbudowę potencjału innowacji, elektromobilności, wdrożenia zielonych technologii i produktów oraz rozwoju aplikacji i usług w zakresie cyfryzacji; samorządy terytorialne, otrzymujące wsparcie, m.in. w zakresie inwestycji w rozbudowę infrastruktury i środki transportu, zapewniające czyste środowisko i nowe możliwości inwestycyjne (m.in. wdrożenie reformy planowania i zagospodarowania przestrzennego, przygotowanie terenów inwestycyjnych, termomodernizacja szkół, systemy oczyszczania ścieków oraz zaopatrzenie w wodę poza aglomeracjami, zielona transformacja miast (w tym małych i średnich) i ich obszarów funkcjonalnych, cyfrowa infrastruktura szkól, zeroemisyjny tabor autobusowy); instytucje publiczne dostarczające podstawowe usługi społeczne (zdrowie, edukacja, rynek pracy), decydujące o poziomie jakości życia i perspektywach rozwojowych Polski; podmioty spoza systemu administracji publicznej (np. podmioty społeczne, stowarzyszenia, organizacje pozarządowe - NGO), korzystające ze wsparcia w zakresie realizowanych przez nie działań objętych interwencją KPO.
Pojawienie się pandemii COVID-19 spowodowało wzrost obciążeń strukturalnych dla sektora zdrowia, wprowadzenie szeregu ograniczeń dla działalności gospodarczej oraz zmianę wzorców zachowań społecznych, co wpłynęło na spadek aktywności gospodarki narodowej. W rezultacie w 2020 r. odnotowano – po raz pierwszy od okresu tzw. „recesji transformacyjnej” w latach 1990-1991 –spadek realnego PKB względem poprzedniego roku. Według wstępnych danych GUS, w 2020 r. PKB Polski był o 2,7 proc. niższy niż w 2019.
Odnotowany w 2020 r. spadek PKB należy uznać za zarówno stosunkowo łagodny biorąc pod uwagę warunki funkcjonowania gospodarki, jak i odzwierciedlający jej stabilne fundamenty makroekonomiczne gospodarki i jej wysoką odporność na szoki.
Ograniczeniu skali spadku aktywności gospodarki narodowej oraz podtrzymaniu jej potencjału rozwojowego sprzyjało wsparcie ze strony polityki gospodarczej – udzielone przedsiębiorstwom i pracownikom przez rząd w ramach kolejnych „tarcz” oraz w wyniku działań banku centralnego, mających na celu wsparcie funkcjonowania systemu finansowego i płynności finansowej przedsiębiorstw.
Premier Mateusz Morawiecki zaznaczył, że nie wszystko się zmieści w Krajowym Planie Odbudowy, czy w ramach partnerstwa programów unijnych i funduszy strukturalnych.
Ale po to tworzymy całościową propozycję w ramach nowego kontraktu społecznego, jakim będzie Polski Ład, by uzupełniać w wielu miejscach Polski, w wielu sektorach, w mikrogospodarce i makroekonomicznym wymiarze wszystkie te sfery o nasze środki krajowe, które będą również dostępne w ramach Polskiego Ładu - powiedział szef rządu.
Chcemy, by gospodarka polska była dobrze naoliwioną machiną, a polskie firmy były jeszcze bardziej konkurencyjne na rynku europejskim i rynku światowym; to podstawowe cele Polskiego Ładu – powiedział Morawiecki podczas wizyty w firmie JMP Flowers w Stężycy.
Premier podkreślił, że pandemia była dla wielu firm „takim czasem przedłużającej się zimy”. Przypomniał, że rząd pomógł bardzo wielu firmom „przechować ich kapitał rynkowy, przechować ich udziały w rynku, potencjał wytwórczy”. Zdaniem premiera programy pomocowe, Tarcza Finansowa były „czymś w rodzaju kładki” dla firm, aby mogły przejść z czasu pandemii do czasu po epidemii. Przypomniał, że 200 mld zł z programów pomocowych pozwoliło ochronić ponad 5 mln miejsc pracy.
Polski Ład ma być odrodzeniem i rozkwitem. Ma być pięknym rozkwitem dla wielu setek, tysięcy polskich firm. Tak konstruujemy cały system - powiedział Morawiecki. Jak dodał, potrzebna jest promocja polskich produktów, bo im więcej będziemy kupować polskich produktów, promować ich eksport, tym więcej będą mogli zarabiać polscy pracownicy.
Wynagrodzenia będą rosły, produktywność będzie rosła w ślad za tym również, a to będzie podnosić całą naszą gospodarkę – stwierdził szef rządu.
Powrót na ścieżkę szybkiego wzrostu
Analiza skali wpływu poszczególnych kategorii na tempo zmian PKB wskazuje, że w 2020 r. o jego spadku zdecydował popyt krajowy, który obniżył się o 3,7 proc. (odejmując 3,5p. proc. od wzrostu PKB). Spośród komponentów popytu krajowego spożycie ogółem zmniejszyło się o 1,3 proc. -odejmując 0,9 p. proc. od wzrostu PKB, w tym spadek popytu w sektorze gospodarstw domowych (o 3 proc.) odjął od tempa wzrostu PKB 1,7 p. proc., podczas gdy wzrost spożycia publicznego (o 4,4 proc.) podwyższył tempo zmian PKB o 0,8p. proc. Równocześnie spadek akumulacji brutto o 12,9 proc. odjął od tempa wzrostu PKB 2,6p. proc. – w tym spadek nakładów brutto na środki trwałe(o 9,6 proc.) obniżył tempo wzrostu PKB o 1,8 p. proc.
Natomiast saldo wymiany handlowej z zagranicą (eksport netto) miało pozytywny wkład (rzędu 0,8 p. proc.), znacznie łagodząc skalę spadku PKB w 2020 r.
O ile realny PKB Polski powróci dość szybko do poziomu z 2019 r., a w kolejnych latach powinien wzrastać w tempie zbliżonym do prognozowanego przed kryzysem, to trudno oczekiwać, aby krajowa gospodarka również szybko odrobiła większość strat poniesionych w wyniku pandemii. Z jednej strony można przyjmować, że PKB będzie już stale o kilka procent niższy niż gdyby nie wystąpiły efekty wywołanego przez sytuację epidemiologiczną kryzysu. Z drugiej strony należy uwzględnić również scenariusze alternatywne względem powyższego, tj. wskazujące, że wywołane przez obecny kryzys zmiany strukturalne w przedsiębiorstwach oraz umocnienie pozycji krajowych producentów na rynkach zagranicznych będą przyczyniać się do poprawy konkurencji polskiej gospodarki i podnoszenia jej potencjału rozwojowego.
Formułowane obecnie oceny długookresowego wpływu kryzysu na gospodarkę polską obarczone są znacznym ryzykiem. Wynika ono z trudności w definiowaniu realistycznych założeń odnośnie dalszego rozwoju sytuacji epidemicznej. Jak pokazuje bowiem przebieg pandemii w I kwartale 2021 r. oraz wysoka niepewność co do dalszego rozwoju sytuacji społeczno-gospodarczej w kolejnych miesiącach 2021 r., przyjmowane założenia mogą bowiem zostać stosunkowo szybko „negatywnie zweryfikowane” przez rzeczywistość.
W tym kontekście kluczowe z punktu widzenia zarówno kondycji gospodarki narodowej w perspektywie krótkookresowej, jak i jej długookresowego potencjału rozwojowego, pozostaje podejmowanie – w oparciu o pogłębiony monitoring sytuacji bieżącej – odpowiednio szybkich i elastycznych działań w ramach prowadzonej polityki gospodarczej. Polska stoi obecnie w obliczu wyzwań rozwojowych. Towarzyszą temu rosnące oczekiwania społeczeństwa dotyczące odbudowy działalności gospodarczej w sektorach najbardziej dotkniętych kryzysem wywołanym COVID-19, dalszego wzrostu dochodów oraz szybszego tempa procesu konwergencji (dochodowej, instytucjonalnej i w zakresie jakości usług publicznych) względem lepiej rozwiniętych państw UE.
Mateusz Morawiecki podkreślił, że w ramach KPO rząd chce przebudować system finansów, system podatkowy, zainwestować w edukację dzieci i młodzieży, a także zainwestować w Polskę cyfrową.
Przede wszystkim ze wsparciem KPO chcemy zaproponować szereg wielkich programów inwestycyjnych – zaznaczył Mateusz Morawiecki. Mają to być wielkie inwestycje takie jak Centralny Port Komunikacyjny czy przekop Mierzei Wiślanej, ale również inwestycje wielkie z powodu tego, że „będą docierać do wszystkich gmin i wszystkich powiatów”.
W odniesieniu do polskiego rolnictwa Mateusz Morawiecki podkreślił, że fundusze z Krajowego Planu Odbudowy zostaną skierowane na wszystkie projekty, które mają na celu wspieranie handlu detalicznego i przetwórstwa rolnego.
Będziemy tworzyć takie mechanizmy, procedury, ale także twardą infrastrukturę, żeby rolnik nie musiał zdawać się na wielkich gigantów międzynarodowych – zapewnił Mateusz Morawiecki.
W ramach KPO określono kluczowe wyzwania strategiczne, przed którymi stoi Polska, aby zapewnić wsparcie dla społeczeństwa i sektorów gospodarczych dotkniętych skutkami pandemii, jak i wykorzystać obecny kryzys do przyśpieszenia procesów modernizacyjnych i transformacji gospodarki w oparciu o nowe, niezwiązane z ceną siły roboczej i paliwami kopalnymi, czynniki rozwojowe.
Na realizację celów przyjętych w KPO do sierpnia 2026 r. planuje się wydatkowanie całej dostępnej dla Polski w ramach RRF sumy środków bezzwrotnych w wysokości 23, 858 mld euro. Zakres wskazanych w ramach KPO reform wymaga również dodatkowego wsparcia z części zwrotnej Instrumentu dla zwiększenia szybkości odbudowy oraz wzmocnienia konkurencyjności polskiej gospodarki. Polska będzie wnioskowała w momencie składania KPO do KE o 12,112 mld euro z części pożyczkowej RRF. Środki te zostaną przeznaczone przede wszystkim na dodatkowe sfinansowanie przedsięwzięć związanych z transformacją klimatyczną i cyfryzacją. Łącznie w ramach KPO zaplanowano wydatkowanie 35,970 mld euro.
W układzie pięciu proponowanych komponentów KPO najwięcej środków dostępnych w ramach RRF jest przeznaczonych na komponent B –Zielona energia i zmniejszenie energochłonności–5,7 mld euro z części grantowej i 8,6 mld euro z części pożyczkowej (łącznie 14,3mld euro) oraz komponent E –Zielona, inteligentna mobilność –6,8 mld euro z części grantowej i 0,7 mld z części pożyczkowej (łącznie 7,5mld euro). Odpowiednio stanowi to 39,8 proc. i 20,9 proc. całości środków planowanych do wydatkowania w ramach KPO.
Na realizację innych komponentów przeznaczono: Komponent A –Odporność i konkurencyjność gospodarki –4,5mld euro z części grantowej i 245 mln euro z części pożyczkowej (łącznie 4,7 mld euro), co stanowi 13,1 proc. , Komponent D –Efektywność, dostępność i jakość systemu ochrony zdrowia –4,1mld euro z części grantowej i 450 mln euro z części pożyczkowej (łącznie 4,5 mld euro), co stanowi 12,6 proc. oraz na Komponent C –Transformacja Cyfrowa –2,797 mld euro z części grantowej i 2,100 mld euro z części pożyczkowej (łącznie4,897 mld euro), co stanowi 13,6 proc. środków planowanych do wydatkowania w ramach KPO.
Należy jednak pamiętać, że działania (reformy i inwestycje) związane z digitalizacją znajdują się nie tylko w dedykowanym komponencie C, ale także w ramach komponentów wspierających zieloną mobilność, sektor zdrowia i konkurencyjność gospodarki. W związku z tym, wydatki na cyfryzację wyniosą 21,5 proc., a wydatki klimatyczne sięgną 48,3 proc. realizując tym samym wymogi RRF wydatków na cele cyfrowe i klimatyczne (odpowiednio 20 proc. i 37 proc.).
Dzięki Polskiemu Ładowi osoby, które urodzą się w 2025 r., nie będą znały rzeczywistości, w której są internetowe białe plamy albo brak zasięgu telefonów komórkowych w naszym kraju - powiedziała szefowa GovTech Justyna Orłowska. Polski Ład zawiera m.in. założenie, że do 2024 r. każde gospodarstwo domowe w Polsce będzie miało dostęp do szerokopasmowego internetu z możliwością modernizacji do prędkości dostępnej w gigabitach na sekundę. Zostaną także wyeliminowane ostatnie „białe plamy” zasięgu telefonii komórkowej.
Jak mówi szefowa GovTech, Polski Ład zawiera program Cyber 2025, w ramach którego przewidziano szereg inicjatyw dotykających każdej dziedziny życia.
Przykładowo w ramach inwestycji w służbę zdrowia - co jest wskazane jako jeden z filarów Polskiego Ładu - część pieniędzy przeznaczona będzie na cyfryzację. Nie wyobrażamy sobie życia w pandemii bez e-recept i e-skierowania, ale to dopiero początek. Chcemy osiągnąć sytuację, w której lekarze będą skupiać się na leczeniu, a nie aspektach biurokratycznych – mówi Justyna Orłowska, podkreślając, że podobne plany dotyczą innych obszarów, np. samorządu terytorialnego.
Mamy w planach cyfryzację wszystkich usług świadczonych przez urzędy. Innym z celów jest, aby do 2023 r. 60 proc. obywateli miało wyłącznie cyfrowy kontakt z urzędem, bez konieczności odwiedzania go, a co drugi Polak miał profil zaufany. Chcemy zaoferować urzędom więcej narzędzi takich jak ZUCH, czyli Zapewniania Usług Chmurowych. Chcemy też m.in. umożliwić urzędom tworzenie własnych e-usług – mówi Justyna Orłowska.
W dziedzinie fiskalnej rozwiązania zaproponowane w Polskim Ładzie będą realizowały cele założone w KPO. Nowoczesny system podatkowy ma na celu promowanie inwestycji i minimalizowanie formalności w rozliczaniu podatków. Dlatego już w przyszłym roku, obok pakietu ulg na innowacje, wprowadzone zostaną ulgi nakierowane na ekspansję biznesu i rozwój firm. Elementami tego pakietu będą ulgi na IPO i na inwestycje w giełdowych debiutantów, a także ulga dla inwestujących za pośrednictwem funduszy Venture Capital. Wdrożone zostaną również ulga na ekspansję na nowe rynki oraz ulga konsolidacyjna. Zmienią się również zasady zastosowania Estońskiego CIT. W odformalizowaniu rozliczeń między powiązanymi firmami będzie pomocne wdrożenie w Polsce Grup VAT.
Podatki to ważny element decyzji inwestycyjnych przedsiębiorstw. Nowoczesny system podatkowy musi promować inwestycje i minimalizować formalności przy rozliczaniu danin. Tylko tak jesteśmy w stanie przekonać przedsiębiorców do inwestowania kapitału i podejmowania ryzyka gospodarczego właśnie w naszym kraju, a nie w innych. Polska gospodarka potrzebuje silnych, rozwijających się firm, globalnych graczy. To tzw. must have dla jej dalszego rozwoju, szczególnie po COVID-19 – mówi minister finansów, funduszy i polityki regionalnej Tadeusz Kościński.
Na co pójdą miliardy
14, 3 mld euro – zielona energia i zmniejszenie energochłonności
7, 5 mld euro – inteligentna mobilność
4, 7 mld euro – odporność i konkurencyjność gospodarki
4, 5 mld euro – efektywność, jakość i dostępność systemu ochrony zdrowia
4, 9 mld euro – transformacja cyfrowa
