Jak wzmocnić demografię?

Najważniejsze działania zawarte w projekcie strategii demograficznej obejmują obszary związane z mieszkalnictwem, pracą i zdrowiem – powiedziała przewodnicząca Rady Rodziny Dorota Bojemska. Dodała, że dokument powstał na bazie badań, analiz i szerokich konsultacji.

Rząd przekazał do konsultacji społecznych projekt Strategii Demograficznej 2040. Dokument przewiduje ochronę rodziców małych dzieci przed zwolnieniem, realizację programów mieszkaniowych zapowiedzianych w Polskim Ładzie i utworzenie centrum zajmującego się zdrowiem prokreacyjnym.

Szefowa Rady Rodziny, która brała udział w powstawaniu strategii demograficznej, oceniła, że projekt zawiera bardzo dobre i kompleksowe rozwiązania z wielu dziedzin życia.

„Niezwykle istotne w tym dokumencie jest pokazanie, jak bardzo polityka prorodzinna musi być definiowana jako polityka międzyresortowa. To jest dokument, który bardzo mocno został oparty na badaniach, analizach i szerokich konsultacjach” – podkreśliła Bojemska.

Badania pokazują – dodała – że „Polacy chcą mieć dzieci i szczęście indywidualne identyfikują ze szczęściem rodzinnym”. „To jest dokument, który pokazuje, gdzie są bariery i jak na nie odpowiedzieć. Każdy szczebel – samorządowy i centralny, wszystkie dziedziny życia – od edukacji po zdrowie – dotykają rodzin. W tak szerokim kontekście musimy widzieć wspieranie rodzin” – uważa przewodnicząca Rady Rodziny.

Wśród najważniejszych działań zawartych w strategii Bojemska wymieniła kwestię mieszkań, pracy i zdrowia. „Od tego trzeba zacząć. Te kierunki były wyznaczone jako pierwsze” – dodała.

Zaznaczyła jednocześnie, że obszary dotyczące zmian w prawie pracy wymagają jeszcze konsultacji z pracodawcami. „Chcemy rozmawiać też o kwestiach zdrowia i mieszkań. Po to są konsultacje, by brać pod uwagę zdanie wszystkich zainteresowanych. To są dla nas bardzo cenne uwagi” – podkreśliła.

Konsultacje społeczne projektu strategii demograficznej potrwają trzy miesiące. Następnie dokument zostanie przyjęty przez rząd.

W ramach strategii wprowadzona ma być gwarancja elastycznej pracy dla kobiet w ciąży oraz rodziców dzieci do lat 4 (praca zdalna, praca hybrydowa lub elastyczny czas pracy). Wybór będzie uzależniony od charakteru wykonywanej pracy oraz dokonywany na podstawie porozumienia pracodawcy z pracownikiem.

Przewidziano również gwarancję pracy w zmniejszonym wymiarze godzin dla kobiet w ciąży oraz rodziców dzieci do lat 4, poszerzoną o zapis, że pracodawca nie może dyskryminować pracownika ze względu na wymiar czasu pracy poprzez wykluczenie go z przywilejów pracowniczych. Zaznaczono, że różne elastyczne formy mogą być stosowane równocześnie, zależnie od charakteru wykonywanej pracy (w formie porozumienia pracodawcy z pracownikiem).

Rząd planuje również ograniczyć możliwość zawierania umów o pracę na czas określony z osobami w wieku do 40 lat do maksymalnie dwóch umów, na łączny czas nieprzekraczający 15 miesięcy.

Strategia przewiduje również wprowadzenie rozwiązań chroniących oboje rodziców przed zwolnieniem (obecnie z takiej ochrony korzysta matka).

Matki mają być objęte ochroną przez okres do roku po powrocie do pracy z urlopu macierzyńskiego lub rodzicielskiego (niezależnie od wymiaru czasu pracy). Wprowadzona ma być ochrona przed zwolnieniem dla ojców w ciągu pierwszego roku życia dziecka – w przypadku małżeństw ta ochrona obowiązywałaby od momentu zajścia żony w ciążę.

Ponadto przy podpisaniu umowy o pracę pracownik ma być obowiązkowo informowany o uprawnieniach związanych z rodzicielstwem.

Strategia przewiduje również utworzenie (we współpracy z administracją samorządową) modelowego centrum zajmującego się zdrowiem prokreacyjnym. Centrum będzie zapewniać m.in. kompleksową, wysokospecjalistyczną opiekę nad niepłodnymi parami oraz parami z doświadczeniem poronienia, a także rodzicami oczekującymi urodzenia dziecka.

Wiele działań będzie realizowanych w ramach programów Polskiego Ładu. To m.in. Rodzinny Kapitał Opiekuńczy, Mieszkanie bez Wkładu Własnego, Bon mieszkaniowy, Mój dom 70 mkw.

PAP/ as/