Lepsze wyniki budżetowe dzięki dobrej sprzedaży

Pandemia koronawirusa, mimo początkowego strachu i niepewności, nie wpłynęła w zasadniczy sposób na wielkość środków przeznaczanych na zakupy – zauważa Piotr Patkowski, Podsekretarz Stanu Ministerstwa Finansów, Główny Rzecznik Dyscypliny Finansów Publicznych w komentarzu na łamach „Gazety Bankowej”.

Ubiegły rok był szczególny dla polskich finansów publicznych. Z jednej strony pandemia, która praktycznie wstrzymała aktywność gospodarczą na wiosnę, a później znacząco ją ograniczała, z drugiej – znaczne wydatki, jakie ponieśliśmy na ratowanie przedsiębiorstw i miejsc pracy. Mimo to sytuacja budżetowa, w tym dochody z podatków, zaskoczyła in plus. Dochody z VAT okazały się być lepsze od naszych założeń przyjętych w nowelizacji ustawy budżetowej 2020 o kilkanaście miliardów. Jedną z przyczyn takiego stanu rzeczy była silna sprzedaż detaliczna, która mimo warunków pandemicznych obniżyła się tylko nieznacznie w relacji do 2019 r. Przyjrzyjmy się danym dotyczącym sprzedaży detalicznej w 2020 r.

Od jesieni zeszłego roku miał miejsce ponowny stopniowy wzrost zachorowań na COVID-19. Wprowadzenie obostrzeń w mobilności i prowadzeniu działalności znalazło odzwierciedlenie we wzroście obaw konsumentów, choć w porównaniu z sytuacją z wiosny 2020 r. miało ono dużo łagodniejszy wpływ na ich nastroje oraz dynamikę sprzedaży detalicznej.

W grudniu 2020 r. sprzedaż detaliczna zwiększyła się po spadkach w trzech poprzednich miesiącach (miesiąc do miesiąca). Wolumen oraz wartość sprzedaży były o 0,8 proc. niższe niż przed rokiem. Analiza danych handlowych dla poszczególnych grup towarowych wskazuje, że słabe wyniki zanotowano jedynie w przypadku „pojazdów” i „pozostałej sprzedaży”. W tych grupach sprzedaż spadła bowiem trzeci raz z rzędu w ujęciu miesięcznym. Wyraźne odbicie objęło natomiast grupę „włókno, odzież i obuwie” (miesiąc do miesiąca). W tym przypadku sprzedaż zwiększyła się o prawie 10 proc., po dużych spadkach w dwóch poprzednich miesiącach. Było to zapewne wynikiem poluzowania obostrzeń w handlu detalicznym w grudniu (otwarcie galerii handlowych). Niemniej jednak sprzedaż w tej grupie towarowej była w grudniu 2020 r. aż o 10,9 proc. niższa niż przed rokiem. Patrząc na dane za cały rok 2020, najniższą dynamikę sprzedaży zanotowano w przypadku „włókna, odzieży i obuwia” (84,7), „pojazdów” (87,7) i „paliw” (90,1).

Po dobrych danych za grudzień spadkowy trend sprzedaży uległ wyhamowaniu. W efekcie wyniki tej kategorii za cały IV kwartał 2020 r. były relatywnie dobre. Zgodnie z naszymi szacunkami w IV kwartale sprzedaż zmniejszyła się jedynie o 1,5 proc., po bardzo dużym wzroście kwartał wcześniej (12,6 proc., kwartał do kwartału). W efekcie jej poziom był o 2,7 proc. niższy niż przed rokiem. W całym 2020 r. sprzedaż zmniejszyła się o 2,9 proc. wobec wzrostu o 5,3 proc. w 2019 r.

Podsumowując więc powyższe dane, warto zwrócić uwagę na stabilność wielkości sprzedaży detalicznej, w tym jej dużą stabilność w większości grup towarowych. Pandemia koronawirusa, mimo początkowego strachu i niepewności, nie wpłynęła w zasadniczy sposób na wielkość środków przeznaczanych na zakupy, z wyjątkiem kilku, podatnych na lockdown, kategorii produktów. Zwiększająca się siła nabywcza klasy średniej i trzymana w ryzach inflacja nastrajają nas w tym kontekście optymistycznie na nadchodzące lata.

Piotr Patkowski, Podsekretarz Stanu Ministerstwa Finansów, Główny Rzecznik Dyscypliny Finansów Publicznych

Więcej informacji i komentarzy ze świata finansów i gospodarki czytaj w bieżącym wydaniu „Gazety Bankowej” (nr 03/2021), dostępnym także jako e-wydanie, także na iOS i Android

Szczegóły, jak zamówić e-wydanie „Gazety Bankowej”, kliknij tutaj