PIE: Polska eksportowym liderem w regionie

Eksport Polski rośnie dzięki uczestnictwu w globalnych łańcuchach wartości - ocenił Polski Instytut Ekonomiczny w komentarzu do udostępnionej przez OECD najnowszej edycji bazy danych Trade in Value Added.

Jak wskazał Instytut za udostępnioną przez OECD najnowszą edycją bazy danych Trade in Value Added, wyeksportowane przez Polskę towary i usługi o wartości 1 euro generowały w 2018 r. blisko 0,69 euro krajowej wartości dodanej. PIE zwrócił uwagę, że to najlepszy wynik wśród państw Grupy Wyszehradzkiej.

„Oznacza to, że Polska czerpie proporcjonalnie większe korzyści z handlu międzynarodowego – wartość eksportowanych z Polski produktów w mniejszym stopniu opierała się na imporcie, a siłą napędową polskiego eksportu jest rosnące uczestnictwo w globalnych łańcuchach wartości” - wskazał Instytut.

Jak zaznaczył starszy doradca w zespole handlu zagranicznego PIE Łukasz Ambroziak, otwarcie polskiej gospodarki na kapitał zagraniczny umożliwiło od początku lat 90. XX wieku napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych, a tym samym włączenie się w globalne łańcuchy wartości (GVC - Global Value Chains).

„Zaangażowanie polskich firm w ramach GVC pozwoliło im osiągnąć dodatkowe korzyści z wymiany międzynarodowej. Lokowały bowiem swoją działalność w tych częściach łańcucha, w których posiadały ujawnione przewagi komparatywne. To właśnie uczestnictwo w GVC było – obok integracji gospodarczej z UE – kluczowym czynnikiem dynamicznego wzrostu polskiego eksportu od lat 90. XX wieku” - wskazał.

Dodał, że w latach 1995-2018 wskaźnik udziału Polski w globalnych łańcuchach wartości zwiększył się o blisko 22 pkt. proc. – z 31,9 proc. w 1995 r. do 53,7 proc. w 2018 r. „Oznaczało to, że ponad połowa polskiego eksportu towarów i usług była przedmiotem handlu w ramach międzynarodowych sieci produkcji” – zauważył Ambroziak.

PIE podał, że znaczenie zagranicznej wartości dodanej zwiększyło się przede wszystkim w polskim eksporcie produktów wytwarzanych w branżach średnio-wysokiej i wysokiej techniki. W eksporcie komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych udział wsadu zagranicznego w latach 1995-2018 wzrósł o 27 pkt. proc., w eksporcie sprzętu elektrycznego – o 26 pkt. proc., a w eksporcie pojazdów samochodowych – o 19 pkt. proc.

Produkcja w wymienionych branżach odbywa się głównie w ramach globalnych łańcuchów dostaw, a Polska wyspecjalizowała się przede wszystkim w części produkcyjnej tych łańcuchów. Wspomniane branże cechował również najwyższy udział zagranicznej wartości dodanej w eksporcie. W 2018 r. stanowiła ona aż 55 proc. eksportu komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych, 49 proc. eksportu pojazdów samochodowych oraz 45 proc. eksportu sprzętu elektrycznego.

Według PIE polskie przedsiębiorstwa wykazywały także coraz silniejsze powiązania w przód łańcucha wartości, tj. z zagranicznymi odbiorcami części, podzespołów i usług produkującymi na eksport.

W 1995 r. polska wartość dodana, wykorzystywana w innych krajach do produkcji przeznaczonej na eksport, stanowiła 15,8 proc. eksportu brutto towarów i usług Polski. W latach 1995-2018 wartość tego wskaźnika wzrosła o blisko 7 pkt. proc., do 22,7 proc. - podał Instytut.

„Oznaczało to, że taka część polskiego eksportu była zależna od światowego popytu na towary eksportowane przez inne kraje, w których była zawarta polska wartość dodana” - ocenił PIE.

Jak dodał, jednocześnie ten pośredni eksport pozwala zwiększać polski eksport na rynki zagraniczne, docierając tam poprzez inne państwa, np. Niemcy. Były one zarówno największym dostawcą wkładu zagranicznego do polskiego eksportu (powiązania w tył łańcucha), jak też największym eksporterem wartości dodanej wytworzonej w Polsce (powiązania w przód łańcucha).

Blisko co trzecie euro polskiej wartości dodanej zawartej w eksporcie innych państw przynosił eksport Niemiec. Więcej niż polskiej wartości dodanej eksportowały one wartości dodanej tylko siedmiu państw: USA, Chin, Holandii, Rosji, Francji, Wielkiej Brytanii i Włoch - podał PIE.

Czytaj też: Orlen: Będziemy dostarczać asfalty do mieszanek z recyklingu

PAP/kp