Kawa: "Napar bogów" - jego zalety i wady

Trudno wyobrazić sobie poranek bez filiżanki kawy. Nic w tym dziwnego, skoro już sam jej aromat działa pobudzająco, a do tego wprawia w świetny nastrój.

Kawa pełni także istotną rolę społeczną i kulturową, stanowiąc punkt zaczepienia do spotkań i rozmów. Niewiele jednak mówi się o jej walorach zdrowotnych. Czy zatem kawa jest szkodliwa, jak niektórzy myślą, czy jest wprost przeciwnie?

Wymieńmy zatem zalety picia kawy

• Kawa wpływa na podwyższenie poziomu serotoniny – „hormonu szczęścia” • Pita w umiarkowanych ilościach (do czterech filiżanek dziennie) zmniejsza ryzyko chorób, takich jak nowotwory, cukrzyca typu 2, marskość wątroby, czy Alzheimer • Niweluje zmęczenie i pozwala się dłużej skupić • Przez obecność kwasów organicznych poprawia trawienie i metabolizm (nie należy pić bezpośrednio przed ,lub po posiłku) • Działa przeciwalergicznie oraz rozkurcza drogi oddechowe

Kto powinien unikać kawy?

Osoby z nadciśnieniem szczególnie muszą uważać na picie kawy, ponieważ chwilowo podnosi ciśnienie krwi, lecz o wiele bardziej trzeba uważać na sól, papierosy i alkohol. Nie jest też polecana przy nadkwasocie żołądka i refluksie. Wzmaga bowiem produkcję kwasu solnego, który może cofać się przełykiem w stronę gardła. Kobiety w ciąży i karmiące też powinny zachować umiar, gdyż kawa może dostać się do łożyska i mleka matki, upośledzając rozwój płodu.

Kiedy i jak pić kawę?

Bezwzględnie nie należy popijać kawą leków, antybiotyków i środków przeciwbólowych. Będzie ona w znacznym stopniu upośledzać ich działanie. Niepolecana jest też wieczorem, utrudniając zaśnięcie i pełną regeneracje oraz na czczo. Wypita na pusty żołądek może, ale nie musi powodować refluks. Do tego należy podchodzić indywidualnie, ponieważ nie u każdego może on wystąpić. Kawa wypita do posiłku zmniejsza wchłanianie żelaza. Efekt ten można jednak zrównoważyć porcją witaminy C zawartą np. w natce pietruszki. Jak ze wszystkim, tak samo z kawą należy zachować umiar. Zawarta w niej kofeina, w nadmiarze powoduje uczucie niepokoju, drżenie rąk i nadpobudliwość.

Jak przygotować kawę?

Większość z nas przygotowuje swój „napar bogów” z kawy mielonej lub rozpuszczalnej. I choć pojawiają się co jakiś czas raporty, że kawa instant jest bezwartościowa, jak się okazuje może mieć nawet więcej związków bioaktywnych i polifenoli, niż ta mielona. Nie zalewajmy jednak kaw gorącą, wrzącą wodą. Wpłynie to na wydzielanie się akrylamidu, substancji rakotwórczej (choć to małe ilości). Nie ma co się jednak spierać, najbardziej aromatyczna i najsmaczniejsza będzie ta przygotowana ze świeżo zmielonych ziaren.

Uwaga na dodatki

O ile pijemy zwykłą, czarną kawę to nie ma o co się martwić, bo nie dostarcza ona praktycznie żadnych kalorii. Jednak dodając do niej mleko, czy śmietankę oraz cukier, znacząco zwiększamy pulę dodatkowych kalorii. Typowe kawy z popularnych kawiarni, z wieloma dodatkami, jak lody i bita śmietana, potrafią mieć nawet 500 kcal. To tyle ile przeciętny obiad. Najlepiej pić kawę czarną, lub z niewielką ilością mleka.

Filip Siódmiak

Czytaj też: Francja: To „piekło kierowców”! Co się dzieje na drogach?