TYLKO U NAS
Ryczałt i Twój e-PIT, czyli polski „minimum maintenance income tax”
Wraz ze zmieniającą się sytuacją gospodarczą i nowymi ryzykami stojącymi przed biznesem będzie rosnąć zainteresowanie przedsiębiorców uproszczonymi sposobami rozliczenia podatków oraz możliwościami, jakie dają e-usługi administracji. Zmniejszają one bowiem czas poświęcany na podatkowe formalności oraz ryzyko popełnienia błędu w rozliczeniach. W 2022 r. częściej niż wcześniej podatnicy wybierali dwie z nich – Twój e-PIT i ryczałt od przychodów ewidencjonowanych - pisze Jan Sarnowski, członek zarządu / CFO Korporacji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych na łamach rocznika „Polski Kompas 2022”
Trendem charakterystycznym dla krajów rozwiniętych jest rosnąca czasochłonność rozliczeń podatkowych. Ma w tym swój udział zarówno coraz precyzyjniejsze dostosowanie wysokości opodatkowania do indywidualnej sytuacji podatnika, jak i wdrażanie kolejnych preferencji oraz uszczelnień. Na związane z tym trudności szczególnie narażeni są pracownicy oraz mikro i mali przedsiębiorcy, czyli ci podatnicy, którzy najczęściej rozliczają się samemu, bez wsparcia księgowego czy doradcy podatkowego.
Receptą jest udostępnienie przedsiębiorcom uproszczonych form rozliczenia podatku oraz wdrażanie nowych rozwiązań technologicznych, zdejmujących z podatników konieczność samodzielnego „wypełniania PIT-ów”. Będzie to za nich robić administracja, która wygeneruje wypełnioną, gotową do zaakceptowania on-line deklarację. Również w Polsce rośnie zainteresowanie rozwiązaniami charakterystycznymi dla koncepcji podatku dochodowego o minimalnych kosztach obsługowych (ang. minimum maintenance income tax). W 2022 r. polscy podatnicy częściej niż wcześniej korzystali z usługi Twój e-PIT oraz z możliwości objęcia opodatkowaniem od osiąganego przychodu (ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych).
Podatników rozlicza fiskus
Lata 2016–2022 to okres szybkiej cyfryzacji rozliczenia podatków. Przez sześć lat liczba elektronicznie złożonych deklaracji PIT wzrosła czterokrotnie, z pięciu do ok. 20 mln. Rozliczenia papierowe stały się ginącym gatunkiem. Ich udział w składanych deklaracjach spadł z 75 do 5 proc. Począwszy od rozliczenia roku 2018, podatnicy dostali także możliwość skorzystania z usługi Twój e-PIT, tj. ze wstępnie wypełnionego przez urząd rozliczenia podatkowego (ang. pre-filled tax return). Do 15 lutego roku następującego po roku podatkowym administracja samodzielnie przygotowuje dla podatników elektroniczną wersję zeznania podatkowego, którą podatnik może zaakceptować kilkoma kliknięciami myszki. W cztery lata liczba podatników korzystających z tej usługi wzrosła niemal dwukrotnie, z 6,85 mln w 2019 do 11,3 mln w 2022 r.
Więcej firm na ryczałcie
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to prosty sposób rozliczenia działalności gospodarczej. Podatek oblicza się, mnożąc przychód, najczęściej po prostu wpływy do kasy, przez niską stawkę. Dzięki swojej prostocie ryczałt znaczne zmniejsza ryzyko popełnienia błędów, częstych m.in. przy obliczaniu wysokości poniesionych kosztów czy dokonywaniu odpisów amortyzacyjnych.
W wyniku zmian w przepisach ryczałt przestał być przywilejem dla nielicznych. W styczniu 2021 r. ośmiokrotnie wzrósł limit przychodów, jakie mogą osiągać ryczałtowcy (z 250 tys. do 2 mln euro). Zlikwidowano ok. 50 wyłączeń branżowych – ryczałtowo mogą się teraz rozliczyć zawody, które nigdy wcześniej nie miały takiej możliwości, m.in. prawnicy, architekci, doradcy podatkowi, księgowi, inżynierzy, finansiści i agenci ubezpieczeniowi.
Z roku na rok zastosowanie ryczałtu staje się coraz bardziej opłacalne. W 2021 r. ujednolicono i obniżono wysokość ryczałtu dla najmu i zakwaterowania, w 2022 r. zmniejszyły się stawki dla nauczycieli, lekarzy, architektów, inżynierów i programistów, a wszyscy ryczałtowcy zostali objęci korzystnymi zasadami rozliczenia składki zdrowotnej. Efektem jest szybki wzrost zainteresowania ryczałtem. W połowie czerwca 2022 r. ryczałtowo rozliczało się ponad 990 tys. firm, czyli o 150 tys. więcej niż w 2021 i o 344 tys. więcej niż w 2020 r.
Wizja przyszłości
Wraz ze zmieniającą się sytuacją gospodarczą i geopolityczną będzie rosnąć zainteresowanie podatników udostępnionymi im sposobami na to, by ograniczyć podatkowe ryzyka prowadzonej działalności. Wraz ze wzrostem liczby korzystających z nich przedsiębiorców będzie również się zwiększać oczekiwanie ich dalszego rozwoju, w tym udostępnienia Twojego e-PIT kolejnym kategoriom podatników oraz dalszego uproszczenia rozliczeń ryczałtem.
Szczególnie oczekiwane jest ułatwienie firmom wyboru dotyczącej ich stawki ryczałtu, m.in. przez odejście od PKWiU jako jej wyznacznika, oraz zapewnienie podatnikom dostępu do wiążącej informacji o dotyczącej ich stawce. Sama matryca stawek również potrzebuje uproszczenia i rewizji. W wielu branżach niezmieniana od kilkudziesięciu lat wysokość obciążenia nie odpowiada nowym realiom prowadzenia biznesu.
Wraz z planowanym na lata 2024–2026 wdrożeniem jednolitego pliku kontrolnego w zakresie podatków dochodowych będzie możliwe udostępnienie automatycznie wypełnionych zeznań wszystkim przedsiębiorcom. Uzyskanie przez administrację wglądu w sytuację podatkową firmy spowoduje, że wypełnianie zeznania podatkowego przez przedsiębiorcę będzie zbędne lub znacznie ograniczone. Ryzyko podatkowe po stronie biznesu dodatkowo zmniejszy się dzięki mniejszemu prawdopodobieństwu przeprowadzenia kontroli.
Jan Sarnowski, członek zarządu / CFO Korporacji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych
Tekst został opublikowany w elektronicznym wydaniu „Polskiego Kompasu 2022” dostępnym bezpłatnie do pobrania na stronie www.gb.pl a także w aplikacji „Gazety Bankowej” na urządzenia mobilne
»» Pobierz teraz bezpłatnie PDF „Polskiego Kompasu 2022”:
