Czym będzie Krajowy system eFaktur?

Analizujemy kwestię kar, związanych z Krajowym Systemem e-Faktur, zastanawiamy się nad ich wysokością – powiedział dyrektor Departamentu Podatku od Towarów i Usług w Ministerstwie Finansów Paweł Selera.

Trwają konsultacje publiczne projektu ustawy, której celem jest wprowadzenie Krajowego Systemu eFaktur (KSeF) jako obowiązkowego dla przedsiębiorców sposobu wystawiania faktur VAT. System już działa, ale przedsiębiorcy mogą korzystać z niego dobrowolnie, tymczasem od 2024 r. ma być już obowiązkowy.

Jak powiedział PAP dyrektor Departamentu Podatku od Towarów i Usług w Ministerstwie Finansów Paweł Selera, do resortu wpłynęły uwagi ws. projektowanych przepisów. Podkreślił, że resort jest otwarty na pewne zmiany w projekcie, wynikające z uwag zgłoszonych w trakcie konsultacji. Obecnie są one przedmiotem analizy.

„Chcemy, by projektowane rozwiązanie było dla podatników proste i zrozumiałe. Planujemy też szeroko zakrojoną kampanię informacyjną” – zapowiedział dyrektor departamentu VAT w MF.

Jak wskazał, najwięcej wątpliwości budzą kwestie postępowania w razie awarii KSeF w tym m.in. data wystawienia faktury oraz kary pieniężne, jakie według projektu mogą być nałożone na przedsiębiorców. „Wątpliwości dotyczą również objęcia systemem podmiotów zagranicznych, które nią mają w Polsce siedziby, ale posiadają tu stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej” – mówił PAP Selera.

Z tematem awarii wiąże się m.in. kwestia daty wystawienia faktury i momentu powstania obowiązku podatkowego. Zgodnie z projektowaną ustawą datą wystawienia faktury jest data przesłania jej do KSeF. Wyjątkiem jest przypadek awarii. W takiej sytuacji, jak powiedział Paweł Selera, podatnik będzie mógł wystawić fakturę w postaci elektronicznej według określonego dla faktur ustrukturyzowanych wzoru, wprowadzając rzeczywistą datę jej wystawienia i przekazać ją klientowi. Zrobi to w sposób z nim uzgodniony (papierowo lub elektronicznie). W tym szczególnym przypadku datą wystawienia faktury, będzie data wprowadzona przez podatnika. Po zakończeniu awarii systemu uprzednio wystawioną fakturę podatnik jest zobowiązany wprowadzić do KSeF. Rozwiązanie to ma charakter szczególny i dotyczy wyłącznie sytuacji gdy KSeF nie działa.

„Sytuacja, kiedy datą wystawienia faktury jest data przesłania jej do KSeF, ma duże znacznie analityczne dla Ministerstwa Finansów. Sprawia, że znika choćby kwestia antydatowania faktur, czyli wystawiania ich np. z wsteczną datą, przykładowo po to, aby klient mógł wcześniej odliczyć VAT. Faktura wystawiona w KSeF opatrywana jest numerem identyfikującym, w którym +zaszyta+ jest również data jej wystawienia” – powiedział Paweł Selera.

Jego zdaniem daje to pewność po stronie zarówno sprzedawcy, jak i nabywcy, że dokument jest wiarygodny i prawidłowo wystawiony. Zaznaczył, że sprzedawca, jak i nabywca mają od razu dostęp do danych w niej zawartych.

Dyrektor Selera przyznał, że MF „przygląda się” ponownie sytuacjom, w których faktura jest wystawiana na przykład na przełomie miesięcy.

„Wiele firm wystawia faktury praktycznie w sposób ciągły, robi to na przełomie miesięcy, dni. Przy fakturach znaczenie mają, oprócz daty wystawienia, kwestie kursu walut. Pochylamy się także nad tą sytuacją, tak by KSeF dawał pełen komfort i bezpieczeństwo w zakresie prawidłowego zaewidencjonowania transakcji +na przełomie+” – powiedział dyrektor.

Dodał także, że rozważana jest kwestia obowiązku wystawiania w KSeF faktur konsumenckich.

„Zdajemy sobie sprawę, że ich wprowadzenie do systemu może wywołać dla podatników określone trudności. Poza tym nadal pozostawiamy możliwość wystawiania faktur w kasach rejestrujących. Proponujemy utrzymanie tego rozwiązania jeszcze przez rok od wprowadzenia KSeF, aby zmiana nie była zbyt uciążliwa dla podatników i inwazyjna – choć docelowo wszystkie faktury będą wystawianie w KSeF” – stwierdził Paweł Selera.

Przedstawiciele przedsiębiorców, którzy biorą udział w konsultacjach społecznych, zwracają uwagę na kary, które zostały zapisane w projekcie. Wprawdzie - jak wynika z projektowanej ustawy - mają one nie być stosowane na początku działania systemu, jednak potem mogą być nakładane i biznes obawia się ich wysokości.

„Analizujemy kwestię kar, zastanawiamy się nad ich wysokością, chodzi głównie o dolne ich przedziały – minima kwotowe” – przyznał Paweł Selera. Jak dodał, trzeba pamiętać, że zapisy dotyczące kar odwołują się do Kodeksu Postępowania Administracyjnego, który z kolei zakłada proporcjonalność kar i ich miarkowanie, a więc są one ustalane w zakresie „od – do”. „Poza tym organ będzie rozstrzygał sprawę prowadząc postępowanie, patrząc na szereg aspektów. Filozofia karania zawarta w ustawie o KSeF jest taka sama jak w przypadku pakietu SLIM VAT 3, gdzie zapisana jest proporcjonalność sankcji, a nie kara na sztywnym poziomie. Kary wahają się od zera do poziomu zapisanego w ustawie” – dodał dyrektor w MF.

Zastrzegł jednak, że kary za wystawienie faktury poza systemem muszą pozostać. Zwrócił uwagę, że podobne sankcje są stosowane we Włoszech.

Resort finansów wyklucza także rezygnację z objęcia systemem firm zagranicznych, które w Polsce nie mają siedzib, ale prowadzą u nas działalność gospodarczą w sposób stały. Niektóre organizacje przedsiębiorców podnosiły tę kwestię twierdząc, że kiedy Komisja Europejska zgodziła się na obowiązkowy system faktur elektronicznych w Polsce, to dotyczyło to wyłącznie firm z siedzibą w naszym kraju.

„Rozmawialiśmy z Komisją Europejską i mamy jednoznaczne uzgodnienia, że decyzja derogacyjna w stosunku do Polski upoważnia nas do objęcia systemem KSeF firm, które w Polsce mają stałe miejsce działalności gospodarczej, choć nie mają tu siedzib. Takie same zasady dotyczą Włoch oraz Francji. Kształt wykładni został ustalony w dialogu z KE, więc jak najbardziej systemem KSeF możemy objąć firmy mające stałe miejsce działalności w Polsce. To w żadnym wypadku nie jest nadinterpretacja czy samowolne działanie” – powiedział dyrektor Selera.

Stwierdził także, że aby system faktur elektronicznych był powszechny, musi objąć jak najwięcej firm. Dlatego - jak zaznaczył - wyłączenia z systemu, które mają zostać zapisane w opracowywanym obecnie projekcie rozporządzenia, będą wąskie – zarówno branżowo, jak i przedmiotowo.

Przedstawiciel MF dodał, że rozważane jest stworzenie poradnika dla przedsiębiorców, aby mogli oni ocenić, czy wypełniają kryteria pozwalające uznać, że dysponują w Polsce stałym miejscem prowadzenia działalności gospodarczej. Przypomniał, że przedsiębiorcy mogą także wystąpić o interpretację podatkową, dotyczącą tej kwestii.

„Przypominamy, że system już działa (fakultatywnie) i że każdy podatnik sam może zacząć wystawiać faktury w KSeF, aby przygotować się do tych zmian. Można wystawić fakturę w środowisku testowym, ale także normalną, pełnoprawną fakturę” – stwierdził dyrektor departamentu VAT w MF.

PAP/ as/