Fundusze hedgingowe - jak działają i dla kogo są odpowiednie?

Fundusze hedgingowe to dość tajemnicza i niezbyt powszechnie znana forma inwestowania. Często budzą one mieszane uczucia i wiele kontrowersji ze względu na swoją dość agresywną strategię działania. Jak jednak działają fundusze hedgingowe i czy mogą być opcją dla przeciętnego inwestora?

Istota funkcjonowania funduszy hedgingowych

Istotą funkcjonowania funduszy hedgingowych jest dążenie do osiągania zysków niezależnie od sytuacji na rynkach finansowych. Fundusze hedgingowe stosują złożone strategie inwestycyjne i instrumenty pochodne, aby zarabiać zarówno na hossie, jak i bessie.

Tradycyjne fundusze inwestycyjne są zależne od trendów na giełdzie – zyskują, gdy kursy rosną i tracą, gdy rynki spadają. Fundusz hedgingowy natomiast chroni swój kapitał w czasie dekoniunktury i potrafi czerpać zyski także z niedźwiedzich trendów.

Jak to osiąga? Poprzez wykorzystywanie kontraktów terminowych, opcji, swapów walutowych i innych instrumentów pochodnych. Pozwalają one funduszowi hedgingowemu na zwielokrotnianie zysków i strat przy stosunkowo niewielkich nakładach kapitału. Oznacza to wysokie ryzyko, ale i szansę na ponadprzeciętne stopy zwrotu.

Dźwignia finansowa i ryzyko

Fundusze hedgingowe, ze względu na możliwość zaciągania wysokich kredytów i pożyczek papierów wartościowych, mogą stosować bardzo wysoką dźwignię finansową, nawet kilkudziesięciokrotność zainwestowanego kapitału.

Umożliwia im to osiąganie zysków znacznie przewyższających średnią rynkową, niesie ze sobą jednak podwyższone ryzyko – każda niewłaściwa inwestycja może oznaczać gigantyczne straty. Niektóre fundusze upadają lub muszą zawieszać działalność.

Korzyści i wady inwestowania w fundusze hedgingowe

Inwestowanie w fundusze hedgingowe ma swoje zalety i wady.

Zalety:

• Możliwość osiągania wysokich zysków przekraczających średnią rynkową

• Ochrona przed spadkami na giełdzie dzięki strategii hedgingu

• Dostęp do różnorodnych, alternatywnych strategii inwestycyjnych

• Niższa korelacja z tradycyjnymi instrumentami finansowymi

Wady:

• Bardzo wysokie progi wejścia, minimum 100 tys. dolarów

• Wysokie opłaty za zarządzanie sięgające 20% zysku

• Ryzyko poniesienia ogromnych strat w przypadku nietrafionych inwestycji

• Ograniczona płynność i trudności z szybką wypłatą środków

• Słabszy nadzór i regulacje niż w przypadku zwykłych funduszy

Dla kogo odpowiednie są fundusze hedgingowe?

Z uwagi na wysokie progi wejścia, ryzyko oraz niższą płynność, fundusze hedgingowe są przeznaczone dla konkretnego typu inwestorów.

Są to przede wszystkim:

• Bardzo zamożne osoby posiadające wolne środki w wysokości co najmniej 100 tys. dolarów

• Inwestorzy instytucjonalni – fundusze emerytalne, fundacje, uczelnie wyższe

• Osoby i instytucje zainteresowane dywersyfikacją portfela inwestycyjnego.

Nie są natomiast dobrym rozwiązaniem dla przeciętnych, mniej doświadczonych inwestorów indywidualnych. Dla nich lepsze będzie trzymanie się zwykłych funduszy akcyjnych, obligacyjnych lub gotówki.

Strategie stosowane przez fundusze hedgingowe

Fundusze hedgingowe stosują bardzo szeroką gamę strategii inwestycyjnych. Najpopularniejsze z nich to:

• Dźwignia finansowa - wykorzystanie pożyczonego kapitału do zwiększenia potencjalnych zysków i ryzyka. Pozwala to zwielokrotnić zyski, ale też ewentualne straty.

• Strategia arbitrażowa – wykorzystuje niespójności cenowe pomiędzy różnymi instrumentami finansowymi powiązanymi ze sobą (np. kontrakty futures, opcje, akcje). Dzięki temu można uzyskać niemal pewny zysk bez narażania się na ryzyko rynkowe.

• Krótka sprzedaż - fundusz pożycza akcje od brokera, a następnie od razu je sprzedaje, licząc że w przyszłości odkupi je taniej i zwróci brokerowi, zachowując różnicę.

• Inwestycje w instrumenty pochodne - wykorzystanie kontraktów terminowych, swapów, opcji itp. w celu uzyskania dźwigni finansowej.

• Strategia Event-Driven – koncentruje się na akcjach spółek które są lub wkrótce będą przedmiotem istotnych wydarzeń korporacyjnych np. fuzji, przejęć lub wezwań. Celem jest osiągnięcie ponadprzeciętnych stóp zwrotu dzięki trafnym prognozom co do skutków tych wydarzeń.

• Strategia Global Macro – polega na formułowaniu szerokich założeń makroekonomicznych i geopolitycznych a następnie zajmowaniu pozycji na wielu aktywach np. akcje, waluty, surowce czy obligacje aby na nich skorzystać. Jest uznawana za najbardziej wszechstronną, ale i ryzykowną strategię funduszy hedgingowych.

Jak widać, są to dość złożone i agresywne strategie, których przeciętny inwestor indywidualny raczej nie jest w stanie samodzielnie zastosować. Wymagają one dużej wiedzy, doświadczenia i dostępu do profesjonalnych narzędzi i platform transakcyjnych.

Korzyści i zagrożenia inwestowania w fundusze hedgingowe

Inwestowanie w fundusze hedgingowe ma zarówno swoje zalety, jak i wady.

Do najważniejszych potencjalnych korzyści należą:

• Możliwość osiągania zysków nawet przy spadkach na giełdzie - fundusze hedgingowe stronią od klasycznego „buy and hold”. Aktywnie reagują na zmiany koniunktury.

• Ochrona kapitału w czasach kryzysu – odpowiednio zbudowany portfel funduszy hedgingowych powinien pozwalać na zarabianie lub przynajmniej niedopuszczenie do większych strat nawet w trudnych czasach na rynku.

• Możliwość dywersyfikacji portfela - fundusze hedgingowe zazwyczaj słabo korelują z tradycyjnymi aktywami, więc dobrze nadają się do dywersyfikacji.

• Wyższy potencjał zysków - agresywne strategie i dźwignia finansowa pozwalają liczyć na ponadprzeciętne zyski (przy wyższym ryzyku).

Jakie są zagrożenia? Przede wszystkim wysokie ryzyko:

• Duża zmienność wycen i wyników - fundusze hedgingowe cechują się znaczącą zmiennością stóp zwrotu, która może przynieść duże zyski lub straty.

• Ryzyko dźwigni finansowej - stosowanie pożyczonego kapitału może zwielokrotniać zyski, ale i straty. Niewypłacalność jest realnym zagrożeniem.

• Wysokie koszty i opłaty - koszty zarządzania i opłaty manipulacyjne mogą znacząco zmniejszać realne zyski inwestorów.

• Ryzyko nietrafionych decyzji zarządzającego - błędne decyzje inwestycyjne mogą przynieść dotkliwe straty.

• Ograniczona płynność – w przypadku niektórych funduszy trudno jest szybko zamknąć inwestycję i odzyskać zainwestowany kapitał.

Kto powinien rozważyć inwestycję w fundusze hedgingowe?

Biorąc pod uwagę wysokie ryzyko, zmienność i koszty związane z inwestowaniem w fundusze hedgingowe, nie są one rozwiązaniem dla każdego.

Dla kogo warto je jednak rozważyć? Przede wszystkim dla:

- Doświadczonych inwestorów o wysokiej tolerancji ryzyka – potrafią oni zaakceptować wahania wycen i nie popadają w panikę przy korektach.

• Inwestorów poszukujących dywersyfikacji portfela i ochrony kapitału w czasach bessy.

• Osób, które nie boją się złożonych i agresywnych strategii inwestycyjnych.

• Inwestorów instytucjonalnych – fundusze hedgingowe sprawdzą się bardziej w profesjonalnych portfelach niż w oszczędnościach na emeryturę.

Podsumowanie

Fundusze hedgingowe to interesująca, choć ryzykowna alternatywa dla bardziej standardowych metod inwestycji. Pozwalają osiągać ponadprzeciętne zyski, ale tylko najbogatsi inwestorzy są w stanie sprostać ich wysokim progom wejścia i zaakceptować ryzyko straty zainwestowanego kapitału. Dla przeciętnego Kowalskiego lepszym rozwiązaniem będą tradycyjne fundusze akcji i obligacji.