Odpady zmorą cmentarzy. Jak je segregować 1 listopada?
Uroczystości Wszystkich Świętych to w Polsce nadzwyczajne wydarzenie kulturowe i społeczne, kultywowane w naszym kraju od dziesięcioleci. Wraz z rozwojem społeczeństwa zyskało ono także wymiar konsumpcjonistyczny, co przekłada się na miliony produktów zakupionych w celu uczczenia tego święta. W efekcie, tego dnia produkujemy aż 120 tys. ton odpadów, które często zalegają na cmentarzach i ich okolicach jeszcze długo po świętach. W jaki sposób segregować powstałe tego dnia odpady, aby zminimalizować ich wpływ na środowisko?
Polacy wydają na 1 listopada nawet miliard złotych
Według szacunków Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Producentów Zniczy i Świec, w 2023 roku Polacy kupili 300 milionów zniczy za 700 mln zł, a ponadto wydali 300 mln zł na kwiaty. To tylko część wprowadzanych do obiegu przedmiotów, bo eksperci szacują, że na wydatki związane ze Wszystkimi Świętymi przeznaczamy nawet miliard złotych rocznie. To tyle samo, ile wart jest rynek zniczy w Polsce.
W kwestii nawyków zakupowych, a następnie produkcji odpadów, obserwujemy pewne zmiany. Chociaż liczba zniczy kupowanych z okazji święta rok do roku nie zmienia się znacząco, to zauważalny jest trend zastępowania tradycyjnych zniczy przez te elektryczne. Czy są one bardziej ekologiczne? Trudno jednoznacznie orzec, ponieważ z jednej strony mamy mniejszą emisję spalin i ograniczamy zagrożenia pożarowe, ale z drugiej jest kwestia baterii, które najczęściej są wyrzucane razem z elektrycznym zniczem, chociaż powinny być wyjmowane i segregowane – tłumaczy Sławomir Pacek, prezes Stowarzyszenia „Polski Recykling”.
Efekt uboczny: 120 tys. ton nieposegregowanych śmieci
Zakupom na taką skalę co roku towarzyszy morze odpadów. Jak wskazuje Stowarzyszenie „Polski Recykling”, tego roku na polskich cmentarzach pozostanie do 120 tys. ton odpadów. Te powstające na cmentarzach trafiają zazwyczaj do wspólnego kontenera, ponieważ segregacja to na polskich nekropoliach w dalszym ciągu rzadkość. To za sprawą systemu, w którym segregacja zależy od umowy między właścicielem cmentarza a firmą prowadzącą zbiórkę.
– Warto, aby podmioty mające wpływ na sposób zbiórki i zagospodarowania odpadów: samorządy lokalne, administracja cmentarzy czy związki wyznaniowe, uświadamiały odwiedzających cmentarze na temat zasad i korzyści płynących z segregowania, a także proponowały rozwiązania mające na celu zmniejszenie ilości odpadów, jak zniczodzielnie – miejsca, w których można zostawić niepotrzebne znicze do wykorzystania przez innych – dodaje Sławomir Pacek.
Z każdego grobu od 3 do 9 kilogramów odpadów
Na ilość produkowanych odpadów możemy wpłynąć sami, już na etapie przygotowań. Stowarzyszenie „Polski Recykling”, jako dobre praktyki, wskazuje m.in. wykorzystanie zniczy z poprzednich lat czy zakup kwiatów w donicach lub wieńców wykonanych z suszonych roślin zamiast plastikowych gałązek. To kilka prostych przykładów, które pomogą zmniejszyć wykorzystanie pierwotnych surowców, takich jak tworzywa sztuczne.
Szacuje się, że po święcie 1 listopada z każdego grobu pozostaje od 3 do 9 kilogramów odpadów. Biorąc pod uwagę, że w naszym kraju funkcjonuje około 13 tysięcy cmentarzy, gromadzona jest na nich ogromna ilość surowca, który mógłby zostać poddany recyklingowi. Przy tej skali problemu, oddolne, obywatelskie inicjatywy mogą okazać się nieskuteczne i w celu poprawienia sytuacji niezbędna jest interwencja na szczeblu administracyjnym.
– W wielu krajach europejskich przedsiębiorcy wprowadzający produkty lub opakowania przejmują za nie odpowiedzialność finansową. Wszystko opiera się o prawidłowo działający system rozszerzonej odpowiedzialności producenta. Np. w Słowenii do systemu włączone są znicze cmentarne. Oznacza to, że od kilku lat to producenci i importerzy zniczy ponoszą koszty zbiórki i zagospodarowania kłopotliwych odpadów powstałych po obchodach Wszystkich Świętych. To w kontekście gospodarki odpadami doskonały punkt odniesienia w dyskusji o wprowadzeniu podobnych rozwiązań w Polsce – tłumaczy Anna Larsson, dyrektor ds. wdrażania modeli GOZ w Reloop Platform.
1 listopada często powtarza się widok wypalonych i potłuczonych zniczy, plastikowych wieńców i doniczek z kwiatami czy kartonów i resztek ziemi znajdujących się w jednym pojemniku. Wszystkie te odpady wymagają odpowiedniego zagospodarowania, a zalegają na cmentarzach i w ich okolicach, zaśmiecając środowisko i szpecąc otoczenie. Surowce trafiające do cmentarnych kontenerów należą do różnych frakcji, które po segregacji mogłyby zostać ponownie zagospodarowane.
W pojemnikach na odpady dominuje szkło oraz plastik PET, z którego wykonane są wieńce czy wkłady do zniczy. Te, według danych Stowarzyszenia, obecnie generują nawet 75 tys. ton odpadów, a mogą stanowić wysokokaloryczne paliwo alternatywne, do wykorzystania np. w branży energetycznej. Ograniczenie każdego kilograma odpadów jest na wagę złota, ponieważ niezagospodarowany surowiec trafia na wysypiska szpecąc i zatruwając środowisko przez długie lata.
Jak segregować odpady 1 listopada?
Stowarzyszenie „Polski Recykling” przygotowało praktyczny poradnik, dotyczący segregacji cmentarnych odpadów.
Plastikowy znicz z plastikowym wkładem – oprawka oraz metalowe wieczko trafiają do pojemnika żółtego, a wkład z tworzywa z resztkami wosku do pojemnika czarnego.
Szklany znicz z resztkami wosku – odseparowujemy metalowe lub plastikowe wieczko lub podkładkę i wrzucamy do pojemnika żółtego a szkło z resztkami wosku do pojemnika czarnego.
Zeschnięte kwiaty w donicy plastikowej – ziemię oraz kwiaty wysypujemy do pojemnika brązowego, a donice wrzucamy do żółtego. Potłuczoną donicę ceramiczną wrzucamy do pojemnika czarnego przeznaczonego na odpady zmieszane.
Wianek na iglastych gałązkach ozdobiony sztucznymi kwiatami – sztuczne kwiaty, wstążki, drut wrzucamy do pojemnika żółtego, a gałązki i kwiaty naturalne do pojemnika brązowego.
Kartony i podkładki opakowaniowe – jeżeli są czyste i suche, to wrzucamy do pojemnika niebieskiego, jeżeli zmoczone lub zatłuszczone woskiem, to do pojemnika czarnego.
Jeżeli nekropolia nie ma wyznaczonego miejsca segregowania odpadów można śmieci zabrać ze sobą i posegregować w miejscu do tego przeznaczonym.
Źródło: materiały prasowe, oprac. Sek
»» Odwiedź wgospodarce.pl na GOOGLE NEWS, aby codziennie śledzić aktualne informacje.
»» O bieżących wydarzeniach w gospodarce i finansach czytaj tutaj:
Inflacja doskwiera! 5 proc. w październiku
Ukraińcy zaczynają omijać Polskę: co z rynkiem pracy?
Niemcy stracą na rządach Trumpa 180 mld euro
»» Eksperci ekonomiczni na antenie telewizji wPolsce24 o budżetowej dziurze Tuska – oglądaj tutaj: