Czy przez te wszystkie lata studiowaliśmy niewłaściwie?

Współczesne badania w dziedzinie pedagogiki oraz neurobiologii wskazują na potrzebę zrewidowania tradycyjnych metod nauczania. Liczne eksperymenty ukazują, jak różne czynniki przekładają się na efektywność procesu edukacyjnego.

Ekspozycja na nowe bodźce

Badania przeprowadzone przez zespół z Ohio State University sugerują, iż kontakt z nowymi bodźcami może znacząco zwiększyć gotowość mózgu do nauki.

Profesor Vladimir Sloutsky zauważył: „Często obserwujemy w świecie nowe rzeczy bez zamiaru zdobywania o nich wiedzy. Odkryliśmy, że sama ekspozycja na nowości robi takie wrażenie na naszym umyśle, że jesteśmy gotowi uczyć się o nich później.”

W eksperymencie, uczestnicy, którzy grali w grę komputerową z nieznanymi postaciami, wykazali się lepszą zdolnością do nauki różnic między nimi w późniejszych testach. Mimo że początkowo nie rozróżniali postaci, wcześniejszy kontakt z nimi stymulował późniejszy proces przyswajania wiedzy.

Przerwy w nauce

Innym kluczowym aspektem jest intensywność nauki oraz sposób jej organizacji. Zespół badaczy z University of South Florida wskazuje na zjawisko „przeuczenia”, występujące, gdy uczniowie wielokrotnie powtarzają ten sam materiał bez długoterminowych efektów.

„Czy przez te wszystkie godziny studiowaliśmy niewłaściwie?” – pytają naukowcy, podkreślając, że dodatkowy wysiłek, choć krótkoterminowo przynosi efekty, nie przekłada się na długotrwałą pamięć. Badania pokazują, że uczniowie, którzy uczyli się nowych słów w dłuższych odstępach czasu, osiągali lepsze wyniki po czterech tygodniach. Zatem, zamiast intensywnie powtarzać materiał, bardziej efektywne jest rozłożenie nauki w czasie.

Notowanie i organizacja wiedzy

Kolejnym istotnym elementem jest metoda notowania. Tradycyjny sposób organizowania notatek w formie punktów i podpunktów może być mniej efektywny niż tworzenie map myśli. Badania przeprowadzone na Uniwersytecie w Kragujevacu wskazują, że „mapy myśli to narzędzie, które pomaga nam odpowiednio zorganizować wiedzę i ułatwia jej interpretację”. Takie podejście sprzyja kreatywności oraz wielopłaszczyznowemu myśleniu, a także pozwala lepiej zrozumieć i zapamiętać nowe informacje. Zamiast liniowego podejścia, mapy myśli działają na zasadzie skojarzeń, co jest zgodne z naturalnym sposobem przetwarzania informacji przez ludzki mózg.

Ruch fizyczny a pamięć

Znaczenie ruchu fizycznego w kontekście nauki również znalazło potwierdzenie w badaniach. Eksperci z Wyższej Szkoły Nauk Stosowanych Górnej Austrii odkryli, że uczestnicy, którzy po nauce angażowali się w umiarkowaną aktywność fizyczną, osiągali lepsze wyniki w testach pamięciowych.

Prof. Harald Kindermann stwierdził: „Nasze dane wykazują, że granie w gry wideo nie jest pomocne w poprawie efektów nauki.”

Zamiast tego, umiarkowane ćwiczenia fizyczne przynoszą korzyści w postaci lepszego przyswajania wiedzy. Uczniowie, którzy po nauce biegali, wykazywali się lepszą pamięcią niż ci, którzy grali na komputerze lub spędzali czas biernie.

Efektywne metody nauki wymagają uwzględnienia zarówno aspektów psychologicznych, jak i fizycznych. Kluczowymi elementami są: wcześniejsza ekspozycja na nowe bodźce, regularne przerwy w nauce, wykorzystanie technik notowania takich jak mapy myśli oraz włączenie aktywności fizycznej w proces edukacyjny.

Jak podsumowuje jeden z badaczy: „Białka produkowane podczas nauki odgrywają kluczową rolę w tworzeniu długotrwałych wspomnień”.

Potwierdza to znaczenie odpoczynku oraz przemyślanej organizacji procesu nauczania. Wprowadzenie tych zasad może znacząco poprawić wyniki uczniów, a także ich zdolność do długotrwałego przyswajania wiedzy.

Filip Siódmiak

Źródła: • Aleksić, Veljko & Stanković, Nebojša & Papic, Milos & Bešić, Cariša. (2011). The evaluation of using mind maps in teaching. Technics Technologies Education Management. 6. 337-343. • https://news.osu.edu/just-being-exposed-to-new-things-makes-people-ready-to-learn/ • https://www.eurekalert.org/news-releases/764674 • https://www.eurekalert.org/news-releases/595707

»» Odwiedź wgospodarce.pl na GOOGLE NEWS, aby codziennie śledzić aktualne informacje