Pozwy o ochronę wizerunku Polski zwolnione z opłat

Zwolnienie z opłat od pozwów m.in. kombatantów i ich bliskich, jeśli pozew dotyczy ochrony wizerunku polskiego narodu lub Rzeczypospolitej - przewiduje poselski projekt nowelizacji przepisów, nad którym we wtorek pracowała sejmowa komisja sprawiedliwości

Zgodnie z projektem autorstwa PiS, który ma znowelizować ustawę o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, opłata od pozwu w sprawach roszczeń majątkowych o ochronę dóbr osobistych nie byłaby pobierana od kombatantów i ich zstępnych, gdy sprawa dotyczy „ochrony wizerunku Rzeczpospolitej Polskiej lub Narodu Polskiego lub patriotycznych tradycji zmagań Narodu Polskiego z okupantami, nazizmem i komunizmem”.

Ponadto opłata taka nie byłaby pobierana od „osób prawnych i jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej, których statutowym celem jest ochrona wizerunku RP lub Narodu Polskiego lub patriotycznych tradycji zmagań Narodu Polskiego z okupantami, nazizmem i komunizmem”.

Opłata nie byłaby pobierana także od pozwów ofiar lub ich spadkobierców w sprawach „o roszczenia majątkowe dochodzone na rzecz ofiar zbrodni ludobójstwa, zbrodni przeciwko ludzkości, zbrodni wojennej lub zbrodni agresji”.

Obecnie takie powództwa są objęte ogólną zasadą, zgodnie z która opłata od ich skutecznego wniesienia wynosi 5 proc. wartości przedmiotu sporu, co dla wielu kombatantów, ich zstępnych, czy organizacji, których statutowym celem jest ochrona wizerunku Rzeczpospolitej Polskiej, Narodu Polskiego lub patriotycznych tradycji zmagań Narodu Polskiego z okupantami, nazizmem i komunizmem, jest często skuteczną barierą uniemożliwiającą dochodzenie swych praw - wskazał Stanisław Piotrowicz (PiS) cytując uzasadnienie projektu.

Jak dodali autorzy propozycji „zwolnienie wskazanych podmiotów z opłaty sądowej od pozwu w opisanych przypadkach z całą pewnością przyczyni się do ułatwienia im dochodzenia swych uzasadnionych roszczeń”.

Jest to również istotne, gdy weźmie się pod uwagę skalę różnego rodzaju nieprawdziwych i krzywdzących wypowiedzi, jakie padają w przestrzeni medialnej, jak choćby te na temat niemieckich obóz koncentracyjnych, jakie funkcjonowały podczas II wojny światowej - podkreślono.

Uwagi do projektu zgłosili posłowie PO. Marcin Święcicki z tej partii przyznał, że „idea, aby ułatwić ochronę wizerunku RP dla osób, które występują w tej sprawie, wydaje się ideą zasadną”. Poseł PO wskazał jednak, że wprowadzenie do ustawy pojęcia „zstępnych kombatantów” de facto podzieli obywateli na dwie grupy - mających wśród przodków kombatantów i zwolnionych z opłat oraz takich, którzy kombatantów w rodzinie nie mają i zwolnienie nie będzie im przysługiwało.

Dodał także, że - aby unikać pozwów „zupełnie nieuzasadnionych” - być może właściwszym rozwiązaniem byłoby obniżenie opłaty z pięciu do jednego procenta, zamiast całkowitej rezygnacji z tej opłaty.

Jak mówimy o zstępnych, trzeba sobie zdawać sprawę, że wielu kombatantów jest już w takiej kondycji zdrowotnej, że mogą tylko okazać swoje oburzenie nieuprawnionymi atakami na RP, a jednocześnie nie są w stanie podjąć skutecznych działań w ochronie wizerunku (…) mają ból z tego powodu, a nie mogą tego bólu zmaterializować w postaci pozwu. I stąd rozszerzenie na zstępnych, aby dzieci tych kombatantów mogły skutecznie bronić tych wartości, o które walczyli ich ojcowie i ich dziadowie - odpowiadał na te uwagi Piotrowicz.

Komisja sprawiedliwości i praw człowieka zakończyła we wtorek ogólną dyskusję nad projektem; do szczegółowej analizy legislacyjnej poszczególnych jego zapisów ma przystąpić na jednym z kolejnych posiedzeń.

SzSz(PAP)