Z USA deportują tysiące Wietnamczyków
Administracja prezydenta USA Donalda Trumpa zamierza deportować przynajmniej 7 tys. Wietnamczyków, w tym wiele osób, które przyjechały do USA przed wznowieniem przez Waszyngton stosunków dyplomatycznych z Wietnamem 12 lipca 1995 r. - podały amerykańskie media.
Mamy 7 tys. skazanych za przestępstwa obcokrajowców z Wietnamu, którzy otrzymali nakaz deportacji. Chodzi o nieposiadające obywatelstwa osoby, które za poprzednich administracji zostały aresztowane, skazane i ostatecznie otrzymały nakaz deportacji od federalnego sędziego sądu imigracyjnego - potwierdziła informacje mediów rzeczniczka ministerstwa bezpieczeństwa narodowego Katie Waldman w oświadczeniu przesłanym redakcji portalu Politico.
Niektórzy Wietnamczycy z grupy objętej deportacją zostali już odesłani do swojego kraju urodzenia, którego z reguły nawet nie pamiętają.
Podobny los spotkał na początku tego miesiąca przynajmniej 46 Khmerów, którzy uciekli z tego kraju w okresie wojny domowej (1970-1975), a następnie przed prześladowaniami ludobójczego reżimu Czerwonych Khmerów generała Pol Pota (1975-1979).
Do 2008 roku Wietnamczycy, nawet jeśli zostali skazani za poważne przestępstwa, praktycznie nie byli deportowani, ponieważ władze w Hanoi odmawiały wydania im dokumentów podróży. Prawo amerykańskie nie pozwała na deportowanie skazanych do kraju, który nie chce ich przyjąć.
Liczba deportacji zwiększyła się jednak po podpisaniu porozumienia w tej sprawie przez USA i Wietnam w 2008 roku.
Na podstawie porozumienia wszyscy nielegalni imigranci z Wietnamu, którzy znaleźli się w USA po 1995 roku, tj. po wznowieniu stosunków dyplomatycznych Waszyngton-Hanoi, podlegają automatycznej deportacji. Z deportacji wyjęci są imigranci z Wietnamu, którzy mają prawo stałego pobytu (tzw. zielona karta) lub po naturalizacji stali się amerykańskimi obywatelami.
Porozumienie jest automatycznie przedłużane co trzy lata, ostatni raz w roku 2013, chyba że jedna ze stron będzie się domagać jego renegocjacji.
Administracja Trumpa w grudniu dokonała kolejnej jednostronnej interpretacji tego porozumienia z Wietnamem i uważa obecnie, że deportowani mogą być nawet ci imigranci z Wietnamu, którzy przybyli do USA przed 1995 rokiem, jeśli popełnili przestępstwo, przy czym administracja Trumpa za przestępstwo uznaje nawet pobyt w USA bez dokumentów.
Amerykańsko-wietnamskie porozumienie o deportacji ma być ponownie negocjowane w styczniu przyszłego roku.
Zdaniem Dary Lind, komentatorki prawnej umiarkowanie lewicowego portalu informacyjnego VOX, amerykańska administracja nie ma ani środków, ani możliwości, by znaleźć, aresztować, osądzić w sądzie imigracyjnym i skazać na deportację Wietnamczyków nielegalnie przebywających w USA. Liczba deportacji przeprowadzonych przez administrację Trumpa nigdy nie przekroczyła liczby deportacji dokonanych w 2011 roku, gdy rządził Demokrata Barack Obama.
Przede wszystkim chodzi o rozszerzenie kryteriów deportacji, aby większa liczba imigrantów żyła w strachu - twierdzi komentatorka VOX.
Wcześniej administracja Trumpa próbowała pozbawić tzw. statusu osoby tymczasowo chronionej (Temporary Protected Status, TPS) w sumie ok. 300 tys. przebywających w USA nielegalnie Salwadorczyków, Haitańczyków i Somalijczyków.
TPS pozwala nielegalnym imigrantom z państw objętych tym statusem - głównie państw, w których trwa wojna domowa (np. Somalia) czy dotkniętych klęskami naturalnymi (np. Haiti) - na legalne podjęcie pracy i czasowe uniknięcie deportacji.
Po wprowadzeniu 13 grudnia 1981 roku przez władze PRL stanu wojennego, kiedy nie istniał jeszcze program TPS, prezydent Ronald Reagan na podstawie rozporządzenia wykonawczego objął wszystkich Polaków, którzy po upłynięciu ważności ich wiz nielegalnie przebywali na terytorium USA, programem „Przedłużonego Okresu Dobrowolnego Wyjazdu” (Extended Voluntary Departure, EVD)
Dzięki EVD Polacy przebywający nielegalnie w USA nie podlegali deportacji. Program ten, kilkakrotnie przedłużany w latach 1984-1989, objął ok. 7 tys. Polaków.
SzSz (PAP)
