Portugalia: Legalizacja surogatek niekonstytucyjna
Trybunał Konstytucyjny Portugalii uznał za niekonstytucyjną ustawę z lipca 2019 r. legalizującą surogatki, czyli tzw. matki zastępcze, wynajmowane przez bezpłodne małżeństwa do urodzenia im ich dziecka poczętego metodą in vitro.
W opublikowanym w czwartek orzeczeniu sędziowie TK stwierdzili, że przekazana im w sierpniu przez prezydenta ustawa zawiera przepisy, które są sprzeczne z ustawą zasadniczą, szczególnie w przypadku praw surogatek.
Trybunał Konstytucyjny wskazał, że w nowej ustawie pominięto zagadnienie „przywileju surogatki do rozwinięcia swojej osobowości”, czyli możliwości odmowy przez matkę zastępczą oddania dziecka kobiecie, która je „zamówiła”.
Sędziowie TK wskazali też, iż nowa ustawa uderza w dane kobiecie przez portugalską ustawę zasadniczą prawo do „założenia własnej rodziny”.
Ustawa zatwierdzona w lipcu przez jednoizbowy portugalski parlament, Zgromadzenie Republiki, została przyjęta głosami Partii Socjalistycznej (PS), Bloku Lewicy (BE), a także części deputowanych centroprawicowej Partii Socjaldemokratycznej (PSD).
Zakwestionowana przez TK ustawa była drugą próbą legalizacji w Portugalii matek zastępczych. W kwietniu 2018 roku TK uznał za niekonstytucyjną ustawę o macierzyństwie zastępczym legalizującym surogatki.
W orzeczeniu z 2018 roku TK stwierdził, że kilka zapisów zawartych w ustawie jest sprzecznych z ustawą zasadniczą. Sędziowie wskazali m.in. na niewystarczające regulacje dotyczące zawieranych umów między małżeństwem a matką zastępczą, a także na brak określenia w przepisach, czy dziecko urodzone dzięki surogatce w przyszłości będzie miało prawo do poznania jej personaliów.
Obie zakwestionowane przez portugalski TK ustawy o macierzyństwie zastępczym miały umożliwić korzystanie z usług surogatek kobietom, które nie posiadają macicy lub mają problemy w zajściu w ciążę z powodu nieodwracalnych zmian chorobowych układu rozrodczego.
PAP, MS
