„Solidarność”: 12-miesięczny okres rozliczeniowy - do Trybunału
NSZZ "Solidarność" zaskarżył do Trybunału Konstytucyjnego zapis nowelizacji kodeksu pracy, wydłużający z czterech do 12 miesięcy okres rozliczeniowy czasu pracy. We wtorek po południu odpowiedni wniosek o zbadanie zgodności nowelizacji kodeksu pracy z Konwencją Międzynarodowej Organizacji Pracy Nr 135, dotyczącej ochrony przedstawicieli pracowników w przedsiębiorstwach i przyznania im ułatwień, został wysłany z siedziby „Krajówki” w Gdańsku do Trybunału Konstytucyjnego.
W ocenie związkowców przepisy wydłużające okres rozliczeniowy czasu pracy są niezgodne z Konwencją Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącą ochrony przedstawicieli pracowników w przedsiębiorstwach i przyznania im ułatwień. Chodzi o zmiany dotyczące firm, w których nie ma związków zawodowych. Tam prawo do zawierania porozumienia o wydłużeniu okresu rozliczeniowego z pracodawcą mają przedstawiciele pracowników. „Solidarność” zwraca uwagę, że znowelizowane przepisy kodeksu nie normują trybu wyłonienia takiej reprezentacji pracowników. Nie dają też takim przedstawicielom pracowników ochrony i ułatwień zapisanych w Konwencji MOP.
Przypomnijmy, że lipcowa nowelizacja kodeksu pracy wprowadziła szereg zmian przepisów regulujących kwestie czasu pracy, wśród których znalazła się możliwość wydłużenia do 12 miesięcy okresu rozliczeniowego czasu pracy oraz tzw. ruchomy czas pracy, przewidujący różne godziny rozpoczynania pracy lub przedział czasu w którym pracownik decyduje o godzinie rozpoczęcia pracy. Przedłużanie okresu rozliczeniowego oraz tzw. ruchomy czas pracy wprowadzane są poprzez odpowiednie zapisy w układzie zbiorowym pracy lub w porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi.
- Kwestionowany przez Związek jest art. 150 § 3 pkt 2 k.p. znajdujący zastosowanie u pracodawców, u których nie działają związki zawodowe, i który powierza przedstawicielom pracowników wyłonionym w trybie przyjętym u danego pracodawcy kompetencję do zawierania porozumień o wydłużeniu okresu rozliczeniowego oraz o wprowadzeniu tzw. ruchomych rozkładów czasu pracy. Jednocześnie nie określając ani trybu, w jakim nastąpić powinno wyłonienie takiej reprezentacji, ani przyznania przedstawicielom pracowników ochrony i ułatwień przewidzianych w konwencji MOP nr 135. Art. 1 Konwencji wymaga aby przedstawiciele pracowników korzystali ze skutecznej ochrony przeciwko wszelki aktom krzywdzącym, włącznie ze zwolnieniem, podjętym ze względu na ich charakter lub ich charakter lub działalność jako przedstawicieli pracowników, jeżeli działają zgodnie z obowiązującym ustawodawstwem, układami zbiorowymi pracy lub innymi wspólnie uzgodnionymi porozumieniami
– argumentuje dr hab. Marcin Zieleniecki, ekspert prawny KK NSZZ „S”.
Brak czytelnych reguł wyłaniania przedstawicieli załogi oraz brak ochrony dla tychże przedstawicieli czyni reprezentację pracowników iluzoryczną. Stawia też pracodawcę w pozycji uprzywilejowanej, chociażby poprzez przewagę ekonomiczna nad pracownikami. Tam gdzie działają związki zawodowe poprzez system szkoleń w organizacjach zakładowych możliwe jest przygotowanie merytoryczne związkowców do negocjacji z pracodawcami. Zgodnie z art. 2 ust. 1 konwencji MOP w przedsiębiorstwie powinny zostać przyznane przedstawicielom pracowników takie ułatwienia, które umożliwią im szybkie i skuteczne wykonywanie ich funkcji. Ochrona reprezentantów załogi przed rozwiązaniem stosunku pracy stanowi najważniejszą gwarancję ich niezależności od pracodawcy.
W związku z wprowadzeniem tych zmian związki zawodowe opuściły Komisję Trójstronną. Kiedy Trybunał Konstytucyjny zajmie się skargą „S” nie wiadomo. Wniosek do Trybunału o stwierdzenie niezgodności z Konstytucją RP przepisów wydłużających wiek emerytalny, złożony w sierpniu ub.r. od ponad roku nie doczekał się rozpatrzenia. Nie ma jeszcze stanowiska merytorycznego marszałek Sejmu Ewy Kopacz (PO).
