Co dalej z „frankowiczami”? NBP czeka na banki

W związku z toczącą się debatą publiczną na temat planów banków dotyczących przewalutowania mieszkaniowych kredytów walutowych na złote NBP przypomina, że ewentualne zaangażowanie banku centralnego w proces może nastąpić tylko wówczas, gdy spełnione zostaną warunki brzegowe sformułowane przez Zarząd NBP w komunikacie z 9 lutego 2021 r.

Z punktu widzenia ewentualnego zaangażowania NBP krytyczne znaczenie ma systemowy charakter operacji, to znaczy przystąpienie do inicjatywy odpowiednio licznej grupy banków, która zapewni objęcie projektem przeważającej części portfela walutowych kredytów mieszkaniowych w kraju.

Pozostałe warunki dotyczyły przedstawienia przez banki wiążących planów odbudowy kapitałów, w tym braku wypłaty dywidendy i podjęcia środków oszczędnościowych, wyeliminowania wątpliwości prawnych w relacji z klientami, oraz uzyskania zgód akcjonariuszy.

Zarząd Narodowego Banku Polskiego przychylnie odnosi się do inicjatywy banków zmierzającej do ograniczenia ryzyka prawnego walutowych kredytów mieszkaniowych. Do tej pory NBP nie otrzymał jednak żadnych informacji potwierdzających spełnienie sformułowanych przez siebie warunków, co zapewne wynika z oczekiwania banków na rozstrzygnięcie Sądu Najwyższego dotyczące tematyki kredytów w walutach obcych, które jest spodziewane 25 marca br.

W komunikacie z 9 lutego br. NBP poinformował, że może rozważyć ewentualne zaangażowanie w proces przewalutowania mieszkaniowych kredytów walutowych na złote, na zasadach i według kursów rynkowych, przy spełnieniu przez banki następujących warunków brzegowych:

1. Przystąpienie do inicjatywy konwersji kredytów walutowych na złote odpowiednio licznej grupy banków, która zapewni objęcie projektem przeważającej części portfela walutowych kredytów mieszkaniowych w kraju;

2. Przedstawienie przez banki wiarygodnej informacji o zainteresowaniu istotnej części ich kredytobiorców skorzystaniem z oferty przewalutowania;

3. Wyeliminowanie wątpliwości prawnych odnośnie do skuteczności tej inicjatywy w zakresie podjęcia decyzji o udziale banków na odpowiednich szczeblach decyzyjnych, w tym w szczególności uzyskanie zgody akcjonariuszy na przewalutowanie;

4. Wyeliminowanie wątpliwości prawnych odnośnie do skuteczności tej inicjatywy w zakresie relacji z klientami, w szczególności w zakresie wykluczenia możliwości dochodzenia dalszych roszczeń, w tym związanych z klauzulami przeliczeniowymi po zawarciu ugody;

5. Przedstawienie wiążących planów odbudowy kapitałów, w ramach których banki zobowiążą się do podjęcia działań zmierzających do powrotu wysokości współczynników wypłacalności i współczynnika dźwigni do poziomów nie niższych niż notowane przed podjęciem konwersji; w szczególności zobowiązania te powinny dotyczyć braku wypłaty dywidendy w okresie obowiązywania planów oraz podjęcia środków oszczędnościowych, w tym wstrzymania wypłat premii i innych zmiennych składników wynagrodzeń w okresie obowiązywania planów.

W sektorze bankowym trwają prace nad propozycją Komisji Nadzoru Finansowego (KNF) dotyczącą zawierania przez banki ugód z klientami posiadającymi kredyty hipoteczne w walucie obcej.

Według propozycji przewodniczącego KNF Jacka Jastrzębskiego, banki powinny zacząć proponować frankowiczom ugody, ale bez faworyzowania ich względem klientów, którzy mają kredyt hipoteczny w polskiej walucie. Punktem wyjścia ma być kredyt złotowy oprocentowany według stawki WIBOR powiększonej o marżę stosowaną dla kredytów złotowych w czasie, w którym udzielony został kredyt walutowy.

NBP/RO