Aktywność NBP na rynku złota się zwiększa

Ogromną wartością jest posiadanie przez dany kraj własnego banku centralnego, który nie tylko ustala stopy procentowe, lecz także przejawia różnego typu aktywność na rynkach finansowych, w tym na rynku złota kierując się interesem narodowym

Rezerwy walutowe ważnym narzędziem działania banków centralnych

Bank centralny odgrywa w gospodarce znaczącą rolę. Zazwyczaj działalność banku centralnego postrzegana jest przez pryzmat podejmowanych przez niego decyzji dotyczących poziomu stóp procentowych. Jest to jak najbardziej naturalne, gdyż poziom stóp procentowych jest uważnie obserwowany przez przedstawicieli rozmaitych grup uczestników życia gospodarczego. Grupami tymi są zarówno konsumenci, jak również inwestorzy a także depozytariusze, czy też kredytobiorcy.

Należy jednak pamiętać, że bank centralny oprócz ustalania poziomu stóp procentowych wykonuje inne zadania. Jednym z nich jest zarządzanie rezerwami walutowymi. Stanowią one znaczną część aktywów banku centralnego i są denominowane w walutach obcych. Rezerwy walutowe utrzymywane są w różnego typu kategoriach aktywów. Generalnie przyjmuje się, że ważne znaczenie ma to, aby rezerwy walutowe ulokowane były w aktywach, które charakteryzują się wysokim stopniom płynności oraz bezpieczeństwa. Wysoka płynność aktywów sprowadza się do tego, że aktywa danego typu są łatwo zamienialne na pieniądz.

Ponadto ważne znaczenie ma także i to, aby aktywa, w których ulokowane są rezerwy walutowe były uznawane za bezpieczne. Zazwyczaj przyjmuje się, że aktywami bezpiecznymi są na przykład obligacje skarbowe krajów dojrzałych, a także papiery dłużne emitowane przez ważne instytucje finansowe działające w skali międzynarodowej. Instytucjami tymi mogą być zarówno banki komercyjne, jak również międzynarodowe instytucje finansowe.

Kryteria płynności oraz bezpieczeństwa są bardzo ważne, ale w pewnym przynajmniej stopniu kształtując strukturę rezerw walutowych danego kraju należy brać pod uwagę także kryterium zyskowności danej kategorii aktywów. Z tego też powodu cześć rezerw walutowych ulokowana bywa w obligacjach korporacyjnych emitowanych przez podmioty niefinansowe a także w instrumentach rynku akcji.

Złoto jak ważny składnik rezerw walutowych

Część rezerw walutowych ulokowane jest w złocie. Złoto charakteryzuje się tym, że w długim okresie jego cena znajduje się w trendzie wzrostowym. Ponadto podkreśla się dość często, że atrakcyjność złota wzrasta w okresach trudnej sytuacji geopolitycznej związanej na przykład z eskalacją konfliktów zbrojnych. Można ponadto założyć, że wzrostom cen złota towarzyszy zazwyczaj wzrost cen innych surowców.

Źródło: opracowanie na podstawie danych World Gold Council

Z ostatnio opublikowanych danych wynika, że Narodowy Bank Polski podjął strategiczną decyzję o zwiększeniu udziału złota w strukturze rezerw walutowych do 20  proc. W skali międzynarodowej prowadzone są różne zestawienia statystyczne dotyczące poziomu rezerw walutowych. Co ciekawe odrębnie prowadzone jest zestawienie dotyczące poziomu rezerw walutowych w skład, których wchodzi złoto a odrębnie zestawienie dotyczące poziomu rezerw walutowych z wyłączeniem złota.

Można powiedzieć, że to zestawienie, które dotyczy rezerw walutowych i uwzględnia w swoim składzie dane o złocie to zestawienie dotyczące rezerw walutowych w szerokim sensie. Zestawienie, które nie uwzględnia się danych o złocie to z kolei zestawienie dotyczące rezerw walutowych w wąskim sensie.

Najwyższym poziomem rezerw walutowych w szerokim sensie charakteryzują się aktualnie: Chiny (3 225 817 mln USD), Japonia (1 290 606 mln USD), Szwajcaria (868 632 mln USD), Indie (648 562 mln USD), Rosja (589 400 mln USD), Tajwan (569 420 mln USD), (Arabia Saudyjska 431 743 mln USD), Hongkong (423 092 mln USD , Korea Południowa (415 759 mln USD) oraz Meksyk (364 192 mln USD). Polska (187 996 mln USD) w tej klasyfikacji zajmuje 18 miejsce. Co ciekawe w tym zestawieniu Polska wyprzedziła Wielką Brytanię (183 952 mln USD). To spory sukces.

Szansa na zwyżkę cen surowców w tym złota

Czy decyzja o zwiększeniu udziału złota w polskich rezerwach walutowych pomoże Polsce w zwiększeniu poziomu rezerw walutowych w najbliższych miesiącach a być może nawet latach? To oczywiście trudne pytanie, ale myślę, że odpowiedź na nie ma szansę być pozytywna. Na zagadnienie to spojrzeć można z różnych punktów widzenia. W tym kontekście warto zwrócić uwagę na wykres indeksu cenowego CRB, który to indeks zawiera w sobie różnego rodzaju surowce, w tym ropę naftową, miedź oraz właśnie złoto, czy też na przykład srebro a także rozmaite surowce rolnicze. Na wykresie indeksu surowcowego CRB doszło do wybicia z formacji podwójnego dna. Formacja ta z punktu widzenia analizy technicznej jest formacją zmiany trendu ze spadkowego na wzrostowy. Stwarza to szansę na dalsze zwyżki cen surowców, w tym złota.

Notowania indeksu CRB w ostatnich dwóch latach

Źródło: opracowanie na podstawie danych strony Stooq

Na zagadnienie prognozowania cen surowców warto zwrócić uwagę nie tylko z punktu widzenia technicznego, lecz także fundamentalnego. Warto w tym kontekście zauważyć, że zarówno w poprzednim, jak również w tym roku generalnie rzecz biorąc jesteśmy świadkami „gołębiego zwrotu” w polityce pieniężnej banków centralnych. Przez wiele miesięcy ów „gołębi zwrot” dotyczył banków centralnych w krajach wschodzących. W tym roku doszło do bardzo ważnego wydarzenia.

„Pierwszej obniżki” dokonał wreszcie bank centralny z kraju dojrzałego. Bankiem tym był Narodowy Bank Szwajcarii, który niespodziewanie obniżył stopy procentowe z 1,75  proc. do 1,5  proc. w dniu 21 marca 2024 roku. Co ciekawe w komunikacie zaznaczono, że obniżka stóp procentowych była możliwa dlatego, że walka z inflacją toczona przez ten bank centralny w okresie ostatnich dwóch lat okazała się skuteczna. Ponadto coraz częściej mówi się o tym, że fazę łagodzenia polityki pieniężnej w tym roku rozpoczną amerykański Fed oraz Europejski Bank Centralny.

Wspominam o tym wszystkim dlatego, że łagodzenie polityki pieniężnej powinno doprowadzić do pobudzenia aktywności gospodarczej a w związku z tym także do zwiększenia popytu na surowce, w tym także na złoto, miedź, ropę naftową i inne surowce.

Aktywność banków centralnych na rynku złota zarówno w 2022 roku, jak również w 2023 roku była bardzo znacząca. W 2022 roku instytucje ta nabyły 1082 tony tego surowca, co stanowi najwyższy poziom zakupów złota od 1967 roku a w 2023 roku dokonały zakupów złota na poziomie 1037,4 tony, co stanowiło poziom tylko nieznacznie niższy niż w 2022 roku. Warto w tym kontekście wskazać na to, że banki centralne sukcesywnie zwiększają również swoją aktywność na rynku akcji.

Wśród banków centralnych szczególnie aktywnych na rynku akcji warto wymienić Bank Japonii, Bank Izraela, Narodowy Bank Szwajcarii, Bank Korei oraz Narodowy Bank Czech. Okazuje się więc, że wśród banków centralnych aktywnych na rynku akcji znajduje się także i bank centralny naszego sąsiada z południa – Czech.

Wspominam o tym wszystkim dlatego, że aktywność banków centralnych na rynkach akcji i na rynku złota charakteryzuje się pewnym podobieństwem. Otóż w obu tym przypadkach bankierzy centralni gotowi są zaangażować część rezerw walutowych w segmencie aktywów charakteryzujących się sporą wahliwością cen licząc na to, że w długim okresie zarówno ceny akcji, jak również ceny złota będą zwyżkować.

Generalnie rzecz biorąc warto pogłębiać wiedzę o działalności banków centralnych na rynkach finansowych, w tym na rynku złota nie tylko z czysto poznawczego punktu widzenia związanego z pogłębianiem wiedzy o finansach. Pozyskując tą wiedzę możemy sobie po prostu uświadomić, jak ogromną wartością jest posiadanie przez dany kraj własnego banku centralnego, który nie tylko ustala stopy procentowe, lecz także przejawia różnego typu aktywność na rynkach finansowych, w tym na rynku złota kierując się interesem narodowym.

Polacy nadal chcą mieć własny pieniądz i własny bank centralny

Możemy więc jeszcze bardziej zdać sobie sprawę z tego, jak ważne znaczenie ma obrona Narodowego Banku Polskiego, jego funkcji w gospodarce oraz dobrego imienia. Z tego punktu widzenia bardzo cieszy fakt, że jak wynika to z najnowszego sondażu opinii publicznej wyraźna większość Polaków przeciwna jest wejściu Polski do strefy euro. Pracownia United Surveys przeprowadziła sondaż na ten temat. Polakom zadano pytanie: „Czy Pana/Pani zdaniem rząd powinien dążyć do wprowadzenia w Polsce waluty euro zamiast polskiego złotego?” Prawie 67 procent respondentów odpowiedziało „nie”.

Uważam, że Polska zwiększając w długim okresie swoją pozycję w rankingu krajów uszeregowanych pod względem poziomu rezerw walutowych w szerokim sensie, czyli z uwzględnieniem złota ma szansę stać się krajem jeszcze bardziej potężnym z gospodarczego punktu widzenia.

Prof. UEP dr hab. Eryk Łon