Jak Ministerstwo Finansów chce zacieśnić nadzór nad parabankami?

Zwiększenie praw klientów instytucji parabankowych oraz wprowadzenie ściślejszego nadzoru nad działalnością tego rodzaju firm – przewiduje projekt założeń zmian w prawie, przygotowany przez Ministerstwo Finansów.

Założenia zmian w ustawie o nadzorze nad rynkiem finansowym, w Prawie bankowym i innych ustawach, opracowane przez Ministerstwo Finansów to pokłosie między innymi afery Amber Gold i częstego naruszania prawa lub działania na granicy prawa przez instytucje parabankowe. Firmy te w reklamach oferowanych produktów wprowadzają często klientów w błąd, nie informują o wszystkich kosztach oferowanych pożyczek. Szwankuje także nadzór instytucji państwowych nad ich funkcjonowaniem, które gdy w grę wchodzi bezpieczeństwo pieniędzy klientów reagują zbyt wolno. W rezultacie wielu klientów parabanków bezpowrotnie traci nieraz oszczędności swojego życia.

Wzmocnienie systemu wczesnej reakcji na nieprawidłowości

Obecne uprawnienia Komisji Nadzoru Finansowego (KNF) nadzoru nad parabankami są właściwie żadne. KNF może domagać się jedynie dokumentacji i wyjaśnień od podmiotów, które działają na rynku kapitałowym. Natomiast nie ma takich uprawnień wobec podmiotów, które działają na szeroko pojętym rynku finansowym. Założenia zmian dają KNF prawo interwencji na rynku finansowym, jeżeli zajdzie podejrzenie, że dana firma przyjmuje pieniądze od klientów w celu obciążenia ich ryzykiem, a działa bez zezwolenia. Za uchylanie się od udzielania KNF informacji i wyjaśnień będzie groziło ograniczenie wolności, pozbawienie wolności do lat 2 albo grzywna do 500 tys. zł.

Prowadzenie działalności bez zezwolenia

Obecnie sankcja za gromadzenie pieniędzy od osób fizycznych celem udzielania kredytów, pożyczek lub innego obciążania ryzykiem pieniędzy klientów bez wymaganego zezwolenia podlega grzywnie do 5 mln zł i karze pozbawienia wolności do 3 lat. Tak wynika z ustawy – Prawo bankowe.

Założenia zmian w tej ustawie przewidują podwyższenie kary pozbawienia wolności do 5 lat i grzywny do 10 mln zł za prowadzenie powyższej działalności bez wymaganego zezwolenia.

Koszty kredytu

Całkowity koszt kredytu konsumenckiego z wyłączeniem odsetek nie będzie mógł przekroczyć 30 % kwoty udzielonego kredytu.

Ponadto Ministerstwo Finansów chce wprowadzić maksymalną wysokość odsetek za opóźnienie w spłacie pożyczki oraz odsetek od odsetek. Przepisy dotyczące maksymalnej wysokości odsetek za czas opóźnienia będą miały także zastosowanie do opłat z tytułu zaległości w spłacie kredytu oferowanego przez instytucje parabankowe.

Wpis do rejestru

Proponowane zmiany przewidują, że instytucje parabankowe będą mogły prowadzić działalność po uzyskaniu wpisu do rejestru działalności regulowanej. Osoby zarządzające tymi firmami nie będą mogły być karane za przestępstwa finansowe.

Parabanki będą miały także obowiązek przekazywania do zewnętrznych baz danych informacji o udzielonych pożyczkach.