Będzie ustawa franczyzowa. W Ministerstwie Sprawiedliwości działa już zespół przygotowujący nowe przepisy

Z Marcinem Sławeckim, szefem gabinetu politycznego ministra sprawiedliwości i przewodniczącym ministerialnego zespołu roboczego ds. franczyzy, rozmawia Maciej Wośko

Franczyza w Polsce wciąż pozostaje bez odrębnych, dedykowanych prawnych regulacji. Handlowcy, restauratorzy, ale też wiele instytucji korzystających z tej formy prowadzenia biznesu działa wciąż na podstawie zawieranych umów. Ministerstwo Sprawiedliwości podjęło pracę nad stworzeniem odrębnych przepisów – co zmienić miałaby ustawa o franczyzie?

• W wielu przypadkach osoby prowadzące tego typu działalność gospodarczą to drobni przedsiębiorcy, dla których jest to pierwszy biznes. Franczyzodawcy – podmioty silniejsze, mające rozległą wiedzę, doświadczenie, sieć dystrybucji – niestety często wykorzystują swoją pozycję i proponują umowy, które, mówiąc delikatnie, są niekorzystne dla franczyzobiorców. Do Ministerstwa Sprawiedliwości zgłaszały się osoby, które czują się pokrzywdzone takimi umowami. Nie ukrywam, że nawet nasi ministerialni eksperci, którzy w swojej prawniczej karierze widzieli sporo ludzkiej krzywdy, byli zaskoczeni niektórymi paragrafami… Nasza ustawa, która ma regulować ten rynek wprowadzi ramy odpowiedzialności pomiędzy stronami umowy franczyzowej. Duże sieci nadal będą mogły się rozwijać i zarabiać na swoim know-how, ale nie kosztem swoich partnerów. Ustawa zagwarantuje małym przedsiębiorcom możliwość korzystania z doświadczenia, wiedzy i zasobów dużych sieci z korzyścią dla ich biznesu.

Temat nie jest nowy. Rynek franczyzowy próbował porozumieć się co do treści Kodeksu Dobrych Praktyk we franczyzie. Taki kodeks co prawda powstał, ale zabrakło w nim zapisów, o które mocno zabiegał rzecznik MŚP, a sam kodeks został poparty tylko przez część firm i organizacji. Samoregulacja na rynku franczyzy nie zagrała do tej pory, stąd – jak rozumiem, inicjatywa Ministerstwa Sprawiedliwości?

• Ministerstwo Sprawiedliwości brało udział w pracach Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców nad Kodeksem Dobrych Praktyk. Popieraliśmy propozycje Rzecznika, namawialiśmy branżę do przyjęcia Kodeksu, tłumaczyliśmy, że rynek staje się zbyt patologiczny i jeśli sami nie naprawią tej sytuacji, wprowadzimy konieczne zmiany w prawie. Niestety nie doszliśmy do porozumienia, dlatego rozpoczęliśmy prace legislacyjne nad uregulowaniem przepisów.

Powstał w ten sposób zespół ekspercki, który zajął się przygotowaniem nowego prawa…

• …którym mam zaszczyt kierować. Mimo niepowodzenia z Kodeksem od początku prac analityczno-koncepcyjnych, które już zresztą zakończyliśmy, zależało mi na ścisłej współpracy ze środowiskiem franczyzodawców i franczyzobiorców. To praktycy i najlepiej znają wszystkie problemy. Ich odzew na moje zaproszenie do wspólnych analiz był bardzo pozytywny. W kolejnych etapach prac legislacyjnych także chciałbym korzystać z pomocy przedstawicieli branży i jestem o tym głęboko przekonany, że wspólnie uda nam się opracować nowoczesne przepisy, chroniące interesy obu stron i dające im równe szanse na rozwój.

Kto pracuje nad ustawą?

• Najlepsi legislatorzy, prawnicy i eksperci z zakresu prawa gospodarczego powołani przez ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobro. Naszym zadaniem jest przygotowanie ostatecznej wersji projektu ustawy.

Uda się pogodzić interesy i prawa obu stron franczyzy?

• Tylko wtedy taka ustawa ma sens. Rolą franczyzy jest przecież interes jednej i drugiej strony umowy. Franczyzodawca daje know-how, wiedzę i doświadczenie, dając małym i średnim przedsiębiorcom szansę na innowacyjność, rozwój, efektywne zorganizowanie działalności gospodarczej. Z zyskiem dla jednych i drugich. Nasze przepisy będą prorozwojowe, chcemy tylko uregulować te obszary, które dzisiaj dają pole do nadużyć.

Kiedy możemy spodziewać się konkretnych propozycji zapisów legislacyjnych?

• Założenia powinny powstać do końca maja i wtedy rozpoczniemy kolejny etap konsultacji ze środowiskiem przedsiębiorców. Po całościowym opracowaniu przepisów projekt ustawy trafi do konsultacji społecznych. Cały czas jesteśmy otwarci na rozmowy, bo ta ustawa ma pomóc branży franczyzy.

Czytaj też: Mimo pandemii Polacy chcą zakładać własny biznes