TYLKO U NAS
CPK – inwestycja na miarę polskich potrzeb
Na inwestycyjnej mapie kraju próżno szukać projektu o większym znaczeniu dla rozwoju gospodarczego, bezpieczeństwa i przyszłości Polski. Nowoczesna, dopasowana do zmieniających się potrzeb społeczeństwa infrastruktura kolejowa i lotnicza, jaką chce stworzyć Centralny Port Komunikacyjny, to szansa, by znaleźć się wśród najlepiej skomunikowanych państw UE - ocenia Marcin Horała, sekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej, Pełnomocnik Rządu ds. Centralnego Portu Komunikacyjnego dla RP na łamach rocznika „Polski Kompas 2022”
Wystarczy odrzucić polityczne spory i emocje i spojrzeć na Centralny Port Komunikacyjny z dalszej, pozbawionej uprzedzeń perspektywy, żeby dostrzec, że to inwestycja potrzebna i logicznie zaprojektowana. Centralnie zlokalizowany Port „Solidarność”, między dwiema metropoliami – Łodzią i Warszawą – i rozchodzące się we wszystkich kierunkach niczym szprychy nowe linie kolejowe już na pierwszy rzut oka pozwalają zrozumieć istotę tego projektu.
Zanim jednak w 2028 r. pierwsi pasażerowie pojadą w Polsce Koleją Dużych Prędkości, a z nowego lotniska wzbiją się w powietrze samoloty, specjalistów z CPK czeka jeszcze parę lat pracy, która nie ma nic wspólnego z „pilnowaniem łąki pod Baranowem”. Oto pięć najważniejszych faktów dotyczących stanu inwestycji i proponowanych nowych legislacyjnych rozwiązań wywłaszczeniowych.
CPK na torach, czyli kiedy pojedziemy KDP w Polsce?
Spółka działa na pełnych obrotach – w 2022 r. nie było i nie będzie miesiąca bez ogłoszenia kolejnych etapów kolejowych inwestycji. W czerwcu światło dzienne ujrzał wariant inwestorski dla linii Kolei Dużych Prędkości Warszawa–CPK–Łódź, kilka tygodni później lotniska i węzła CPK, a w sierpniu został zaprezentowany rekomendowany przebieg linii Łódź–Sieradz– Wrocław. Czerwiec był także miesiącem podpisania ważnych umów ramowych na inżyniera kontraktu i projektowanie nowych linii.
Jeszcze we wrześniu spółka przedstawi preferowany wariant przebiegu dla linii kolejowej Ostrołęka–Łomża–Giżycko. W fazie projektowania jest ponadczterokilometrowy tunel w Łodzi – najdłuższy tego typu obiekt budowany jednym odcinkiem, będący najbardziej zaawansowaną inwestycją CPK. Tu prace budowlane ruszą już w 2023 r. Podsumowując, na niemal 1 300 z planowanych 2 tys. km linii kolejowych trwają prace przygotowawcze o różnym stopniu zaawansowania.
Port „Solidarność” w sercu Polski i Europy
W czerwcu 2022 r. został ogłoszony wariant inwestorski Portu „Solidarność”, który powstanie 37 km na zachód od Warszawy, na terenie gmin Baranów, Wiskitki i Teresin. Planiści przedstawili w nim dokładne umiejscowienie niemal czterokilometrowych pasów startowych, terminali, dróg dojazdowych i linii kolejowych ze stacją. W ramach przyszłych przygotowawczych prac budowlanych doszło do podpisania umowy ramowej z ośmioma wykonawcami (m.in. Budimex, Doraco, Mostostal Warszawa PORR, Strabag czy Trakcja). Trwają przetargi, które wyłonią Projektanta Integracji Systemów Lotniskowych, Generalnego Projektanta Inżynierii Lądowej i firmę, która zajmie się Projektowaniem Obiektów Wspierających. Do rozstrzygnięcia zmierza zaś przetarg na Master Architekta – podmiotu, który będzie odpowiedzialny za zaprojektowanie terminala pasażerskiego i dworca kolejowego z węzłem przesiadkowym transportu publicznego. Zwycięzcę konkursu, który opracuje m.in. wygląd i konstrukcję najważniejszych obiektów Portu „Solidarność”, poznamy już w najbliższych miesiącach 2022 r.
Współpraca polsko-koreańska, czyli co doradzają jedni z najlepszych?
Formalne rozpoczęcie współpracy z rządem Korei Południowej nastąpiło z początkiem 2021 r. Niecały rok później doszło do podpisania porozumienia zmierzającego do zaangażowania kapitałowego strony koreańskiej w CPK w formule joint venture, w którym Koreańczycy objęliby mniejszościowy pakiet udziałów. Inwestycję CPK niemal od początku wspiera również, w ramach partnerstwa strategicznego, Incheon International Airport Corporation. Dzięki ekspertom z Incheon, którzy pracują w CPK, spółka korzysta z doświadczenia, szczegółowych analiz, opracowań oraz scenariuszy rozwoju piątego najlepszego portu lotniczego świata (wg rankingu Skytrax 2022).
Gigantyczne konsultacje społeczne
Spółka wychodzi naprzeciw potrzebom lokalnych społeczności, organizując, na niespotykaną dotąd skalę, spotkania z mieszkańcami. Rozmowy i dobrowolne konsultacje społeczne odbywają się od pierwszych etapów procesu inwestycyjnego. Dość wspomnieć, że już podczas tworzenia Strategicznego Studium Lokalizacyjnego (2020) przeprowadzono największe w historii polskiej infrastruktury konsultacje – przeanalizowano ponad 160 tys. uwag z 630 gmin całego kraju. Głos społeczny jest uwzględniany także na każdym kolejnym kroku – aktualnie w ramach opracowań studium techniczno-ekonomiczno-środowiskowych planowanych inwestycji. Tylko w ostatnich dwunastu miesiącach w całej Polsce CPK zaprosił mieszkańców na ponad 240 spotkań, rejestrując ponad 60 tys. uwag. W ramach współpracy z mieszkańcami i w celu wypracowania kompromisowych rozwiązań na terenach przyszłego Portu „Solidarność” uruchomiono Program Dobrowolnych Nabyć, do którego akces zgłosiło już ponad 400 właścicieli.
Nowe rozwiązania legislacyjne z ogromnym bonusem dla mieszkańców już w Sejmie
Obawiającym się utraty majątku w ramach procesu wywłaszczeń pospieszył z pomocą również rząd, kierując do Sejmu projekt Ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw. Proponowane zapisy usuwają niesprawiedliwości społeczne występujące w obecnie obowiązującym systemie odszkodowań, przyjmując rozwiązania szeroko stosowane w krajach Unii Europejskiej. Ustawa zakłada m.in. powiększenie wartości nieruchomości o bonus stanowiący zryczałtowany ekwiwalent kosztów przeprowadzki, czynności prawnych itp. – dotychczas nierefundowanych. Bonus pieniężny, będący swoistym wynagrodzeniem za sam fakt przymusowego zrzeczenia się własności, wyniesie bazowo 20 proc. wartości nieruchomości, zaś 40 proc. zysku względem obecnie obowiązujących przepisów, będzie dotyczyć wartości obiektów budowlanych umieszczonych na terenie nieruchomości oraz wartości lokalu. Dodatkowo nowo procedowana w Sejmie ustawa przewiduje dwa dodatkowe zabezpieczenia: roszczenie do sądu cywilnego o szkodę rzeczywistą w zakresie szerszym niż pokryte odszkodowaniem i roszczenie o zwiększenie odszkodowania do poziomu pozwalającego na odtworzenie sytuacji mieszkaniowej (która może skutkować nawet 100-procentowym zwiększeniem wysokości odszkodowania) – zależnie od liczby osób zamieszkujących nieruchomość. Te rozwiązania dają gwarancję uczciwych zadośćuczynień, na których mieszkańcy nie stracą.
Powstający na naszych oczach Centralny Port Komunikacyjny z całą pewnością stanie się kołem zamachowym gospodarki, na co wskazują liczne raporty i analizy ekspertów. Przede wszystkim jednak zmieni komunikacyjne oblicze Polski, dzięki czemu w niebagatelny sposób przysłuży się kolejnym pokoleniom naszego społeczeństwa.
Marcin Horała, sekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej, Pełnomocnik Rządu ds. Centralnego Portu Komunikacyjnego dla RP
Tekst został opublikowany w elektronicznym wydaniu „Polskiego Kompasu 2022” dostępnym bezpłatnie do pobrania na stronie www.gb.pl a także w aplikacji „Gazety Bankowej” na urządzenia mobilne
»» Pobierz teraz bezpłatnie PDF „Polskiego Kompasu 2022”: