TYLKO U NAS
Gazowy system przesyłowy w obliczu wojny
Od ponad roku jesteśmy świadkami okrutnej wojny. To agresja skierowana przeciwko narodowi ukraińskiemu. Jednym z jej przejawów są ataki wymierzone w infrastrukturę energetyczną naszych sąsiadów. W takich konfliktach szczególną rolę odgrywają właściciele i operatorzy obiektów odpowiedzialnych za wydobycie, dostawy, transport i magazynowanie źródeł energii – pisze Artur Zawartko, wiceprezes zarządu GAZ–SYSTEM na łamach rocznika „Polski Kompas 2023”.
Terminal LNG im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego oraz gazociąg Baltic Pipe to dwa z najważniejszych elementów infrastruktury GAZ-SYSTEM, przez które sprowadzany jest gaz ziemny do Polski. Spółka jest świadoma odpowiedzialności, która się z tym wiąże. Kwestie bezpieczeństwa zawsze były i są u nas priorytetem na każdym etapie – planistycznym, inwestycyjnym i eksploatacyjnym.
Rok 2022 był szczególny w kontekście bezpieczeństwa energetycznego. GAZ-SYSTEM zakończył budowę trzech połączeń międzypaństwowych: z Litwą, Danią oraz ze Słowacją. To pozwoliło systemowi przesyłowemu zdać najpoważniejszy test w całej historii spółki – całkowite odcięcie od dostaw gazu z kierunku wschodniego. Okazało się, że dostawy LNG oraz gaz ziemny pochodzący z szelfu norweskiego i krajowego wydobycia mogą nie tylko zaspokoić zapotrzebowanie na ten surowiec, ale także uczynić nasz kraj liderem w poziomie zapełnienia magazynów gazu.
Wraz z oddaniem do użytkowania tych inwestycji przed spółką pojawiły się nowe wyzwania, szczególnie te związane z eksploatacją powstałej infrastruktury przesyłowej. Po pierwsze, sieć przesyłowa w ciągu roku wydłużyła się o blisko 1000 km. To historyczny wynik, którego spółka może już nigdy nie powtórzyć. Po drugie, GAZ-SYSTEM, podmiot ze 100-procentowym udziałem Skarbu Państwa, po raz pierwszy zarządza gazociągiem podmorskim, położonym również poza granicami Polski. Po trzecie, w systemie przesyłowym pojawiły się cztery nowe tłocznie. To kluczowe elementy systemu, które umożliwiają dynamiczne zarządzanie siecią przesyłową. Dzięki rozbudowanym tłoczniom w Goleniowie oraz Odolanowie gaz z Baltic Pipe może być przesyłany w kierunku południowym. Natomiast przesył na wschód umożliwia obiekt w Gustorzynie. Czwartą tłocznią oddaną do eksploatacji w ubiegłym roku była instalacja w Kędzierzynie-Koźlu.
Dzięki tym inwestycjom Polska już nie musi obawiać się nierzetelnego i niestabilnego dostawcy ze wschodu, który wielokrotnie wykorzystywał gaz ziemny jako narzędzie szantażowania swoich klientów. GAZ-SYSTEM już od wielu lat uczył się funkcjonowania w takich warunkach. Każda z tych kryzysowych sytuacji była testem dla operatora systemu przesyłowego, dostawców gazu oraz instytucji odpowiedzialnych za bezpieczeństwo energetyczne – czy poradzą sobie z taką formą agresji. GAZ-SYSTEM był poddawany tego typu testom zarówno w roku 2006, jak i później – w 2009 i w kolejnych latach. Jednak z najpoważniejszym z nich – i na szczęście ostatecznym – zmierzył się w 2022 r., gdy całkowicie wstrzymano dostawy ze wschodu. Dlatego nie będzie przesady w stwierdzeniu, że GAZ-SYSTEM uczestniczy w energetycznej wojnie od wielu lat. Naszą bronią są nowoczesne tłocznie, międzynarodowe połączenia, renoma wiarygodnego operatora systemu przesyłowego, a przede wszystkim profesjonalny personel, który sprawnie i bez przerw w dostawach dla odbiorców zarządza siecią przesyłową. Dzięki potrafiącym reagować na różne scenariusze pracownikom spółka jest odporna na trudne, kryzysowe sytuacje.
Poszerzeniu zakresu prac eksploatacyjnych towarzyszy ciągłe podnoszenie przez GAZ-SYSTEM poziomu bezpieczeństwa infrastruktury oraz świadczonych usług. W kluczowych obiektach rozwijamy, zgodnie z przepisami ustawy o ochronie osób i mienia, wewnętrzne służby ochrony.
By zapewnić bezpieczeństwo naszej infrastruktury, spółka współpracuje na bieżąco ze służbami, z jednostkami administracji publicznej odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo i porządek publiczny oraz bezpieczeństwo państwa, w tym z Policją, Państwową Strażą Pożarną, Strażą Graniczną, Agencją Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Rządowym Centrum Bezpieczeństwa, wojewódzkimi centrami zarządzania kryzysowego, a także z wyspecjalizowanymi jednostkami wojskowymi. Wielu pracowników zostało także przeszkolonych przez żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej. Prowadzimy współpracę i korzystamy z doświadczeń oraz wiedzy ekspertów z wyspecjalizowanych ośrodków naukowych Akademii Marynarki Wojennej oraz Wojskowej Akademii Technicznej.
Zróżnicowane działania, które GAZ-SYSTEM podejmuje od wielu lat, sprawiły, że spółka – a tym samym jej pracownicy – bezpieczeństwo mają wpisane w swoje DNA. Dotyczy to bezpieczeństwa definiowanego na różnych poziomach:
• strategicznym – wybudowane przez naszą spółkę i innych operatorów narodowych interkonektory umożliwiają przesył gazu do różnych państw, co zwiększa bezpieczeństwo energetyczne Polski, całego regionu, a nawet kontynentu;
• krajowym – GAZ-SYSTEM skutecznie rozbudował swoją sieć przesyłową, umożliwiając Polsce przestawienie osi kierunków sprowadzanego gazu ze wschód–zachód na północ–południe;
• korporacyjnym – obowiązujące w spółce procedury dotyczące bezpieczeństwa mają priorytetowe znaczenie (niezależnie od tego, którego obszaru dotyczą – dyspozycji gazu, eksploatacji, komunikacji czy samego bezpieczeństwa); dotyczy to również wdrażania rozwiązań organizacyjnych i technicznych wzmacniających bezpieczeństwo fizyczne infrastruktury, bezpieczeństwo procesowe oraz bezpieczeństwo pracy.
Warto na koniec podkreślić, że skuteczne zabezpieczenie obiektów infrastruktury krytycznej nie byłoby możliwe bez efektywnej współpracy z różnymi krajowymi podmiotami, właściwymi w kwestiach bezpieczeństwa oraz z naszymi zagranicznymi partnerami, takimi jak choćby duński Energinet.
Obserwujemy dynamicznie zmieniającą się sytuację, zawsze starając się myśleć, planować i działać zgodnie ze sprawdzoną przez wieki zasadą, że rozsądnie jest nie czuć się bezpiecznym nawet wtedy, gdy się nie ma agresora za sąsiada.
Artur Zawartko wiceprezes zarządu GAZ–SYSTEM
Tekst został opublikowany w elektronicznym wydaniu „Polskiego Kompasu 2023” dostępnym bezpłatnie do pobrania na stronie www.gb.pl a także w aplikacji „Gazety Bankowej” na urządzenia mobilne
»» Pobierz teraz bezpłatnie PDF „Polskiego Kompasu 2023”:
APPLE APP STORE - KLIKNIJ TUTAJ
Polecamy i zachęcamy do lektury tego wyjątkowego rocznika
