TYLKO U NAS
Gazowy marsz ku polskiej niezależności energetycznej
Rok 2022 zapisze się w pamięci Europy i świata na długie lata. Konsekwencje wojny w Ukrainie są obecnie najbardziej odczuwalne w branży energetycznej. Nagłe zerwanie lub ograniczenie przez Rosję dostaw gazu ze wschodu sprawiły, że system przesyłowy oraz dostawcy i odbiorcy gazu nie tylko w Polsce, lecz także na całym kontynencie europejskim są poddawani trudnemu testowi – ocenia Artur Zawartko, wiceprezes zarządu GAZ–SYSTEM na łamach rocznika „Polski Kompas 2022”
Agresja rosyjska wymusiła całkowitą przebudowę polityki gazowej Unii Europejskiej i większości państw nie tylko Europy Środkowo-Wschodniej, lecz i Europy Zachodniej. W konsekwencji za priorytetowe cele polityki energetycznej UE uznano: uniezależnienie od importu rosyjskich surowców oraz zminimalizowanie negatywnych efektów wojny i narastającego kryzysu na rynkach energetycznych. W całej Unii widoczny jest trend powrotu do myślenia o zagwarantowaniu bezpieczeństwa dostaw w oparciu o dywersyfikację źródeł dostaw gazu. Poziom determinacji w działaniach mających na celu uniezależnienie się od Rosji jest dziś w Europie ogromny, ale powinno to nastąpić dużo wcześniej – tak jak w Polsce.
Kiedy przed laty w naszym kraju zaczął powstawać plan zerwania niebezpiecznych związków z Gazpromem i przestawienia osi przesyłu na inny niż wschodni kierunek dostaw, wielu przedstawicieli świata polityki i gospodarki patrzyło na to z powątpiewaniem.
W 2023 r., gdy Polska znajdzie się już w innym położeniu pod względem bezpieczeństwa energetycznego, wszyscy przekonają się, że koncepcja była słuszna i jak najbardziej uzasadniona, na dodatek całkowicie wykonalna. GAZ‒SYSTEM optymalnie przygotował sieć przesyłową na obecny scenariusz wydarzeń. To potwierdzenie, że w gazownictwie warto myśleć perspektywicznie i planować inwestycje z wieloletnim wyprzedzeniem.
Nasze działania dostrzegli południowi sąsiedzi Polski. Od czasu wybuchu wojny w Ukrainie GAZ‒SYSTEM obserwuje zwiększone zainteresowanie Czech, Węgier i Słowacji możliwością zagwarantowania sobie dostaw gazu z Polski.
Czas wielkich inwestycji
Finał dwóch wielkich programów inwestycyjnych Baltic Pipe oraz Korytarza Północ–Południe kończącego się międzynarodowym połączeniem ze Słowacją, uruchomienie interkonektora Polska–Litwa, zakończenie pierwszego etapu rozbudowy Terminalu LNG – GAZ‒SYSTEM nigdy w swojej historii nie miał okresu tak bogatego w wydarzenia jak w trwającym roku. Łączna długość gazociągów, które będą oddane do eksploatacji przez spółkę w 2022 r., wynosi ok. 985 km.
Każda z oddanych inwestycji znacząco zwiększa poziom bezpieczeństwa energetycznego naszego kraju oraz jest realnym procesem dywersyfikacji źródeł i dostaw gazu.
Rok 2022 miał być ostatnim rokiem obowiązywania kontraktu jamalskiego, jednak Rosjanie nie dotrzymali swoich zobowiązań i zerwali go jeszcze w trakcie roku. Nasza spółka do tej sytuacji przygotowywała się od wielu lat, otwierając nowe korytarze dostaw, budując nowoczesne tłocznie i sieć gazociągów.
Idea dywersyfikacji została zbudowana przede wszystkim w oparciu o koncepcję Bramy Północnej. GAZ‒SYSTEM pierwszy krok ku urzeczywistnieniu tej wizji wykonał, oddając do eksploatacji Terminal LNG w Świnoujściu. Dzięki niemu Polska uzyskała dostęp do gazu z innych kierunków niż wschodni, a struktura dostaw stopniowo ulegała zmianie.
Dziś obiekt imienia prezydenta Lecha Kaczyńskiego stał się filarem bezpieczeństwa energetycznego naszego kraju. Gazoport pełni kluczową rolę w kwestii zapewnienia dostaw gazu ziemnego do krajowego systemu przesyłowego. Dziennie dostarczane jest do systemu ok. 19 mln m3 gazu ziemnego, co aktualnie stanowi 65 proc. dobowego zapotrzebowania w kraju. Oferowana przez GAZ‒SYSTEM dobowa przepustowość ciągła w punkcie wejścia z Terminala LNG wynosi obecnie 820 tys. m3 /h, co technicznie odpowiada 7,2 mld m3 rocznie.
Rośnie także liczba statków obsługiwanych przez gazoport. Licząc od początkowej testowej dostawy w grudniu 2015 do końca lipca 2022 r. do świnoujskiego gazoportu przypłynęło 179 metanowców. Według planu terminal obsłuży w 2022 r. ponad pięćdziesiąt jednostek.
Popularnością cieszy się również tankowanie LNG na cysterny. W lipcu 2022 r. załadowano osiemnastotysięczną cysternę. Z załadunku jednej cysterny mamy aż 24 tys. m3 gazu. Ponadto od lipca 2022 r. roczne możliwości załadunku na cysterny skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu zwiększyły się o dodatkowe 55 tys. ton. Zamiast dotychczas dostępnych 130 tys. ton będzie można przeładować 185 tys. ton LNG w skali roku. To odpowiedź GAZ‒SYSTEM na potrzeby klientów.
Zwiększenie liczby obsługiwanych statków oraz możliwości załadunku na cysterny było realizowane równolegle z trwającą rozbudową Terminalu LNG. Wzrost mocy regazyfikacyjnych terminalu był możliwy dzięki montażowi dwóch dodatkowych regazyfikatorów SCV i ten etap został w tym roku zakończony. Poza tym wkrótce gazoport zyska trzeci zbiornik o pojemności 180 tys. m3 oraz wybudowane zostanie nowe nabrzeże do rozładunku, załadunku i bunkrowania LNG. W ten sposób obiekt będzie posiadał większe możliwości składowania LNG, co wpłynie na elastyczność jego pracy i począwszy od 2024 r. zwiększenie handlowych mocy regazyfikacyjnych do poziomu 8,3 mld m3 w roku.
Drugim, kluczowym krokiem w marszu ku dywersyfikacji jest Baltic Pipe. To kolejny element Bramy Północnej, którego najbardziej rozpoznawalnym elementem jest gazociąg podmorski. W skład tego projektu wchodziły też budowa lub rozbudowa trzech tłoczni oraz 232 km gazociągów krajowej sieci przesyłowej. Ta inwestycja jest na końcowym etapie realizacji. W 2022 r. popłynie nim gaz z Szelfu Norweskiego do Polski.
Zaawansowane są również prace związane z kolejnym projektem, dzięki któremu GAZ‒SYSTEM będzie odbierał więcej gazu LNG drogą morską: FSRU w Zatoce Gdańskiej. Lądowe elementy instalacji są w końcowej fazie projektowej, a ich przepustowość 6,1 mld m3 rocznie odpowiada aktualnemu zapotrzebowaniu rynku. Spółka analizuje aspekty techniczne i docelowe parametry podmorskiej infrastruktury przesyłowej, tak aby umożliwić regazyfikację gazu o wolumenie nawet 12 mld m3 gazu rocznie.
Plany na przyszłość
W następnych latach spółka będzie kontynuować swój gazowy marsz ku niezależności energetycznej, dając tym samym nowe możliwości rozwoju w Polsce konkurencyjnej gospodarki. Dotyczy to nie tylko wspomnianego FSRU, ale i ewentualnego wykorzystania wodoru w kontekście infrastruktury przesyłowej. Obecnie zdecydowana większość firm energetycznych stawia na rozwój lub dostosowanie swoich technologii i infrastruktury do produkcji, magazynowania i transportu wodoru. GAZ‒SYSTEM jest bezpośrednio zaangażowany w prace wielu organizacji i inicjatyw na poziomie krajowym i europejskim.
Podsumowując: niezależnie od planów rozwoju spółki rok 2022 będzie bardzo ważną datą w historii GAZ‒SYSTEM. W tym roku zakończyliśmy duże inwestycje, które na niespotykany wcześniej poziom podniosły bezpieczeństwo energetyczne naszego kraju i zbudowały silną pozycję Polski na regionalnym rynku gazu.
Artur Zawartko, wiceprezes zarządu GAZ–SYSTEM
Tekst został opublikowany w elektronicznym wydaniu „Polskiego Kompasu 2022” dostępnym bezpłatnie do pobrania na stronie www.gb.pl a także w aplikacji „Gazety Bankowej” na urządzenia mobilne
»» Pobierz teraz bezpłatnie PDF „Polskiego Kompasu 2022”:
