Nieuczciwość nie popłaca. Kary idą w miliony złotych
Najwyższa kara za naruszanie zbiorowych interesów konsumentów w 2023 r. została nałożona na Jeronimo Martins Polska za wprowadzanie klientów w błąd. Właściciel sieci dyskontów Biedronka musiał zapłacić ponad 160 mln zł.
W 2023 r. prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wydał ponad tysiąc decyzji i na nieuczciwych przedsiębiorców nałożył kary w wysokości ponad 612 mln zł. Co znalazło się pod lupą kontrolerów?
Ochrona konkurencji
Chyba najbardziej spektakularnie wyglądają działania urzędu w sprawach dotyczących ochrony konkurencji. Jak wynika z komunikatu w 2023 r. prezes UOKiK wszczął 35 postępowań dotyczących stosowania praktyk ograniczających konkurencję oraz wydał 9 decyzji (wszystkie dotyczyły niedozwolonych porozumień) w tym 6 – zmów przetargowych. Kary nałożone na przedsiębiorców wyniosły łącznie ponad 45 mln zł.
60 razy przedsiębiorcy otrzymali wezwania do zmiany praktyk.
Za praktyki ograniczające konkurencję najsurowiej ukarano spółkę Dahua Technology Poland wraz z dystrybutorami ich produktów – sprzętu do elektronicznego monitoringu.
Okazało się, że przedsiębiorcy ustalali między sobą ceny sprzedaży produktów oraz podzielili między siebie rynek poprzez przyporządkowanie klientów określonym podmiotom. A to oznaczało, że konsumenci, firmy czy instytucje zostały pozbawione możliwości kupna sprzętu taniej niż po odgórnie ustalonych stawkach. Tracili również możliwość zakupu od przedsiębiorców, którzy mogli zaoferować lepszą stawkę. Oprócz Dahua Technology Poland sankcje objęły sześciu przedsiębiorców i siedem osób, które bezpośrednio odpowiadały za niedozwolone porozumienie.
Wszyscy w sumie musieli zapłacić ponad 37 mln zł.
Przewaga kontraktowa
Prezes UOKiK wydał w 2023 r. 6 decyzji kończących postępowania w sprawie praktyk nieuczciwie wykorzystujących przewagę kontraktową. Wszczął dwa postępowania właściwe i 11 postępowań wyjaśniających oraz skierował do przedsiębiorców 18 wystąpień.
Najwyższa kara została nałożona na Auchan Polska: sieć supermarketów musiała zapłacić 87 mln zł. Za co?
Spółka pobierała od dostawców produktów rolnych lub spożywczych opłaty za transport z magazynów centralnych do sklepów sieci Auchan. Wewnętrzna dystrybucja towarów z magazynów centralnych sieci do poszczególnych sklepów jest podstawowym elementem tworzącym kanał nowoczesnej sprzedaży i leży w interesie sieci handlowej, dlatego żądanie dodatkowego wynagrodzenia za tego rodzaju usługę jest nieuczciwym wykorzystywaniem przewagi kontraktowej - stwierdza UOKiK w komunikacie.
Ochrona konsumentów
W 2023 r. prezes UOKiK wszczął 74 postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, a także 209 postępowań wyjaśniających. Wydał 85 decyzji, w których nałożył kary łącznie wysokości 422 mln zł na przedsiębiorców oraz blisko 2 mln zł na osoby zarządzające.
Najwyższa kara za naruszanie zbiorowych interesów konsumentów w 2023 r. została nałożona na Jeronimo Martins Polska za wprowadzanie klientów w błąd.
Hasło reklamowe - „Jeśli na naszej liście 150 najczęściej kupowanych produktów znajdziecie produkt w niższej cenie regularnej w innym sklepie, zwrócimy wam różnicę” - nie pokrywało się z realnymi warunkami promocji, przez co klienci nie mogli w praktyce z niej skorzystać.
Właściciel sieci dyskontów Biedronka musiał zapłacić ponad 160 mln zł.
Lidl i Biedronka w tarapatach: Interwencja UOKiK
Kary w łącznej kwocie ponad 72 mln zł zostały też nałożone na spółkę AUTOCENTRUM AAA AUTO, wiodącego dealera samochodów używanych, która podawała nieprawdziwe informacje o cenie oferowanych pojazdów oraz stosowała klauzule abuzywne.
W ogłoszeniach w internecie pomijała informacje, że do ceny pojazdu doliczona będzie obowiązkowa opłata w wysokości 1398 zł. Spółka nie informowała także, że na cenę w ogłoszeniu składa się koszt samochodu oraz produktu dodatkowego - ubezpieczenia.
W sektorze finansowym ukarano także Deutsche Bank Polska (5,7 mln zł kary) za jednostronną zmianę klauzul abuzywnych w umowach frankowych dotyczących kosztów wydawania zaświadczeń.
Prezes UOKiK nakazał zwrot bezprawnie pobranych pieniędzy. Klienci nie powinni ponosić żadnych opłat w związku ze stosowaniem przez bank postanowień niedozwolonych, a w praktyce bank obciążał ich opłatami w wysokości nawet 2 tys. zł za wydanie zaświadczenia o spłacie kredytu. Jest to dokument niezbędny do wytoczenia bankowi procesu przy kredycie hipotecznych indeksowanym do CHF.
W sektorze telekomunikacyjnym karę w wysokości 46,6 mln zł dostał CANAL+ Polska za nierzetelne oferowanie konsumentom zawarcia równoległych umów. Zakwestionowano telefoniczne rozmowy, w których zamiast informacji o prawdziwym celu połączenia sugerowano, że konsumenci otrzymają bezpłatny prezent. Aby skłonić klienta do podjęcia natychmiastowej decyzji, konsultanci CANAL+ wskazywali, że okoliczności nawiązywanego połączenia są wyjątkowe (np. że kontaktują się z działu wyróżnień) lub informowali o limitowanej liczbie pakietów.
Zatory płatnicze
W ubiegłym roku Prezes UOKiK wszczął 30 postępowań dotyczących zatorów płatniczych. Wystosował ponadto 165 wystąpień do przedsiębiorców, sygnalizując dostrzeżone wątpliwości w sprawie ich rzetelności w rozliczeniach z dostawcami.
W całym 2023 r. Prezes UOKiK wydał 52 decyzje stwierdzające nadmierne opóźnianie się ze spłacaniem świadczeń pieniężnych i nałożył w sumie ponad 41 mln zł kar – to czterokrotnie więcej niż w roku 2022 (11 mln zł).
Najwyższe kary za zatory płatnicze w 2023 r. wyniosły: 7,5 mln zł oraz 4,7 mln zł i zostały nałożone na przedsiębiorców z branży motoryzacyjnej (FCA Poland i Volkswagen Poznań).
Kontrola jakości
Prezes UOKiK dba o bezpieczeństwo produktów w Polsce także przy pomocy Inspekcji Handlowej. Inspekcja Handlowa przeprowadziła łącznie ponad 15 tys. kontroli w zakresie ogólnego bezpieczeństwa produktów, oceny zgodności wyrobów z wymaganiami oraz pozostałych kontroli dotyczących produktów nieżywnościowych i usług (w tym obowiązków informacyjnych przedsiębiorców).
Na szczególną uwagę zasługują kontrole produktów przeznaczonych dla dzieci tj. zabawki, wózki dziecięce itd. Kontrole objęły także żarówki LED, sprzęt AGD (lodówki, pralki, zmywarki) w zakresie zużycia zasobów – wody i energii, wyroby pirotechniczne jako szczególnie niebezpieczne, powszechnie użytkowany sprzęt elektryczny – płyty indukcyjne, oprawy oświetleniowe oraz produkty sezonowo popularne - grille elektryczne, gazowe, hulajnogi sportowe, kaski rowerowe czy okulary przeciwsłoneczne. UOKiK jest odpowiedzialny również za zarządzanie systemem monitorowania i kontrolowania jakości paliw: IH w 2023 r. przeprowadziła łącznie ponad 1850 kontroli benzyny, oleju napędowego, gazu LPG).
oprac.bz
»» O bieżących wydarzeniach w gospodarce i finansach czytaj tutaj:*
Potężna manipulacja na giełdzie! Interweniuje KNF
Masz garaż? Zobacz jak wysoki podatek zapłacisz