Czy dla ZUS przy kontrolach czas się nie liczy?
Inspektorzy ZUS nadużywają możliwości kontrolowania firm bez ograniczeń czasowych. Wizytacje trwają rok, a nawet dłużej, bez możliwości złożenia sprzeciwu - informuje czwartkowy „Dziennik Gazeta Prawna”. Tryb prowadzenia kontroli płatników składek w celu przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia jest stosowany jedynie w uzasadnionych i wyjątkowych przypadkach - przekazał rzecznik ZUS Paweł Żebrowski.
Dziennik przypomina, że ustawa Prawo przedsiębiorców przewiduje, że kontrola powinna trwać od 12 do 48 dni roboczych, w zależności od wielkości firmy.
Właściciele firm czują się bezradni
Według informacji „DGP” ZUS wydłuża ten czas na podstawie art. 55 ust. 2 pkt 2, który mówi, że jest to możliwe, jeśli kontrola przeciwdziała popełnieniu przestępstwa lub zabezpiecza dowody jego popełnienia.
Właściciele firm czują się bezradni. Prawo przedsiębiorców wyłącza bowiem w tym przypadku możliwość złożenia sprzeciwu na czynności inspektorów oraz poskarżenia się na przewlekłość postępowania. Kontrolerzy są bezkarni, a ich działania w sferze administracyjnej – właściwie jednoinstancyjne (choć zasadniczo obowiązuje dwuinstancyjność) - alarmuje gazeta.
Jedna z kancelarii potwierdziła „DGP”, że obecnie prowadzi kilkadziesiąt takich spraw. Jeden z jej klientów gości inspektora ZUS od 2,5 roku, inny od roku.
ZUS: tryb kontroli stosowany tylko wyjątkowo
Tryb prowadzenia kontroli płatników składek w celu przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia jest stosowany jedynie w uzasadnionych i wyjątkowych przypadkach - przekazał rzecznik ZUS Paweł Żebrowski
Żebrowski poinformował w czwartek PAP, że ”liczba kontroli prowadzonych w trybie przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia w I kw. 2024 r. wyniosła 14 kontroli w relacji do 7 433 kontroli ogółem przeprowadzonych w tym okresie„. Zaznaczył, że stanowi to „niewielki odsetek wynoszący 0,2 proc.”, a wskazane dane „stanowią dowód na to, że ten tryb kontroli jest trybem wyjątkowym i jest stosowany jedynie w uzasadnionych i wyjątkowych przypadkach”.
Dodał, że prowadzenie kontroli w trybie przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia skutkuje brakiem stosowania limitów o czasie trwania kontroli, co wynika z art. 55 ust. 2 pkt 2 ustawy Prawo przedsiębiorców. Dodał, że w związku z tym nie zachodzi sytuacja „wydłużenia kontroli”, ponieważ w przypadku opisanym w tym szczególnym trybie nie stosuje się przepisów określających czas trwania kontroli.
„Czas prowadzenia kontroli jest również uzależniony od tego w jakim tempie płatnik składek współpracuje z inspektorami kontroli ZUS. Opóźnienia w udostępnianiu przez płatnika składek dokumentacji niezbędnej dla przeprowadzenia kontroli wpływają na czas przeprowadzenia kontroli, jednak nie są one zależne od ZUS” - poinformował rzecznik.
Żebrowski przekazał, że tryb prowadzenia przez ZUS takich kontroli jest stosowany przede wszystkim, gdy zachodzi uzasadnione podejrzenie, że płatnik składek swoim działaniem lub zaniechaniem popełnienia czyn zabroniony w sferze ubezpieczeń społecznych. „Praktyka stosowana przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych na przestrzeni lat w tym zakresie nie uległa zmianie” - podkreślił.
Rzecznik poinformował, że ZUS przeprowadza kontrolę w takim trybie, jeżeli: o wszczęcie kontroli wystąpiła policja lub prokuratura; analiza akt sprawy wykazała, że zachodzi uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia; z analizy ryzyka prawdopodobieństwa naruszenia prawa w ramach wykonywania działalności gospodarczej wynika, że istnieje uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia.
„Celem prowadzenia kontroli w trybie przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia jest możliwe jak najszybsze reagowanie przez ZUS na naruszenia przepisów w sferze ubezpieczeń społecznych przez przedsiębiorcę, które to naruszenia mogą stanowić znamiona czynu zabronionego” – zaznaczył Żebrowski.
Podkreślił, że jeżeli „zachodzi uzasadnione podejrzenie, że płatnik składek swoim działaniem lub zaniechaniem popełnienia czyn zabroniony w sferze ubezpieczeń społecznych, ZUS jest zobowiązany podjąć przewidziane przepisami prawa działania„. W tym celu - dodał - ZUS może wszcząć kontrolę płatnika składek, aby przeciwdziałać popełnieniu lub zabezpieczyć dowody popełnienia przestępstwa lub wykroczenia.
W praktyce - dodał rzecznik - występują również sytuacje, w których z wnioskiem o przeprowadzenie kontroli występują organy ścigania, np. prokurator, który prowadzi własne postępowanie, często wykraczające poza czas trwania kontroli określony w przepisach ustawy Prawo przedsiębiorców. „ZUS jest wówczas zobowiązany do przeprowadzenia kontroli w zakresie dotyczącym ubezpieczeń społecznych, a uzasadnienie o wskazanym trybie działania nie zawsze jest uzależnione od organu kontroli, a jest podyktowane działaniem organów ścigania” - dodał.
PAP, sek
»» O bieżących wydarzeniach w gospodarce i finansach czytaj tutaj:
Nie śpij! Będą likwidować ogródki działkowe
Mocny kop inflacyjny! Stoją za tym ceny energii
Branża drzewna mówi „stop” resortowi klimatu!
Potężna zmiana! Bankowcy nie chcą euro w Polsce
»» Najnowsze wydanie „Wywiadu Gospodarczego” oglądaj tutaj: