Inteligentna insulina. Przełom w leczeniu cukrzycy?

„Święty grall” – tak można nazwać najnowsze odkrycie naukowców, dzięki którym możliwy jest prawdziwy przełom w niesieniu pomocy pacjentom zmagającym się z cukrzycą.

Chodzi o opracowany niedawno rodzaj insuliny, dostosowujący się odpowiednio do stężenia glukozy we krwi. Dotąd diabetycy musieli robić sobie kilka razy dziennie zastrzyki insulinowe lub korzystać z pompy insulinowej. Nowy wynalazek ma niebawem wszystko zmienić.

Tylko raz w tygodniu

„Nawet przy dostępnych obecnie nowoczesnych insulinach chorzy na cukrzycę typu 1 muszą codziennie wkładać wiele wysiłku w kontrolowanie choroby (…) Insuliny reagujące na glukozę – tak zwane inteligentne – są uważane za świętego graala insuliny, ponieważ są tak bliskie wyleczenia cukrzycy typu 1, jak każda terapia lekowa” – wyjaśnia dr Tim Heise z panelu doradczego Type 1 Diabetes Grand Challenge.

Jak to działa? Wstrzykiwana jest domięśniowo raz w tygodniu, po czym zostaje ona uśpiona, do momentu, kiedy będzie potrzebna, to znaczy kiedy dojdzie do spadku poziomu cukru lub hipoglikemii.

Insulina reagująca na glukozę (GRI), zaczyna działać dopiero wtedy, gdy poziom cukru wzrośnie do pewnego stężenia na tyle optymalnego, aby nie dopuścić do hiperglikemii.

Po powrocie do homeostazy powraca ona do stanu uśpienia.

Różni się ona od poprzednich generacji insulin także tym, iż naśladuje fizjologiczne reakcje ludzkiego ciała, które w wyniku przebiegu choroby uległy zaburzeniu oraz wykazuje działanie doraźne, w odróżnieniu od reszty, które działają tylko przez pewien krótki czas.

50 mln funtów na badania

Z uwagi na to, że są szanse na prawdziwy przełom w leczeniu cukrzycy, Type 1 Diabetes Grand Challenge, czyli brytyjskie stowarzyszenie non profit, w którego skład wchodzą organizacje Diabetes UK, JDRF i Steve Morgan Foundation, zdecydowało się zainwestować 50 milionów funtów w badania nad cukrzycą typu 1. Trzy miliony funtów trafiły już do sześciu projektów badawczych, których celem jest opracowanie różnych form nowego rodzaju insuliny.

Nadzieja dla milionów

Każdy z tych projektów ma za zadanie dostosowanie inteligentnej insuliny tak, aby działała szybciej i precyzyjnej oraz zmniejszała ryzyko rozwinięcia poważnych powikłań związanych z chorobą. Obecnie badania są w fazie zaawansowanej i czekają na możliwość przeprowadzenia prób klinicznych.

Cztery projekty skupiają się wyłącznie na testowaniu GRI, jeden opracowuje nową ultraszybką, ale krótko działającą insulinę, działającą natychmiast po zaaplikowaniu. Ostatni skupia się na opracowaniu białka łączącego glukagon z insuliną, którego zadaniem jest stymulacja wątroby do uwalniania większych ilości glukozy w czasie jej niskiego stężenia.

Glukagon oraz insulina zawarte w jednym zbiorczym preparacie mają utrzymywać stałą glikemię oraz zapobiegać jej zbytnim wahaniom.

 „(…) te projekty badawcze, jeśli zakończą się sukcesem, mogą nie tylko zwiastować nową erę w insulinoterapii. Wyobrażając sobie świat, w którym insulina może reagować na zmieniające się poziomy glukozy w czasie rzeczywistym, mamy nadzieję, że pomogą stworzyć tę nową rzeczywistość, odciążając osoby z typem 1 od nieustannych wymagań, jakie stawia przed nimi dziś życie z tą chorobą” – wyjaśnia fundacja

Filip Siódmiak

Na podstawie: https://www.theguardian.com/society/article/2024/aug/11/scientists-hail-smart-insulin-responds-changing-blood-sugar-levels-real-time-diabetes