Nieoczywiste powikłania cukrzycy

Cukrzyca znacząco zwiększa ryzyko rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego, takich jak miażdżyca, udar mózgu, zawał serca czy niewydolność serca. Mechanizmy leżące u podstaw owej zależności nieustannie są przedmiotem intensywnych badań.

Choroby sercowo-naczyniowe

Według badaczy z Instytutu Karolinska, osoby dorosłe z rozpoznaną cukrzycą typu 1, narażone są na istotnie zwiększone ryzyko incydentów sercowo-naczyniowych – niezależnie od wieku w momencie diagnozy.

Analiza obejmująca ponad 10 tysięcy osób z cukrzycą typu 1 wykazała, iż w grupie tej rośnie również ogólna śmiertelność, głównie z powodu nowotworów oraz infekcji, w porównaniu z osobami zdrowymi.

Według badaczy, do najistotniejszych czynników sprzyjających powikłaniom należały:

• palenie tytoniu,

• otyłość,

• niewyrównana glikemia.

Co istotne, osoby z cukrzycą typu 1 rzadziej korzystały z technologii wspomagających, takich jak pompy insulinowe, co wskazuje na dalszą potrzebę intensyfikacji działań edukacyjnych i wspierających samokontrolę wśród pacjentów zmagających się z cukrzycą insulinozależną.

Metaanaliza badań przeprowadzona przez naukowców z Uniwersytetu Sun Yat-Sena obejmująca ponad 160 tysięcy pacjentów potwierdziła, iż cukrzyca typu 1 związana jest z wyraźnie zwiększonym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych. Odnotowano między innymi ponad dziewięciokrotnie wyższe ryzyko choroby wieńcowej, ponad sześciokrotnie wyższe ryzyko zawału serca i czterokrotnie wyższe – niewydolności serca oraz udaru mózgu. Ryzyko to było wyższe u kobiet niż u mężczyzn.

W przypadku cukrzycy typu 2 analiza danych medycznych blisko dwóch milionów osób, przeprowadzona przez brytyjskich badaczy, wykazała znacznie wyższe ryzyko rozwoju schorzeń, takich jak choroba tętnic obwodowych, niewydolność serca, dławica piersiowa oraz udar mózgu. Wśród osób z cukrzycą typu 2 choroby sercowo-naczyniowe występowały istotnie częściej niż w populacji ogólnej.

Jak do tego dochodzi?

Zidentyfikowane mechanizmy patofizjologiczne tłumaczące zwiększone ryzyko sercowo-naczyniowe w cukrzycy obejmują w największym stopniu hiperglikemię, przewlekły stan zapalny o niskim nasileniu, dyslipidemię charakteryzującą się podwyższonym stężeniem trójglicerydów i nie-HDL cholesterolu oraz niskim HDL, nadwagę lub otyłość oraz nadciśnienie tętnicze.

W przypadku cukrzycy typu 1 dodatkowo wskazuje się na istotną rolę zmienności glikemii, hipoglikemii oraz potencjalnych zaburzeń funkcji układu immunologicznego.

Filip Siódmiak

Źródła:

• Yuxia Wei, Tomas Andersson, Tiinamaija Tuomi, Thomas Nyström, Sofia Carlsson, Adult-onset type 1 diabetes: predictors of major cardiovascular events and mortality, European Heart Journal, 2025.

• Shah, Anoop Dinesh et al. “Type 2 diabetes and incidence of cardiovascular diseases: a cohort study in 1·9 million people.” The lancet. Diabetes & endocrinology vol. 3,2 (2015): 105-13.

• Borén, Jan et al. “The link between diabetes and cardiovascular disease.” Atherosclerosis vol. 394 (2024).

• Cai, Xingming et al. “Meta-analysis of type 1 diabetes mellitus and risk of cardiovascular disease.” Journal of diabetes and its complications vol. 35,4 (2021).

»» O zdrowiu i diecie czytaj więcej tutaj:

„Bez cukru”, a „bez dodatku cukru”. Rozumiesz różnicę?

Jak zadbać o nerki w cukrzycy?

Inteligentna insulina. Przełom w leczeniu cukrzycy?

»» Odwiedź wgospodarce.pl na GOOGLE NEWS, aby codziennie śledzić aktualne informacje