Prezydent podpisał budżet i... zrobił jeszcze taki ruch

Prezydent podpisał ustawę budżetową na 2025 r. i przesłał część jej zapisów do Trybunału Konstytucyjnego w trybie kontroli następczej – poinformowała w piątek szefowa Kancelarii Prezydenta RP Małgorzata Paprocka. Jako powód decyzji prezydenta Paprocka wskazała m.in zmniejszenie środków dla TK i KRS.

„Ustawa budżetowa przede wszystkim reguluje wszelkie kwestie związane z wydatkami i przychodami państwa, ale zawiera również bardzo istotne regulacje dla obywateli. Mam tutaj przede wszystkim na myśli kwestie związane z podniesieniem wynagrodzeń w sferze budżetowej - nauczycieli, żołnierzy, funkcjonariuszy, również waloryzację rent i emerytur w tym roku” - powiedziała na konferencji prasowej Paprocka.

Jak dodała, „takie podwyżki, mając na uwadze pogarszającą sytuację gospodarczą w Polsce inflację, wzrost cen, są bardzo oczekiwane i pożądane przez Polki i Polaków, a będą one mogły zostać zrealizowane dopiero po podpisaniu ustawy budżetowej przez pana prezydenta i po jej ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw” - podkreśliła.

Paprocka zauważyła, że ”ustawa budżetowa to podstawa finansowania takich programów jak 800+, wypłata trzynastej i czternastej emerytury, wszelkie kwestie związane z funkcjonowaniem ochrony zdrowia, edukacją, ale również zapewnianiem bezpieczeństwa w naszej ojczyźnie”. „Tutaj mam na myśli kontynuację modernizacji polskiej armii” - zaznaczyła.

Cięcia wydatków na kluczowe instytucje państwowe

Ustawa budżetowa na 2025 rok zakłada m.in zmniejszenie środków dla Trybunału Konstytucyjnego i Krajowej Rady Sądownictwa. Cięcia dotyczą wypłat dla pracowników TK oraz KRS.

„Pan prezydent wziął pod uwagę, podejmując swoją decyzję, że w toku prac nad ustawą budżetową zostały wprowadzone poważne poprawki w części dotyczącej przede wszystkim Trybunału Konstytucyjnego i Krajowej Rady Sądownictwa. Bardzo wyraźnego podkreślenia wymaga fakt, że z ustawy budżetowej nie wynika, i nie może wynikać zgodnie z prawem jakiekolwiek zablokowanie wypłat wynagrodzeń powołanych sędziów TK. Analogiczna sytuacja dotyczy również diet wypłacanych członkom Krajowej Rady Sądownictwa” - tłumaczyła Paprocka.

Podkreśliła, że ”tak poważne zmiany w budżetach, przede wszystkim KRS i TK, powinny w ocenie pana prezydenta podlegać ocenie przez TK; czy te zmiany zostały wprowadzone zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem„. „Zmiana, która polega na tak poważnym ograniczeniu budżetu Trybunału jako całości, to jest pytanie czy to są wystarczające środki na to, aby Trybunał Konstytucyjny spełniał swoją rolę i funkcjonował w prawidłowy sposób” - dodała.

Plan finansów państwa na 2025 rok

Ustawa zakłada, że dochody budżetu wyniosą 632,6 mld zł, wydatki 921,6 mld zł, a deficyt sięgnie 289 mld zł, czyli 7,3 proc. PKB.

Budżet został przygotowany przy założeniu, że w 2025 r. wzrost PKB wyniesie 3,9 proc., a inflacja średnioroczna - 5 proc. W 2025 roku deficyt sektora general government (instytucji rządowych i samorządowych) wyniesie 5,5 proc. PKB. Przewidywana relacja do PKB długu tego sektora (wg definicji UE) wyniesie 54,6 proc. na koniec 2024 roku i 59,8 proc. na koniec 2025 roku, czyli poniżej wartości referencyjnej, określonej w traktacie o funkcjonowaniu UE na 60 proc. Relacja państwowego długu publicznego do PKB wyniesie 43,3 proc. w 2024 r. i 47,9 proc. w 2025 r.

W budżecie na 2025 r. zabezpieczono na obronę narodową, w tym na wzrost uposażeń żołnierzy zawodowych, rekordową kwotę 124,3 mld zł. W porównaniu do 2024 roku to wzrost o 6,2 mld zł. Łącznie z wydatkami Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych w przyszłym roku wydatki na obronę narodową sięgną 186,6 mld zł, czyli będą o 28,6 mld zł większe niż planowano na ten rok. Oznacza to, że w 2025 roku wydatki na polskie wojsko wyniosą 4,7 proc. PKB; w tym roku to 4,2 proc. PKB.

Według budżetu wzrost wynagrodzeń w przyszłym roku wyniesie 7 proc. O 5 proc. wzrośnie kwota bazowa dla wynagrodzeń nauczycieli, dla pracowników państwowej sfery budżetowej, w tym funkcjonariuszy i żołnierzy, pracowników ministerstw oraz urzędów centralnych i wojewódzkich. Zwiększony zostanie także fundusz wynagrodzeń pracowników ZUS i KRUS. Na waloryzację świadczeń emerytalno-rentowych od 1 marca 2025 r., w tym dla funkcjonariuszy oraz uposażeń sędziów i prokuratorów w stanie spoczynku, przeznaczono 24,2 mld zł.

W budżecie zapisano też 221,7 mld zł na ochronę zdrowia (łącznie z NFZ), co oznacza wzrost wydatków o blisko 31 mld zł. Natomiast 8,4 mld zł trafi na program „Aktywny rodzic”, na program „Rodzina 800+” 62,8 mld zł, a 3,2 mld zł na rentę wdowią. Na 13. i 14. emeryturę zostanie przeznaczone 31,5 mld zł, a 24,2 mld zł trafi na waloryzację świadczeń emerytalno-rentowych.

Na cele związane z mieszkalnictwem rząd przeznaczy ok. 4,2 mld zł, a 4,6 mld zł zostało zarezerwowane na potrzeby procesu inwestycyjnego elektrowni jądrowej. Pieniądze te mają posłużyć do dokapitalizowania spółki Polskie Elektrownie Jądrowe.

Nie obowiązuje limit czasu na wydanie orzeczenia przez Trybunał Konstytucyjny

Jak wyjaśniła Paprocka, część zapisów ustawy została wysłana do TK w trybie kontroli następczej, a nie prewencyjnej, w związku z czym TK nie obowiązuje limit czasu na wydanie orzeczenia, który wynosi 2 miesiące. „Sam tok postępowania i harmonogram prac to już jest pytanie do Trybunału Konstytucyjnego. Myślę, że patrząc na to, jakiego rodzaju regulacje będą podlegać kontroli w tym roku, spodziewam się, że to orzeczenie (…) pewnie będzie wydane dość sprawnie” - powiedziała.

PAP, sek