Wspominamy Papieża Franciszka [ZDJĘCIA]

Ubodzy, migranci i uchodźcy byli priorytetem pontyfikatu papieża Franciszka. Przedstawiciele państw wspominają Papieża Franciszka, mówią i piszą o wielkim miłosierdziu, cierpieniu, skromności i synodalności Kościoła.

„Nie zapomnij o ubogich” - słowa, które kard. Jorge Bergoglio usłyszał podczas konklawe, stały się motywem przewodnim jego pontyfikatu. Od pierwszych dni ubodzy, migranci i uchodźcy stali się dla papieża Franciszka priorytetem.

Imię Franciszek wybrał na cześć św. Franciszka zwanego „biedaczyną z Asyżu”.

Wybór

Kiedy liczba głosów dochodziła do dwóch trzecich, kardynał Hummes objął mnie, ucałował i powiedział: „Nie zapomnij o ubogich”. I wtedy natychmiast pomyślałem o Franciszku z Asyżu - opowiadał papież.

Trzy dni po wyborze Franciszek podkreślił, że zależy mu, żeby Kościół był „ubogi i dla ubogich”. Także później wielokrotnie podkreślał, Kościół „starzeje się i nie ma życia”, kiedy staje się bogaty.

Głoszenie Ewangelii musi przebiegać po drogach ubóstwa - powtarzał.

Utożsamianie się z ubogimi Franciszek na każdym kroku podkreślał również poprzez skromny styl życia.

Franciszek odmówił również zamieszkania w papieskim apartamencie, ponieważ uznał, że jest dla niego za duży. Zamiast tego pozostał w Domu Świętej Marty, do którego wprowadził się tuż przed konklawe, w którym nie tylko jadł posiłki we wspólnej stołówce, ale korzystał z ogólnodostępnej windy, a nie tej przeznaczonej tylko dla niego.

Podczas spotkania z 6 tysiącami przyszłych księży, zakonników i zakonnic z całego świata, którzy przybyli do Rzymu z pielgrzymką z okazji Roku Wiary w lipcu 2013 r. Franciszek wyznał, że boli go widok księdza w najnowszym modelu samochodu.

W tym świecie, w którym bogactwo wyrządza tyle zła, konieczne jest to, byśmy my, księża i zakonnice byli konsekwentni w naszym ubóstwie - powiedział.

Wielokrotnie apelował też o nowe podejście do solidarności społecznej. W przemówieniu do delegacji międzynarodowej fundacji Centesimus Annus skrytykował podążanie za bożkami władzy, zysku, pieniądza i stawianie ich ponad wartością osoby ludzkiej. Jak wskazał, ponad logiką interesów i parametrów rynku, jest człowiek i coś, co mu się należy z racji jego głębokiej godności - możliwość godnego życia.

Prosił o położenie kresu marnowaniu jedzenia, które porównał do „kradzieży ze stołu biednych i głodnych”.

To, że w tak wielu częściach świata są dzieci, które nie mają co jeść, wydaje się czymś normalnym. Tak być nie może - oświadczył Franciszek.

Na spotkaniu z delegacją Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO), do którego doszło w czerwcu 2013 r. Franciszek nazwał „skandalem” fakt, że ludzie umierają z głodu, choć produkowanej żywności wystarczyłoby dla wszystkich. Zaapelował o wzmożenie wysiłków, by rozwiązać problemy głodu na świecie.

W liście na zakończenie Roku Miłosierdzia w 2016 r. Franciszek ogłosił, że przypadająca w połowie listopada XXXIII niedziela zwykła będzie w Kościele obchodzona jako Światowy Dzień Ubogich. W orędziu na I Światowy Dzień Ubogich Ojciec Święty napisał, że żaden chrześcijanin nie może uchylać się przed nakazem pomagania najbiedniejszym. Przypomniał, że powołaniem ludzi Kościoła jest „naśladowanie Jezusa ubogiego”.

W swoim nauczaniu wiele miejsca papież poświęcił problemom uchodźców i migrantów. Nieprzypadkowo w pierwszą podróż swego pontyfikatu papież udał się w lipcu 2013 r. na włoską wyspę Lampedusa, aby uczcić pamięć migrantów, którzy utonęli w Morzu Śródziemnym w drodze do Europy.

Podczas mszy św., którą Franciszek odprawił wówczas na ołtarzu zbudowanym z łodzi uchodźców, mówił:

Ci nasi bracia i siostry starali się uciec z trudnych sytuacji, by znaleźć trochę spokoju i pokoju; szukali lepszego miejsca dla siebie i dla swoich rodzin, ale znaleźli śmierć (…). Ileż razy ci, którzy szukają takiego miejsca, nie znajdują zrozumienia, gościny, solidarności - zaznaczył.

Homilię zakończył słowami:

Prosimy o przebaczenie za obojętność wobec wielu braci i sióstr, prosimy o przebaczenie za tych, którzy się od nich odwrócili, zamknęli się w swoim dobrobycie, wywołującym znieczulicę. Prosimy o przebaczenie za tych, którzy swymi decyzjami podejmowanym w wymiarze światowym stworzyli sytuacje prowadzące do tych dramatów.

Z kolei w kwietniu 2016 r. papież odwiedził grecką wyspę Lesbos, gdzie przebywały wówczas tysiące uchodźców m.in. z ogarniętej wojną Syrii. Apelował wtedy o odpowiedzialność i solidarność w obliczu dramatu, jaki przeżywają uchodźcy.

Papież przyznał, że obawy mieszkańców Europy są zrozumiałe, jednak, jak podkreślił, migranci nie są liczbami, ale „osobami, twarzami, imionami, historiami„.

Europa jest ojczyzną praw człowieka i każdy, kto stawia stopę na europejskiej ziemi, powinien tego doświadczyć; w ten sposób stanie się bardziej świadomy, że ze swej strony powinien je szanować i bronić ich - powiedział Franciszek.

Przypomniał o tragediach na morzu, o dzieciach, które utonęły, o „ofiarach nieludzkich podróży i poddanych gnębieniu przez podłych prześladowców”. Ostrzegał, że wznoszone bariery tworzą jedynie podziały prowadzące do konfliktów i nie pomagają prawdziwemu postępowi ludów.

Wracając z wyspy Lesbos do Rzymu, papież mówił dziennikarzom, że Europa musi odzyskać zdolność do integracji. Wyraził przekonanie, że konieczna jest „wielka odpowiedzialność” w przyjmowaniu migrantów, a jednym z jego aspektów jest to, że muszą się integrować. Pytany o sprawę wznoszenia murów na granicach i zamykania granic w Europie, oznajmił:

Rozumiem pewien strach, ale zamykanie granic nie rozwiąże niczego.

20 czerwca 2020 r. Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów poinformowała, że Franciszek dodał do litanii loretańskiej do Najświętszej Maryi Panny nowe wezwanie, które brzmi: „Pocieszycielko migrantów”.

Encykliki

W ogłoszonej 4 października 2020 r. encyklice „Fratelli tutti” Franciszek również odniósł się do problemu migracji. Podkreślił, że zarówno „populistyczne reżimy polityczne”, jak i „liberalne stanowiska gospodarcze” uznają, że za wszelką cenę należy unikać napływu imigrantów.

Tymczasem - jak napisał papież - takie stanowisko nie bierze pod uwagę ludzkich dramatów, których doświadczają osoby, które uciekają przed wojną, prześladowaniami i klęskami żywiołowymi.

Handlarze ludźmi, pozbawieni skrupułów, często powiązani z kartelami narkotykowymi i przemytem broni, wykorzystują słabość migrantów, którzy na swej drodze nazbyt często napotykają przemoc, handel ludźmi, wyzysk psychologiczny, a także fizyczny i niemożliwe do opisania cierpienia - pisał.

Zdaniem papieża „w niektórych krajach docelowych zjawiska migracyjne wywołują alarm i obawy, często podsycane i wykorzystywane do celów politycznych”. „W ten sposób rozprzestrzenia się mentalność ksenofobiczna, mentalność zamknięcia i skupienia się na sobie” - ocenił.

To niedopuszczalne, aby chrześcijanie podzielali tę mentalność i te postawy, sprawiając niekiedy, że pewne preferencje polityczne przeważają nad głębokimi przekonaniami własnej wiary: niezbywalnej godności każdej osoby ludzkiej, bez względu na jej pochodzenie, kolor skóry czy wyznanie, oraz najwyższego prawa miłości braterskiej - podkreślił.

Według papieża lęk i obawy mogą doprowadzić do tego, że ludzie stają się nietolerancyjni, zamknięci, a nawet — nie zdając sobie z tego sprawy — stają się rasistami.

Zachęcam do wyjścia poza te reakcje pierwotne (…). Prawdą jest, że człowiek i naród owocują tylko wtedy, gdy potrafią twórczo otworzyć się na innych - napisał.

W tej samej encyklice Franciszek podkreślił: „św. Franciszek z Asyżu usłyszał głos Boga, usłyszał głos ubogiego, usłyszał głos chorego, usłyszał głos przyrody (…). Chciałbym, aby ziarno św. Franciszka rosło w wielu sercach”.

Prezydent Polski Andrzej Duda

Do Domu Ojca odszedł dziś Papież Franciszek. W swojej posłudze duszpasterskiej kierował się pokorą i skromnością. Za papieską dewizę obrał słowa swojego zawołania biskupiego: +Miserando atque eligendo+ (+Spojrzał z miłosierdziem i wybrał+). Był wielkim apostołem Miłosierdzia, w którym upatrywał odpowiedzi na wyzwania współczesnego świata – napisał w poniedziałek na platformie X prezydent Andrzej Duda.

Razem z Żoną łączymy się w modlitwie z wiernymi całego Kościoła Katolickiego. Świeć, Panie, nad Jego duszą! – napisał także prezydent w swoim wpisie.

Serbia

Z wielkim smutkiem przyjąłem wiadomość o śmierci Jego Świątobliwości papieża Franciszka. Świat stracił wyjątkowego przywódcę duchowego, który szerzył miłość, pokój i solidarność poprzez swoją działalność apostolską - napisał w poniedziałek na platformie X prezydent Serbii Aleksandar Vuczić.

Papież Franciszek był posłańcem nadziei i pojednania, zawsze służącym najbardziej bezbronnym. Jego strata jest dla nas wszystkich smutkiem. W imieniu obywateli Republiki Serbii i w moim własnym składam najszczersze kondolencje Kościołowi rzymskokatolickiemu, a także wszystkim wierzącym na całym świecie. Niech będzie wiecznie czczony” - oświadczył serbski prezydent.

Dodał, że praca papieża Franciszka na rzecz wzmocnienia dialogu międzyreligijnego i jego zaangażowanie na rzecz humanizmu pozostawią niezatarty ślad w historii.

USA

Wiceprezydent USA J.D. Vance w poniedziałek podkreślił, że sercem jest z milionami chrześcijan w związku ze śmiercią papieża Franciszka. Dzień wcześniej Ojciec Święty przyjął amerykańskiego wiceprezydenta w Watykanie.

Właśnie dowiedziałem się o odejściu papieża Franciszka. Jestem sercem z milionami chrześcijan na całym świecie, którzy go kochali - przekazał wiceprezydent USA.

Cieszę się, że mogłem wczoraj zobaczyć papieża, choć oczywiście był bardzo chory - dodał w serwisie X.

Watykańskie biuro prasowe poinformowało w niedzielę, że tego dnia papież Franciszek spotkał się z wiceprezydentem USA. To spotkanie nie było pewne do ostatniej chwili.

Szef NATO

Sekretarz generalny NATO Mark Rutte w poniedziałek złożył wyrazy współczucia na X z powodu śmierci papieża Franciszka.

Jego zaangażowanie na rzecz pokoju i współczucia było inspiracją dla milionów ludzi - napisał.

Rutte przyznał, że dziś wszyscy opłakują śmierć Jego Świątobliwości papieża Franciszka.

Najszczersze kondolencje dla społeczności katolickiej i wszystkich, którzy byli poruszeni jego człowieczeństwem - napisał sekretarz generalny NATO.

Francja

Dzwony katedry Notre Dame w Paryżu zaczęły o godz. 11 bić 88 razy na cześć papieża Franciszka, zmarłego w wieku 88 lat - poinformowała agencja AFP.

O godz. 12 i 18 odbędą się msze święte w intencji Ojca Świętego, a na godzinę 19 zaplanowano czuwanie.

Papież Franciszek zmarł w poniedziałek o godz. 7.35, w czasie rekonwalescencji po ciężkim zapaleniu płuc.

Szef Rady Europejskiej

Szef Rady Europejskiej Antonio Costa napisał w poniedziałek na X, że dołącza do milionów ludzi na świecie, którzy opłakują śmierć Jego Świątobliwości Papieża Franciszka. „Był głęboko współczujący” - napisał polityk o papieżu.

Szef Rady Europejskiej podkreślił, że papież Franciszek „troszczył się o wielkie globalne wyzwania naszych czasów - migrację, zmiany klimatyczne, nierówności, pokój - a także o codzienne zmagania wszystkich”.

Przypomniał, że w swoim ostatnim orędziu z okazji Światowego Dnia Pokoju papież zaproponował trzy działania, dzięki którym może nastąpić „trwała zmiana” na świecie: umorzenie długów międzynarodowych, zniesienie kary śmierci i przesunięcie funduszy wojskowych na walkę z głodem. „Oby jego idee nadal prowadziły nas ku przyszłości pełnej nadziei. Niech spoczywa w pokoju” - napisał Costa.

Izrael

Papież Franciszek był człowiekiem głębokiej wiary i bezgranicznego współczucia - podkreślił w poniedziałek prezydent Izraela Icchak Hercog, składając kondolencje w związku ze śmiercią Ojca Świętego.

Prezydent Izraela napisał w serwisie X, że Franciszek „poświęcił życie na pokrzepienie ubogich i apele o pokój na tym niespokojnym świecie”.

Mam głęboką nadzieję, że jego modlitwy o pokój na Bliskim Wschodzie i bezpieczny powrót zakładników (ze Strefy Gazy) wkrótce zostaną spełnione - dodał izraelski prezydent.