Niemcy mają nowego kanclerza

Niemiecki parlament wybrał we wtorek w drugim podejściu chadeka Friedricha Merza na kanclerza. Kandydata trójpartyjnej koalicji CDU, CSU i SPD w tajnym głosowaniu poparło 325 posłów – poinformowała przewodnicząca Bundestagu Julia Kloeckner. Wymagana większość absolutna wynosi 316 głosów.

Przeciwko głosowało 289 parlamentarzystów.

W pierwszym głosowaniu, przed południem, Merz nieoczekiwanie nie uzyskał wymaganej większości. Dostał tylko 310 głosów, 18 mniej, niż liczą kluby tworzące koalicję rządową.

Był to pierwszy taki przypadek w historii Republiki Federalnej. Kluby CDU/CSU i SPD w porozumieniu z Zielonymi oraz Lewicą po kilkugodzinnych konsultacjach postanowiły zmienić większością dwóch trzecich regulamin Bundestagu, aby umożliwić przeprowadzenie ponownego głosowania w tym samym dniu. W przeciwnym razie konieczna byłaby trzydniowa przerwa.

Sylwetka

Wybrany we wtorek na kanclerza Niemiec Friedrich Merz przeszedł długą polityczną drogę - od wschodzącej gwiazdy CDU w latach 90., przez wczesną polityczną emeryturę, aż po powrót w roli lidera opozycji i w końcu zwycięstwo w lutowych wyborach do Bundestagu.

Pochodzi z najludniejszego kraju związkowego Niemiec, Nadrenii Północnej-Westfalii. Urodził się w listopadzie 1955 r. w miasteczku Brilon w powiecie Hochsauerland.

CDU

Po odbyciu obowiązkowej służby wojskowej Merz w latach 70. XX w. rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Bonn jako stypendysta chadeckiej Fundacji Konrada Adenauera. W 1989 r. został europosłem, a pięć lat później trafił do Bundestagu jako wschodząca gwiazdy Unii Chrześcijańsko-Demokratycznej (CDU). W 2000 r. został przewodniczącym chadeckiej frakcji CDU/CSU, jednak na drodze do realizacji jego dalszych ambicji stanęła Angela Merkel. Ówczesna liderka CDU odsunęła Merza na boczny tor, a Merz wycofał się z polityki i przeszedł do biznesu.

Po odejściu Merkel z czynnej polityki Merz trzykrotnie ubiegał się o przywództwo w CDU. Dwa razy przegrał – najpierw z Annegret Kramp-Karrenbauer, potem z Arminem Laschetem – ale w 2022 r. w końcu dopiął swego, obiecując zerwanie z centrową linią Merkel i zwrot ku bardziej konserwatywnej i wolnorynkowej polityce.

Ma doświadczenie jako parlamentarzysta, ale nigdy nie zajmował stanowiska w rządzie. W partii przypisuje mu się zjednoczenie CDU po utracie władzy w 2021 r. i naprawienie relacji z rządzącą w Bawarii siostrzaną partią chadecką, CSU.

Poglądy

W CDU Merz należy do skrzydła liberalnego pod względem gospodarczym i konserwatywnego w kwestiach społeczno-politycznych. Jest zwolennikiem obniżenia podatku dochodowego, ograniczenia biurokracji i bardziej elastycznego rynku pracy, co - jego zdaniem - ma pobudzić wzrost gospodarczy. Chce, by Niemcy poszły śladem Francji i stworzyły warunki sprzyjające zakładaniu start-upów.

Jego wypowiedzi

Merz jest znany z kontrowersyjnych, nierzadko populistycznych wypowiedzi o migrantach. W październiku 2022 r., po pełnowymiarowej agresji Rosji na Ukrainę, zarzucił części uchodźców z Ukrainy uprawianie tzw. turystyki socjalnej „do Niemiec, z powrotem do Ukrainy, do Niemiec, z powrotem do Ukrainy”. W innej wypowiedzi lider CDU zarzucił osobom ubiegającym się o azyl, których wnioski zostały odrzucone, że „zabierają Niemcom wizyty lekarskie, robiąc sobie nowe zęby”. Później przeprosił za swoje słowa.

Merz wielokrotnie opowiadał się za ożywieniem współpracy w ramach Trójkąta Weimarskiego, tworzonego przez Niemcy, Polskę i Francję. Zapowiada odbudowę relacji z Polską i Francją. Nowy kanclerz ma udać się z pierwszymi wizytami zagranicznymi do Paryża, Warszawy oraz Kijowa.

Jaki jest?

W opinii Jutty Falke-Ischinger, współautorki wydanej w 2024 r. biografii polityka CDU, Merz dość łatwo obraża się, gdy ludzie są wobec niego nielojalni.

Czasami jego impulsy biorą nad nim górę - oceniła dziennikarka.

Zawsze mówię, że jego największą siłą i słabością jest przemawianie. Bardzo dobrze przemawia, ale czasami zbyt szybko, przez co nie zastanawia się nad tym, co mówi. Z czasem stał się jednak znacznie lepszym mówcą i bardziej mężem stanu - uważa Falke-Ischinger.

Według niej Merz kieruje się właściwymi wartościami, ale instynkt polityczny lidera CDU nie zawsze jest dopasowany do sytuacji.

Używa języka charakterystycznego dla polityków z lat 90. Nie zawsze jest więc politycznie poprawny, ale to może być też zaletą - oceniła.

Volker Resing, autor biografii Merza „Friedrich Merz; Sein Weg zur Macht” („Friedrich Merz; jego droga do władzy”), zapytany w lutym w rozmowie z PAP o fakt, że Merz - jako „milioner z samolotem” - w opinii części Niemców sprawia wrażenie aroganckiego, powiedział:

W relacjach osobistych Friedrich Merz w żadnym razie nie jest arogancki. Jest uważny i zainteresowany tym, co ma do przekazania druga strona.

W dyskusji politycznej chętnie prezentuje odrębne stanowisko. Jest świetnym mówcą, nie unika jasnych odpowiedzi na trudne pytania, nie udziela mętnych odpowiedzi, jest spójny i klarowny w swoich komunikatach. Być może dlatego część osób odbiera to zdecydowanie i jasność wypowiedzi jako arogancję - zauważył Resing.

69-letni w dniu objęcia urzędu Merz jest najstarszym kanclerzem Niemiec od czasów Konrada Adenauera. Friedrich Merz jest żonaty z prawniczką Charlotte Merz (z domu Gass) od 1981 r. Mają syna i dwie córki. Friedrich i Charlotte lubią wędrować, jeździć na wycieczki rowerowe lub spędzać dni relaksując się w swoim domu wakacyjnym nad jeziorem Tegernsee.

»» Odwiedź wgospodarce.pl na GOOGLE NEWS, aby codziennie śledzić aktualne informacje

pap, jb

»» O bieżących wydarzeniach w gospodarce i finansach czytaj tutaj:

Pesymizm i „negocjacje cen”. Nowy ruch na rynku mieszkań

Tuska już nie interesuje obietnica paliwa po 5,19 zł

Mocny zwrot na rynku ropy po decyzji OPEC+!

»» Santander Bank Polska zmienia właściciela – oglądaj tylko na antenie telewizji wPolsce24