PLAN DLA POLSKI: 1,5 biliona złotych na realizację „Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju”

Ministerstwo Rozwoju przesłało do konsultacji projekt „Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju”. Zakłada on, że na realizację celów "Strategii" do 2020 r. wydane zostanie 1,5 biliona złotych - z pieniędzy publicznych i prywatnych.

Ministerstwo Rozwoju przypomina w liczącej ponad 220 stron publikacji, że w lutym 2016 r. rząd przyjął „Plan na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju” - dokument przedstawiający wyzwania, jakie stoją przed polską gospodarką (tzw. pułapki rozwojowe) oraz propozycje działań wokół pięciu filarów rozwojowych. Na podstawie planu zostały opracowane „Założenia Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju”, a w maju br. rozpoczęło formalne prace 12 zespołów międzyresortowych. Zaangażowani w nie zostali przedstawiciele wszystkich resortów, partnerów społeczno-gospodarczych, województw oraz instytucji i ekspertów zewnętrznych.

Efektem prac tych zespołów jest opublikowany na stronie internetowej resortu projekt „Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju”.

"Strategia określa nowy model rozwoju - suwerenną wizję strategiczną, zasady, cele i priorytety rozwoju kraju w wymiarze gospodarczym, społecznym i przestrzennym w perspektywie roku 2020 i 2030. Ze względu na swoją rolę i przypisane jej zadania Strategia stanowi instrument elastycznego zarządzania głównymi procesami rozwojowymi w kraju" - napisano w dokumencie.

MR wskazało w nim cele i niezbędne działania oraz instrumenty potrzebne do realizacji "Strategii" i kluczowe projekty zapewniające jej wdrożenie. Strategia ustala również system koordynacji i realizacji wyznaczając role poszczególnym podmiotom publicznym oraz sposoby współpracy ze światem biznesu, nauki oraz ze społeczeństwem.

„»Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju« proponuje, przy zachowaniu konstytucyjnego modelu społecznej gospodarki rynkowej, zwiększenie odpowiedzialności instytucji państwa za kształtowanie procesów gospodarczych, społecznych i terytorialnych" - napisano. Instytucje państwa mają aktywnie i selektywnie kreować warunki dla rozwoju. Wyjaśniono, że rozwój odpowiedzialny to taki, w którym potrzeby obecnego pokolenia mogą być realizowane bez umniejszania szans przyszłych pokoleń.

Podkreślono, że głównym celem "Strategii" jest tworzenie warunków dla wzrostu dochodów mieszkańców Polski przy jednoczesnym wzroście spójności w wymiarze społecznym, ekonomicznym i terytorialnym.

Cele szczegółowe to: "trwały wzrost gospodarczy oparty na dotychczasowych i nowych przewagach", "rozwój społecznie i terytorialnie wrażliwy", "skuteczne państwo i instytucje gospodarcze służące wzrostowi oraz włączeniu społecznemu i gospodarczemu".

Najważniejszym zakładanym rezultatem realizacji „Strategii” ma być zwiększenie przeciętnego dochodu rozporządzalnego brutto gospodarstw domowych na jednego mieszkańca do 80 proc. w stosunku do średniej UE do roku 2020, a do roku 2030 zbliżenie tego dochodu do poziomu średniej UE, przy jednoczesnym dążeniu do zmniejszania dysproporcji w dochodach rozporządzalnych brutto między poszczególnymi regionami.

"Jednym z kolejnych zakładanych efektów realizacji +Strategii+ będzie jednocześnie zmniejszenie odsetka osób zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym (z obecnych 24,7 proc. do 20-23 proc. w 2020 roku). Rosnąć będzie wydajność pracy, która powinna przekładać się na wzrost wynagrodzeń" - oszacowano.

„W zakresie poziomu PKB zakładana jest dalsza konwergencja pomiędzy Polską i UE. Zakłada się, że poziom PKB na mieszkańca, mierzony według parytetu siły nabywczej, wynoszący obecnie 68 proc. średniej UE, osiągnie w 2020 r. ok. 78 proc. średniej UE, a do 2030 roku, po uruchomieniu nowych czynników konkurencyjności, zbliży się do średniej UE” - uważa resort rozwoju.

Resort rozwoju zakłada w dokumencie wzrost inwestycji do poziomu ponad 25 proc. PKB, wzrost udziału nakładów na badania i rozwój do poziomu bliskiego 2 proc. PKB, wzrost wydajności pracy do poziomu 80 proc. średniej UE, średnioroczne tempo wzrostu wartości eksportu o 7,2 proc. Ponadto przewiduje, że udział eksportu wyrobów wysokiej techniki w eksporcie ogółem wyniesie 10 proc., a wzrost produkcji przemysłowej będzie wyższy od wzrostu PKB.

W dokumencie poinformowano, że zgodnie ze „Strategią” do 2020 r. ponad 1,5 bln zł zostanie przeznaczone na realizację jej celów. „Sfinansowanie wszystkich celów rozwojowych będzie wymagało zaangażowania znacznych środków publicznych (krajowych i zagranicznych) oraz prywatnych (w tym polonijnych)” - zastrzeżono.

Do publicznych funduszy krajowych, które posłużą do realizacji celów strategii zaliczono środki budżetu państwa oraz państwowych funduszy celowych, środki budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz inne środki jednostek sektora finansów publicznych. Działania przewidziane w "Strategii" mają być finansowane z „publicznych środków wspólnotowych, a także z innych źródeł zagranicznych_”. Natomiast środki prywatne wykorzystywane do realizacji "Strategii" mają obejmować również kredyty i pożyczki, także poręczone lub gwarantowane przez uprawnione podmioty do udzielania poręczeń lub gwarancji.

Do stojących przed Polską wyzwań w perspektywie krótkookresowej zaliczono m.in: zagrożenie osłabienia dynamiki rozwoju gospodarki światowej, a przede wszystkim zaostrzenia problemów najważniejszych partnerów gospodarczych Polski, w tym rozwój sytuacji w UE; możliwość zmian w europejskiej polityce spójności (zmniejszenie jej budżetu); konflikty zbrojne na Ukrainie i w innych krajach na obrzeżach UE; czy kryzys strefy euro.

Natomiast wyzwania stojące przed Polską i światem w dłuższym horyzoncie czasowym to m.in.: "zmiany paradygmatu rozwoju gospodarki światowej, które wymagają od Polski utrzymania odpowiednio wysokiej konkurencyjności opartej nie na relatywnie niskich płacach i słabym złotym, ale na nowoczesnych towarach i usługach".

Wśród wyzwań takich wymieniono też: trendy demograficzne (starzenie się społeczeństw); automatyzację, robotyzację oraz informatyzację procesów gospodarczych (zagrożenia dla rynku pracy a także - w przypadku informatyzacji - bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego); niższy poziom pracochłonności nowoczesnych gospodarek; wpływ innowacyjnych rozwiązań i technologii na wszystkie aspekty życia oraz na funkcjonowanie przedsiębiorstw; ograniczone zasoby wody i surowców; nowe style życia, nowe wzorce konsumpcji i mobilności.

Strategia wskazuje czynniki wpływające negatywnie na stabilne perspektywy rozwoju Polski. To m.in.: oparcie wzrostu i konkurencyjności firm głównie na czynnikach kosztowych; niekorzystne procesy demograficzne - starzenie się społeczeństwa oraz migracje z Polski; niski poziom oszczędności prywatnych; niska innowacyjność gospodarki; brak długookresowych strategii dostosowań do warunków ekonomicznych w niektórych sektorach (np. energetyka, wydobycie węgla); zbyt mało dobrze wynagradzanych miejsc pracy; - postępujące rozwarstwienie dochodowe i społeczne.

„Bez impulsów prorozwojowych i proinnowacyjnych nasilą się negatywne trendy w gospodarce i państwie, których skutki będą odczuwalne nie tylko w najbliższych latach, ale i w kolejnych dekadach” - napisano w projekcie.

Zgodnie z dokumentem fundamentem trwałego i zrównoważonego wzrostu gospodarczego jest zapewnienie stabilnego otoczenia makroekonomicznego. „Zrównoważone finanse publiczne sprzyjają długofalowym trendom rozwojowym i są kluczowe dla stabilności makroekonomicznej. (...) Polska będzie podejmowała dalszy wysiłek strukturalny, tak, aby - najszybciej jak to możliwe - osiągnąć średniookresowy cel budżetowy (MTO, deficyt finansów publicznych w wysokości 1 proc. PKB - PAP)" - zadeklarowano w dokumencie.

W Strategii przewidziano, że wynik sektora instytucji rządowych i samorządowych do 2020 r. utrzyma się poniżej 3 proc. PKB, a dług sektora instytucji rządowych i samorządowych pozostanie w przedziale 50-55 proc. PKB.

”Niniejszy dokument będzie przedmiotem szerokich konsultacji społecznych, które odbędą się w okresie od lipca do końca września 2016 r. W ich ramach zaplanowane zostały liczne spotkania branżowo-tematyczne, jak również konferencje adresowane do poszczególnych środowisk, w tym partnerów społeczno-gospodarczych oraz środowisk samorządowych (...). Efekty konsultacji społecznych oraz zalecenia wynikające z prognozy oddziaływania na środowisko projektu Strategii znajdą odzwierciedlenie w ostatecznym projekcie "Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju", planowanym do przedłożenia Radzie Ministrów w październiku 2016 r." - poinformowano.

PAP, sek