Obowiązkowy split payment zwiększy dochody budżetu
Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, który zakłada obowiązkowe korzystanie z mechanizmu podzielonej płatności (split payment) został przesłany do Sejmu. Jego wprowadzenie spowoduje wzrost dochodów budżetu państwa z tytułu podatku w skali roku o ok. 958 mln zł, podano w ocenie skutków regulacji (OSR).
Przedmiotowe rozwiązania mają na celu uszczelnienie systemu podatkowego, a mechanizm podzielonej płatności jest efektywnym narzędziem fiskalnym przeciwdziałającym nadużyciom. Szacuje się, że pozwoli to na zmniejszenie luki VAT o ok 0,5 pkt proc. liczonej w stosunku do teoretycznych dochodów z VAT, co spowoduje wzrost dochodów z tytułu tego podatku w skali roku o ok. 958 mln zł - czytamy w OSR.
Według OSR, w 2019 r. dochody budżetowe wzrosną z tytułu obowiązywania tej ustawy o 239,6 mln zł, a w kolejnych latach o 958 mln zł rocznie.
Według resortu finansów, powyższe skutki wynikają z odejścia od specyfiki odwróconego obciążenia i przejścia na rozwiązanie systemowe, jakim jest mechanizm podzielonej płatności. Jak wyjaśniono w dokumencie, jest to kwota szacowana.
Należy bowiem mieć na uwadze, że obecnie stosowany mechanizm odwróconego obciążenia nastawiony jest na eliminację oszustw typu karuzelowego, natomiast głębsza analiza prowadzi do wniosku, że sam w sobie może być przyczyną powstawania nieprawidłowości nowego rodzaju i w efekcie rozrostu szarej strefy, gdyż mechanizm ten może być wręcz wykorzystywany do dokonywania oszustw - czytamy dalej.
Jak podano w OSR, dotyczy to przede wszystkim tych towarów, objętych odwróconym obciążeniem, które mogą stanowić dobro konsumpcyjne, przykładowo takich jak telefony komórkowe czy tablety. Jeżeli nieuczciwy podmiot spełnia warunki do zastosowania wobec niego odwróconego obciążenia, wówczas może nabyć telefony komórkowe bez konieczności finansowania kwoty VAT przy nabyciu telefonów, nie musi wykazywać VAT naliczonego w swojej deklaracji i ma w związku z tym silny bodziec, żeby sprzedać te telefony w szarej strefie, czyli bez rozliczenia VAT należnego. Telefony komórkowe są towarem dość łatwo zbywalnym, zatem nie ma problemu dla takiego podmiotu, żeby sprzedać je detalicznie np. za pośrednictwem platform internetowych, w szarej strefie, uzyskując dużą przewagę konkurencyjną nad podmiotami, które rozliczają VAT od takich dostaw.
Z uwagi na specyfikę prowadzonej w ten sposób sprzedaży (platformy internetowe) czy też sprzedaż bezpośrednią nie jest znana dokładna skala opisanych powyżej nadużyć, jednakże występowanie opisanej powyżej praktyki jest bardzo częste. Wprowadzenie proponowanego rozwiązania, czyli mechanizmu podzielonej płatności, wyeliminuje wyżej opisane przypadki - czytamy także.
Skutki dla jednostek samorządu terytorialnego (JST) wynikają z wprowadzenia zwolnienia z opłaty skarbowej w wysokości 30 zł wniosków składanych przez podatników o wyrażenie zgody na przekazanie środków zgromadzonych na rachunku VAT na rachunek rozliczeniowy podatnika (czynność wynikająca z art. 108b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług) i zostały wyliczone na podstawie liczby wniosków złożonych w okresie lipiec - grudzień 2018 r. Zgodnie z danymi MF, w ww. okresie złożono 4956 wniosków, co oznacza szacowaną kwotę wpływu z tytułu opłaty skarbowej do budżetu samorządów w wysokości 148 680 zł.
Nie jest możliwe natomiast oszacowanie skutków wynikających z przewidywanego zwrotu kosztów obsługi rachunku rozliczeniowego oraz powiązanego z nim rachunku VAT dla podmiotów zagranicznych, które będą obowiązane posiadać rachunek rozliczeniowy w polskim banku. Trudno określić bowiem koszty prowadzenia rachunku, gdyż wysokość opłat w zależności od rodzaju konta, jak i banku prowadzącego jest różna. Ponadto trudno oszacować liczbę płatności dokonywanych przez te podmioty w systemie obligatoryjnego mechanizmu podzielonej płatności - podano dalej.
Wprowadzenie rozwiązań mających na celu systemowe uszczelnienie podatku VAT, a tym samym ograniczenie nieprawidłowości w rozliczaniu podatku VAT przyczyni się do poprawy warunków prowadzenia działalności gospodarczej przez uczciwych podatników. Działania te pozwolą na ograniczenie działań podatników zaangażowanych w nieuczciwą działalność, co przyczyni się do ograniczenia nieuczciwej konkurencji.
Wprowadzenie mechanizmu podzielonej płatności w formie obowiązkowej we wskazanych branżach może wiązać się ze skokowym obniżeniem płynności u wybranych podatników. Podatnicy objęci regulacją dotychczas wystawiali bowiem faktury ‘w ujęciu netto’ (dotyczy podatników objętych reżimem reverse chargé). Wskutek wprowadzenia regulacji kwota do zapłaty zostanie natomiast powiększona o wartość podatku VAT (23%), implikując u nabywców wskazanych dóbr i usług konieczność zapewnienia wyższych środków finansowych na obsługę płatności. Kosztem dla podatników będzie koszt kredytu zaciąganego na pokrycie oszacowanego ubytku płynności lub utrata korzyści związanych z zarządzaniem dostępnymi środkami. W obliczeniach wykorzystano średnie oprocentowanie nowych umów kredytowych w zł (bez umów renegocjowanych) publikowane przez NBP. Koszty w ujęciu nominalnym będą ewoluowały w kolejnych latach, co wynika m.in. ze wzrostu PKB oraz oczekiwań dotyczących kształtowania się stóp procentowych w kolejnych latach. Tym samym wyliczenia dla kolejnych lat zostały skorygowane o oczekiwany wzrost PKB Polski. Zastosowano również oczekiwania rynkowe dotyczące kształtowania się stóp procentowych w kolejnych latach (wykorzystano stopy procentowe implikowane z bieżącej wyceny instrumentów pochodnych IRS) - czytamy również.
Nowe rozwiązania mają wejść w życie 1 września 2019 r., z wyjątkiem przepisów dotyczących podatków dochodowych, które zaczną obowiązywać 1 stycznia 2020 r.
ISBnews, MS
