Rząd wypali szarą strefę

Rząd zajmie się we wtorek projektem zmian w kodeksie karnym skarbowym (kks), którego celem jest m.in. ograniczenie szarej strefy - wynika z porządku obrad Rady Ministrów. Zmiany mają utrudnić unikanie odpowiedzialności karnej za przestępstwa i wykroczenia skarbowe

Projekt przygotował resort sprawiedliwości. Potrzeba przeprowadzenia kompleksowej nowelizacji Kodeksu karnego skarbowego wynika z doświadczeń praktyki jego stosowania po ostatniej samoistnej zmianie k.k.s. oraz konieczności ograniczenia szarej strefy, która dotychczas w znaczny sposób uszczuplała wpływy budżetowe - napisano w Ocenie Skutków Regulacji projektu.

Jak wyjaśniono, szacunki rozmiarów szarej strefy w gospodarce są dla Polski bardzo różne, a główne przyczyny rozbieżności wynikają z różnych metod jej szacowania, jak również różnego sposobu definiowania tego pojęcia. Zauważono, że według danych GUS, gospodarka nieobserwowana stanowiła 13,3 proc. PKB w 2014 r., a 13 proc. średnio w latach 2011-2014. Szacunki EY mówią o 12,4 proc. PKB w 2014 r., a 12,9 proc. średnio w latach 2011-2014, natomiast szacunki Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową wskazują, że szara strefa stanowiła 19,5 proc. PKB w 2014 r. i 19,2 proc. w 2015 r., a w 2016 r. 19,7 proc. (19,9 proc. średnio w latach 2011-2015).

Według MS istnieje znacząca przestrzeń do poprawy w zakresie ściągalności podatku VAT w nadchodzących latach. Ponadto, jak tłumaczy resort sprawiedliwości, potrzeba zmian w kks wynika też z doświadczeń praktyki jego stosowania przez sądy, prokuratorów oraz organy postępowania przygotowawczego.

Proponowane zmiany pozwolą lepiej zabezpieczyć interesy finansowe budżetu państwa przed stratami wynikającymi z unikania opodatkowania lub wyłudzania nienależnego zwrotu podatku. Projekt zmian Kodeksu karnego skarbowego stanowi uzupełnienie pakietu działań prawodawczych podejmowanych na polu prawa podatkowego, mających na celu uszczelnienie systemu podatkowego i zapewnienie należnych wpływów podatkowych do budżetu państwa - czytamy w OSR.

Jak zapewniono, że zaproponowane w projekcie rozwiązania skupiają się głównie na wprowadzeniu zmian utrudniających możliwość uniknięcia odpowiedzialności karnej za przestępstwa i wykroczenia skarbowe, m.in. poprzez uszczegółowienie zasad korzystania z instytucji czynnego żalu oraz wydłużenia okresów przedawnień przestępstw i wykroczeń skarbowych.

Wiele nowych rozwiązań wpływa w sposób pośredni na skuteczność funkcji ochronnej. Temu celowi służy m.in. rozszerzenie możliwości stosowania instytucji dobrowolnego poddania się odpowiedzialności, a także instytucji skazania bez rozprawy. Poprzez pozorny regres stosowanie zmienionych przepisów ma doprowadzić do wzrostu skuteczności ścigania głównych sprawców przestępstw skarbowych - tłumaczą autorzy projektu.

Dodano, że jednym z celów zmian jest zaostrzenie polityki karnej w zakresie odpowiedzialności karno-skarbowej. Ma to nastąpić „poprzez obostrzenie odpowiedzialności karnej przy przestępstwach skarbowych skutkujących uszczupleniem należności podatkowych dużej wartości, wprowadzenie możliwości pociągnięcia do odpowiedzialności karnej w niektórych przypadkach przygotowania do popełnienia przestępstw skarbowych oraz rozszerzenie możliwości przepadku przedmiotów pochodzących z przestępstwa”.

Projekt zakłada również wprowadzenie nowych przestępstw, m.in. paserstwa towarów pochodzących z nielegalnej produkcji, posiadania, przechowywania, przewożenia, przesyłania lub przenoszeni podrobionych lub przerobionych znaków akcyzy, udostępniania środków, nieruchomości lub pomieszczeń do urządzania lub prowadzenia gier hazardowych. Penalizowane ma być utrudnianie czynności służbowych osobom uprawnionym do kontroli urządzeń i prowadzenia gier hazardowych.

Są to jednak zmiany konieczne, które mają wspomóc zasadniczą politykę karną nastawioną na odzyskiwanie należności publicznoprawnych - uzasadnia resort sprawiedliwości.

Według MS, szereg zmian zaproponowanych w projekcie doprecyzowuje i uaktualnia regulacje zawarte w Kodeksie karnym skarbowym do obecnych realiów społeczno-gospodarczych, m.in. poprzez dookreślenie sposobu powiązania kwalifikacji prawnej czynu zabronionego z wysokością minimalnego wynagrodzenia. Dotyczy to w szczególności kwalifikacji prawnej czynu zabronionego.

PAP, mw