Podsumowanie. To był gorący rok w gospodarce
Obniżka PIT z 18 proc. do 17 proc., podwyższenie kosztów uzyskania przychodów, tzw. zerowy PIT dla młodych - to jedne z ważniejszych zmian podatkowych 2019 r. Ponadto ruszył program Pracowniczych Planach Kapitałowych i po raz pierwszy rząd przygotował projekt budżetu (na 2020 r.) bez deficytu.
Mijający rok upłynął także pod znakiem zmian kadrowych w resortach gospodarczych. Zmiany dotyczyły zwłaszcza Ministerstwa Finansów, które miało trzech szefów, przez pewien czas podlegało nadzorowi premiera. Wraz z utworzeniem nowego rządu pojawiły się nowe ministerstwa - m.in. klimatu, aktywów państwowych, rozwoju; niektóre zostały zlikwidowane. Rząd kontynuował uszczelnienie systemu podatkowego, przedłużono też ochronę dla firm i gospodarstw domowych przed wzrostem cen prądu.
Styczeń
Weszły w życie przepisy ustawy o Pracowniczych Planach Kapitałowych wprowadzającej dobrowolny i powszechny system długoterminowego oszczędzania. Dotyczy osób, które są zatrudnione na podstawie umowy o pracę. PPK mają zapewnić dodatkowe oszczędności dla przyszłych emerytów, po ukończeniu przez nich 60. roku życia.
Zaczęła obowiązywać ustawa dotycząca przekształcenia użytkowania wieczystego gruntów, na których stoją budynki mieszkalne - we własność tych terenów. 2,5 mln użytkowników wieczystych stało się z mocy prawa właścicielami gruntów pod swoimi mieszkaniami.
Wszedł w życie tzw. Pakiet MŚP. Nowelizacja niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym - to prawie 50 rozwiązań, dzięki którym w kieszeniach przedsiębiorców, zwłaszcza małych i średnich, ma zostać przez 10 lat blisko 4 mld zł.
Zaczął obowiązywać tzw. Mały ZUS dla małych firm. To niższe, proporcjonalne do przychodu, składki na ubezpieczenia społeczne. Z Małego ZUS mogą skorzystać osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, których roczne przychody nie przekraczają 30-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę. Dzięki temu najmniejsi przedsiębiorcy odprowadzają składki na ubezpieczenie społeczne adekwatne do swoich przychodów.
Zeszły w życie przepisy ułatwiające produkcję i sprzedaż żywności przez rolników. Rozszerzają możliwości sprzedaży produktów spożywczych m.in. na rzecz zakładów prowadzących handel detaliczny z przeznaczaniem dla konsumenta finalnego, w tym sklepów, restauracji, stołówek i innych podobnych placówek. Ustawa dotyczy rolników prowadzących tzw. handel detaliczny.
Weszła w życie nowelizacja ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych oraz niektórych innych ustaw, która tworzy Fundusz Niskoemisyjnego Transportu.
Rozszerzono zakaz handlu w niedziele obowiązujący od 1 marca 2018 r. Sklepy były otwarte tylko w ostatnią niedziele miesiąca, z wyłączeniem niedzieli poprzedzającej Wielkanoc i dwóch niedziel przed Bożym Narodzeniem.
Lotnisko Radom - Sadków zostało zamknięte dla statków powietrznych. Decyzję tę podjęto, aby umożliwić rozbudowę radomskiego portu - poinformowało Przedsiębiorstwo Państwowe „Porty Lotnicze”.
Podpisano umowę na rozbudowę Nabrzeża Oliwskiego w Porcie Gdańsk o łącznej długości ok. 1,2 km wartości 183 mln zł.
Sejm uchwalił w budżet na 2019 r. z maksymalnym deficytem w wysokości 28,5 mld zł.
Rusza nowy nabór w programie antysmogowym Czyste powietrze. Nowy nabór był konsekwencją wprowadzenia ulgi termomodernizacyjnej i konieczności uwzględnienia jej w programie.
Luty
Ministerstwo Finansów poinformowało, że deficyt budżetu w 2018 roku wyniósł 10,4 mld zł wobec dopuszczonego w ustawie deficytu w wysokości 41,5 mld zł.
Ministerstwo Finansów uruchomiło usługę Twój e-PIT, w ramach której urząd skarbowy przygotował i udostępnił roczne zeznanie podatkowe za 2018 rok każdego rozliczającego się według zeznania PIT-37 i PIT-38.
Rząd zdecydował o zwiększeniu o 3,2 mld zł do niemal 70 mld zł wydatków zaplanowanych na realizację Krajowego Programu Kolejowego do 2023 r.
Podpisano umowy dotyczące budowy lotniska Radom-Sadków. Port w Radomiu ma być gotowy pod koniec 2020 roku.
Marzec Sejm znowelizował ustawę o drogach publicznych, co pozwoli na wybór podmiotu publicznego, który zbuduje nowy elektroniczny system poboru opłat.
Urząd Ochrony Danych Osobowych wymierzył pierwszą karę na podstawie nowych przepisów o ochronie danych osobowych (RODO) za niespełnienie obowiązku informacyjnego dot. przetwarzania danych. Wyniosła ona ponad 943 tys. zł. Firma zaskarżyła decyzję do sądu.
PKP Polskie Linie Kolejowe zaproponowały wybudowanie węzła przesiadkowego w centrum Warszawy, który połączyłby WKD, koleje aglomeracyjne zatrzymujące się na stacji Śródmieście i warszawskie metro. Blisko znajdowałby się ponadto dworzec Warszawa Centralna, gdzie zatrzymują się pociągi dalekobieżne.
Spółka ElectroMobility Poland (EMP) zapowiedziała trzy wersje kompaktowego polskiego samochodu elektrycznego. Pierwsze auta mają zjechać z linii produkcyjnej za ok. 4 lata. Prezes spółki poinformował o planach wybudowania fabryki samochodów elektrycznych.
Narodowy Bank Polski poinformował, że wynagrodzenie prezesa banku centralnego w 2018 r. wyniosło 709 tys. 611 zł brutto, a wiceprezesa - pierwszego zastępcy 602 tys. 742 zł brutto.
Kwiecień
Rząd przyjął Wieloletni Plan Finansowy Państwa na lata 2019-2022 z Aktualizacją Programu Konwergencji (APK) - podstawę przygotowania projektu ustawy budżetowej na 2020 r. Założono stosunkowo łagodne spowolnienie tempa wzrostu gospodarczego w 2019 r. do 4 proc., w 2020 r. wzrost PKB o 3,7 proc., a w 2021 r. i 2022 r. odpowiednio o 3,4 proc. i 3,3 proc.
Sejm przyjął ustawę tzw. „lex Uber”, wprowadzającą licencje dla pośredników w przewozie osób. Umożliwia ona korzystanie przez kierowców świadczących przewóz osób z aplikacji zastępujących kasę fiskalną i taksometr i znosi egzaminy z topografii terenu.
Maj
Sejm uchwalił zniesienie limitu 30-krotności podstawy wpłat do Pracowniczych Planów Kapitałowych. Sejm przyjął ustawę o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej. Dzięki temu przywrócone zostaną zlikwidowane połączenia w małych miejscowościach. Posłowie uchwalili też nowelizację ustawy o Krajowym Zasobie Nieruchomości, dzięki której ma przyspieszyć realizacja programu Mieszkanie plus.
Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę ułatwiającą obrót ziemią rolną. Działki rolne do 1 hektara oraz grunty położone w obrębie miast będzie mogła kupić osoba niebędąca rolnikiem.
Czerwiec
Prezydent Andrzej Duda na wniosek premiera Mateusza Morawieckiego odwołał Teresę Czerwińską ze stanowiska ministra finansów. Czerwińska trafiła do zarządu Narodowego Banku Polskiego, a na stanowisku ministra finansów zastąpił ją dotychczasowy wiceminister, ówczesny szef Krajowej Administracji Skarbowej Marian Banaś.
PGNiG zwiększa wolumen zakontraktowanego LNG z USA.
Minister gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej Marek Gróbarczyk informuje, że rząd przyjmie program zwiększenia retencji. Ma być on wdrażany w latach 2021-2027 i kosztować 14 mld zł.
Minister gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej poinformował w rozmowie z PAP, że Komisja Europejska zaproponuje wstrzymanie połowów dorsza ze stada wschodniobałtyckiego na pół roku. Połowy dorsza w celach handlowych w większej części Morza Bałtyckiego zostają zakazane do 31 grudnia 2019. Ostatecznie Komisja decyduje o całkowitym zakazie połowu dorsza przez cztery lata. Zakaz zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2020 r.
Lipiec
Pierwsza tura „wejścia do systemu” PPK - obejmuje największych pracodawców, zatrudniających 250 osób lub więcej.
Komitet Światowego Dziedzictwa UNESCO przyjął pozytywną dla polskiej strony decyzję w sprawie Puszczy Białowieskiej; obiekt ten nie został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa w Zagrożeniu.
Ponad 200 firm podpisało umowy w ramach Pracowniczych Planów Kapitałowych - poinformował prezes PFR Paweł Borys.
Sejm znowelizował ustawę o portach i przystaniach morskich, która m.in. wprowadza możliwość uregulowania statusu dróg prowadzących do portów.
Ministerstwo Energii ogłasza program „Mój prąd”. Do 5 tys. dofinansowania do domowych instalacji fotowoltaicznych. Budżet programu to 1 mld zł.
Resort rolnictwa poinformował, że suszą dotkniętych jest 1,8 mln ha gruntów rolnych.
Sierpień
Weszła w życie ustawa o tzw. „zerowym PIT” dla osób do 26. roku życia.
Prezydent Andrzej Duda podpisuje nowelizację tzw. ustawy śmieciowej. Ma ona zachęcić do segregowania odpadów oraz ułatwić gminom kontrolę nad odbiorem odpadów komunalnymi.
Prezydent podpisał nowelizację tzw. ustawy regulacyjnej; tzw. Pakiet Przyjazne Prawo obejmuje kilkadziesiąt zmian w blisko 70 ustawach. Wprowadza takie ułatwienia dla biznesu, jak prawo do błędu przez 1. rok prowadzenia działalności gospodarczej dla przedsiębiorców zarejestrowanych w CEIDG; możliwość założenia spółki bez utraty statusu rzemieślnika, korzystniejsze zasady rozliczenia VAT w imporcie w celu wzmocnienia pozycji polskich portów w konkurencji z zagranicznymi, czy prawo do reklamacji, dla firm zarejestrowanych w CEIDG.
Wchodzi w życie rozporządzenie wykonawcze do ustawy o cenach prądu. W II półroczu 2019 r. ceny dla gospodarstw domowych i małych firm pozostają zamrożone, większe firmy mogą się ubiegać o zwrot w ramach pomocy de minimis. Przepisy obowiązują do końca 2019 r.
PKP Intercity podpisało ze Stadler Polska umowę na dostawę 12 nowych elektrycznych zespołów trakcyjnych o wartości ponad 1 mld zł.
Rafał Milczarski ponownie prezesem spółki PLL LOT.
Rząd przyjął projekt budżetu na 2020 r. - po raz pierwszy bez deficytu.
Minister środowiska Henryk Kowalczyk powołał Piotra Woźnego na szefa NFOŚiGW.
Wrzesień
Od tego dnia wszystkie torby z tworzyw sztucznych wydawane w sklepach poza tzw. zrywakami nie są bezpłatne. Zgodnie z prognozami rządu opłaty z toreb mają dać do budżetu 1,2 mld zł. Wszystkie torby objęte są opłatą recyklingową (20 gr. plus VAT). Zgodnie z szacunkami resortu w Polsce zużywamy nawet 11 mld foliówek rocznie to od 250 do 300 toreb na mieszkańca.
Trybunał Sprawiedliwości UE podjął decyzję ws. skargi rządów Rzeczpospolitej Polskiej, Litwy i Łotwy na decyzję Komisji Europejskiej umożliwiającej Gazpromowi korzystanie ze 100 proc. przepustowości lądowego przedłużenia Nord Stream I - gazociągu Opal (o rocznej przepustowości 36 mld m sześc. gazu), który przez terytorium Niemiec, wzdłuż zachodniej granicy Polski, biegnie do Czech. Wyrok oznaczał, że Rosjanie powinni zmniejszyć wolumen surowca tłoczonego przez gazociąg OPAL o ok. 12,5 mld m sześc.
Nowe przepisy ustawy o usługach płatniczych otworzyły drogę dla tworzenia tzw. otwartej bankowości, w ramach której za zgodą klienta banki mają zapewnić dostęp do jego rachunków płatniczych licencjonowanym, zewnętrznym podmiotom, czyli innym bankom, twórcom programów i aplikacji finansowych, serwisom płatniczym.
Rząd zdecydował o przekazaniu dodatkowych 5,7 mld zł na Krajowy Program Kolejowy, którego wartość wzrosła do prawie 76 mld zł.
Operator Chmury Krajowej (OChK) ogłosił zawarcie strategicznego porozumienia z Google, dzięki czemu w OChK znajdą się usługi chmury obliczeniowej Google, a w Warszawie powstanie tzw. region Google Cloud - hub infrastruktury technicznej i oprogramowania dla Europy Środkowo-Wschodniej.
Październik
Weszła w życie nowelizacja ustawy o PIT, która obniża PIT dla wszystkich pracujących z 18 do 17 proc.
Podpisano umowę ws. budowy kanału żeglugowego przez Mierzeję Wiślaną. Nowa droga wodna ma poprawić dostęp do portu w Elblągu oraz zagwarantować Polsce swobodny dostęp z Zalewu Wiślanego do Bałtyku, z pominięciem kontrolowanej przez Rosję Cieśniny Piławskiej.
Minister inwestycji i rozwoju Jerzy Kwieciński został powołany także na szefa Ministerstwa Finansów.
Koniec rozbudowy Elektrowni Opole należącej do PGE. Uruchomione dwa bloki na węgiel kamienny o mocy 1800 MW za 11,5 mld zł.
Zaczynają obowiązywać bardziej restrykcyjne normy informowania i alarmowania o smogu. Alarm smogowy będzie ogłaszany przy przekroczeniu średniodobowej wartości 150 mikrogramów na m sześc. dla pyłu PM10, poziom informowania ustalono na 100 mikrogramów. Wartości te są o dwa razy niższe niż te określone w rozporządzeniu z 2012 roku, kiedy wynosiły odpowiednio 300 i 200 mikrogramów.
Prezydent podpisał nowe Prawo zamówień publicznych, które ma wzmocnić pozycję wykonawców i podwykonawców w procesie zamówień. Zmiany mają też zwiększyć zainteresowanie polskich firm udziałem w przetargach publicznych i spowodować efektywne wydawanie pieniędzy w systemie zamówień publicznych po to, by uzyskiwać jak najlepszej jakości produkty, zamiast kierować się wyłącznie najniższą ceną. Nowe przepisy wejdą w życie w 2021 r.
Sejm znowelizował Prawo o ruchu drogowym, wprowadzając do przepisów tzw. „korytarz życia” i jazdę „na suwak”. Nowe przepisy weszły w życie 6 grudnia.
Rząd Danii wydał pozwolenie na budowę podmorskiej części Baltic Pipe na wodach duńskich.
Weszły w życie przepisy ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych, nazywanej megaustawą, która ma ułatwić rozwój szybkiego internetu w Polsce i dała m.in. podstawę prawną do wydania przez ministra zdrowia rozporządzenia podnoszącego dopuszczalne normy promieniowania elektromagnetycznego (PEM) w telekomunikacji. Ma to umożliwić budowę sieci 5G w Polsce.
Prezydent podpisał ustawę o podatku akcyzowym, która pozwoli obniżyć o 50 proc. stawkę podatku akcyzowego dla pojazdów hybrydowych.
Listopad
Weszły w życie przepisy nowelizacji ustawy o VAT, wprowadzające obowiązkową tzw. podzieloną płatność w VAT w określonych branżach.
Prezydent Andrzej Duda podpisuje ustawę wprowadzającą zakaz importu kopciuchów i kary za sprzedaż nieekologicznych pieców grzewczych. Nowe prawo przewiduje ponadto obligo podłączania się do sieci ciepłowniczych.
Ministrowie energii oraz finansów, inwestycji i rozwoju podpisali rozporządzenie ws. dopłat do zakupu nowych samochodów elektrycznych i wodorowych.
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów nakłada karę w wysokości 172 mln zł dla spółki Engie Energy za nieudzielenie informacji w postępowaniu przeciw Gazpromowi i pięciu międzynarodowym podmiotom odpowiedzialnym za finansowanie gazociągu Nord Stream 2. Urząd podkreślił, że to najwyższa w historii urzędu kara nałożona na spółkę.
Ministerstwo Energii przedstawia zmodyfikowany projekt Polityki Energetycznej Polski do 2040 r. Koszt transformacji w horyzoncie 2040 r. oceniono na 140 mld euro, redukcję emisji na 45 proc.
Zmiany instytucjonalne i personalne w kluczowych resortach gospodarczych. W strukturze nowego rządu premiera Mateusza Morawieckiego Jacek Sasin zostaje wicepremierem, szefem nowego resortu - Ministerstwa Aktywów Państwowych. Skończyła się unia personalna resortów finansów, inwestycji i rozwoju. Dotychczasowy wiceminister finansów Tadeusz Kościński został powołany na stanowisko ministra finansów, zastępując na nim Jerzego Kwiecińskiego. Jadwiga Emilewicz obejmuje tekę ministra w nowym resorcie rozwoju, w którego kompetencjach będą też działy budownictwo i turystyka. Małgorzata Jarosińska-Jedynak, dotychczasowa wiceminister inwestycji i rozwoju, staje na czele Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej. Rozwiązane zostaje Ministerstwo Energii w dotychczasowym kształcie. Michał Kurtyka zostaje powołany na szefa resortu klimatu. Nowym Ministerstwem Środowiska, w którym mają pozostać sprawy związane z geologią, leśnictwem, ochroną przyrody i polityki surowcowej państwa ma pokierować Michał Woś, powołany na ministra-członka Rady Ministrów.
PGNiG notyfikuje Gazpromowi zamiar nieprzedłużania poza 2022 r. długoterminowego kontraktu na dostawy rosyjskiego gazu.
Likwidacja Ministerstwa Energii, kompetencje rozdzielone między ministerstwa Aktywów Państwowych i Klimatu.
Rząd przyjął projekt nowelizacji ustawy o przeniesieniu środków z Otwartych Funduszy Emerytalnych (OFE) na indywidualne konta emerytalne (IKE).
Premier Mateusz Morawiecki powołał Marcina Horałę na wiceministra infrastruktury, pełnomocnika rządu ds. CPK. Zastąpił on na tym stanowisku Mikołaja Wilda, którego rada nadzorcza delegowała do pełnienia obowiązków prezesa zarządu na czas postępowania konkursowego.
Grudzień
Rząd przyjął program Kolej Plus, który ma pomóc w zmniejszeniu wykluczenia komunikacyjnego dzięki uzupełnianiu sieci kolejowej o nowe połączenia. Wartość programu to ok. 6,6 mld zł.
Krajowa Administracja Skarbowa i CBŚP udaremniły największą od lat próbę produkcji i przemytu narkotyków, którą zajmowała się międzynarodowa grupa przestępcza. Według szacunków, wartość odkrytej kokainy i opium z Kolumbii to nawet 2,2 mld zł.
PKN Orlen ogłasza wezwanie na 100 proc. akcji Energi. Koncern deklaruje, że interesuje go energetyka, zwłaszcza OZE. Cena w wezwaniu została określona na 7 zł za jedną akcję.
Rada nadzorcza Grupy Lotos odwołała prezesa Mateusza Bonca, który pełnił tę funkcję od 22 maja 2018 r.; funkcję prezesa rada nadzorcza powierzyła Jarosławowi Wittstockowi, dotychczasowemu wiceprezesowi ds. korporacyjnych.
Urząd Komunikacji Elektronicznej rozpoczął konsultacje aukcji na cztery rezerwacje częstotliwości z pasma 3,6 GHz, co umożliwi budowę sieci telekomunikacyjnej w nowej technologii 5G.
Dzienniku Ustaw ukazało się rozporządzenie Rady Ministrów ws. ustanowienia pełnomocnika rządu do spraw reformy nadzoru właścicielskiego nad spółkami Skarbu Państwa. Do jego zadań będzie należało m.in. opracowanie założeń reformy nadzoru właścicielskiego.
ak, PAP
