Czy i ile nowych euro dodrukuje Europejski Bank Centralny?
Przedstawiam cztery możliwe wersje treści komunikatu z czwartkowego spotkania Rady Europejskiego Banku Centralnego i w konsekwencji różne scenariusze rozwoju sytuacji w strefie euro i światowej gospodarce. Prognozy te mają charakter czysto publicystyczny i stanowią rodzaj zabawy oraz prowokacji intelektualnej.
WARIANT 1: EBC ogłasza program luzowania monetarnego wysokości do 1 biliona euro. Prezes Bundesbanku odcina się od decyzji Rady, ustanawiając precedens, gdyż dotąd ECB podejmował decyzje i realizował politykę monetarną na zasadzie konsensusu wszystkich członków Rady. Podobnie czyni prezes Banku Centralnego Holandii, wyrażając swoje votum separatum od decyzji EBC. Włoch Mario Draghi, szef EBC, przy pełnym wsparciu przedstawicieli Włoch, Francji, Hiszpanii, Portugalii, Grecji, Cypru, Słowacji, Czech i Węgier realizuje ambitny program dodruku pieniądza. Cena ropy naftowej podskakuje do 70 dolarów za baryłkę w ciągu 10 dni. Euro osłabia się w stosunku do dolara amerykańskiego osiągając w ciągu miesiąca parytet z dolarem (1 do 1). Wartość złotego spada do franka szwajcarskiego o 50% zatrzymując się w marcu tego roku na poziomie 6,5 złotego za franka. Frankowicze gremialnie zaprzestają spłat swoich kredytów hipotecznych. W ciągu 2015 roku trzy banki działające na polskim rynku ogłaszają upadłość. Angela Merkel z początkiem 2016 roku ustanawia strefę euro bis pod patronatem Niemiec, której rdzeń stanowią Austria, Holandia wraz z Niemcami. Premier Ewa Kopacz za załamanie kursu złotego obwinia Rosję, która w otwartej kampanii militarnej ustanawia korytarz do Naddniestrza. Prawdopodobieństwo tego scenariusza wynosi według mnie jakieś 5%.
WARIANT 2: EBC ogłasza program dodruku pieniądza (luzowania monetarnego) wysokości do 600 miliardów euro. Program realizuje bezpośrednio EBC. Przedstawiciele Niemiec i Holandii w Radzie ECB przedstawiają swoje votum separatum i jeszcze raz podważają legalność dodruku pieniądza przed Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości. SPD w Niemczech popiera program luzowania monetarnego. Angela Merkel i CDU zachowują neutralność czekając na wyrok Trybunału. Cena baryłki ropy stabilizuje się na poziomie 70 dolarów w czerwcu 2015 roku. Frank osiąga wartość 6 złotych w grudniu 2015 roku. W 2016 roku dwa banki działające na polskim rynku ogłaszają niewypłacalność, bo nie mogą spieniężyć mieszkań przejętych od frankowiczów. 100 tysięcy mieszkań wystawionych na sprzedaż w wyniku bankowych egzekucji powoduje spadek cen nieruchomości o 60%. Cena metra kwadratowego mieszkania w Warszawie spada do poziomu 2500 złotych przy braku popytu. Rosja coraz to bardziej angażuje się na Ukrainie, nie osiąga jednak korzyści terytorialnych ze względu na silny opór Ukraińców. Ukraina ogłasza niewypłacalność w 2016 roku. Przedterminowe wybory wynoszą do władzy prezydenta i premiera, którzy przyznają pełną autonomię dwom regionom Ukrainy. W Polsce w trakcie przesilenia rządowego i parlamentarnego po zmianie konstytucji urząd premiera obejmuje prezydent Komorowski łącząc w ten sposób dwa najważniejsze stanowiska w państwie. Powstaje partia przyjaciół Słowian jako zaplecze polityczne premiera i prezydenta w jednej osobie. Prawdopodobieństwo tego scenariusza oceniam na 10%.
WARIANT 3: ECB ogłasza dodruk pieniądza w granicach od 350 do 500 miliardów euro. Za zakup obligacji krajów strefy euro odpowiadają poszczególne macierzyste banki centralne, a zakupione obligacje pozostają w ich księgach. Każdy bank centralny może wykupić obligacje państwowe swojego kraju do wysokosci 25% zadłużenia sektora publicznego. Z programu luzowania monetarnego wyłączona zostaje Grecja, bo rządząca po wyborach parlamentarnych partia odrzuca program oszczędnościowy nakazany przez EU, EBC i MFW. Grecja wychodzi ze strefy euro i wraca do drahmy w październiku 2015 roku. Włochy i Francja lobbują, aby ECB podwyższył limit wykupu obligacji do 40% długu sektora publicznego. Niemcy są przeciwne. Cena ropy naftowej oscyluje okolicy 60 dolarów za baryłkę. Na Ukrainie trwa pat. Kolejne negocjacje nie przynoszą znaczących rezultatów. UE i MFW przyznają Ukrainie pakiet pomocowy w formie finansowania inwestycji infrastrukturalnych. Środki pochodzą z Funduszu Junckera, którego obszar działania rozszerzono na Gruzję, Mołdawię i Ukrainę. W Polsce frank osiąga poziom 5,5 złotego na koniec 2015 roku. Dług we frankach refinansują po cichu banki podsuwając frankowiczom nowe kredyty i formy „pomocy”. W październiku 2015 roku rząd formuje po wyborach parlamentarnych szeroka koalicja PO-PSL-SLD-RP-NP zjednoczona przeciw PiS, desygnując na premiera Palikota, a na ministra spraw zagranicznych Korwina-Mikke. Na przełomie 2015 i 2016 dochodzi do kryzysu w polskim sektorze bankowym. Zagraniczni właściciele banków za kryzys obarczają NBP, KNF i Ministerstwo Finansów, przywołując między innymi stanowisko Marka Belki ze stycznia 2015 roku, by na problemy frankowiczów banki patrzyły przez palce. Szefowie KNF i NBP podają się do dymisji. W czerwcu 2016 roku dochodzi do przedterminowych wyborów parlamentarnych, w których bezwzględną większość zdobywa Prawo i Sprawiedliwość. Prawdopodobieństwo tego scenariusza szacuję na 40%.
WARIANT 4: ECB przesuwa decyzje o programie luzowania monetarnego do czerwca 2015, a później do końca roku. Cena baryłki ropy spada do 25 dolarów w maju 2015, a na koniec roku osiąga ponownie poziom 40 dolarów. W III i IV kwartale 2015 strefa euro odnotowuje znaczne ożywienie gospodarcze. Podobnie Grecja, po powrocie w połowie roku do drachmy, osiąga niespotykany od lat wzrost zatrudnienia i zaskakująco wysoką dynamikę wzrostu PKB w I kwartale 2016 roku. Włochy w 2016 roku dochodzą do porozumienia z Komisją Europejską, EBC i MFW dotyczącego zawieszanie spłat zadłużenia przy jednoczesnej reformie sektora bankowego. Uczestnicy Forum Ekonomicznego w Davos w styczniu 2016 roku zgodnie wskazują, że zwrot w światowej gospodarce należy przypisać niskim cenom energii w ostatnich dwu latach. W Polsce w październiku 2015 roku wybory parlamentarne wygrywa Prawo i Sprawiedliwość obejmując rząd. W życie wchodzi nowe Prawo Bankowe. Frankowicze przewalutowują kredyty hipoteczne po kursie z dnia podpisania umów. Banki od wartości kapitału kredytów przeliczonego na złote muszą dodatkowo odliczyć szkody poniesione przez kredytobiorców w związku ze stosowaniem niedozwolonych klauzul w umowach z klientami. Prawdopodobieństwo rozwoju wydarzeń według tego scenariusza należy ocenić na 45%.
Tak naprawdę, prawdopodobieństwo warunkowe wystąpienia splotu wydarzeń każdej z prognoz jest bliskie zeru. Co przyniesie 2015 rok, zawrze się zapewne w kombinacji wydarzeń scenariusza 3 i 4. Moim celem było zwrócenie uwagi na związki polityki z gospodarką. W sposób prowokujący stawiam tezę o silnej korelacji między skalą dodruku pieniądza a przyszłymi cenami ropy naftowej. Nie jest przecież przypadkiem, że najbardziej zadłużone kraje strefy euro, które prą do dodruku, lobbują jednocześnie za złagodzeniem sankcji wymierzonych w Rosję.
Źródło: wPolityce.pl
