"Wspólna praca - wspólny plon" - o sukcesie „Gazoliny”
W poniedziałek 9 października 2023 roku w sali CTW 114 Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II ruszyła konferencja „Wspólna praca, wspólny plon”
Konferencja kierowana jest do środowiska akademickiego i biznesowego, ze szczególnym uwzględnieniem branży energetycznej i sektora paliwowego.
O sukcesie „Gazoliny”
Wydarzenie odzwierciedla misję życiową twórcy „Gazoliny” inż. Mariana Wieleżyńskiego, którego w tym pionierskim dla polskiego przemysłu energetycznego dziele wspierał inż. Władysław Szaynok.
W efekcie ich działań rozwój gospodarczy firmy – założonej w roku 1912 – od wczesnych lat jej funkcjonowania wzmacniało wdrażanie koncepcji, by współwłaścicielami stali się również pracownicy przedsiębiorstwa (akcjonariat pracowniczy).
Należy podkreślić, że jedną z głównych przesłanek polskich twórców „Gazoliny”, fundujących swoją firmę jeszcze przed wybuchem I wojny światowej, było to, aby – dzięki ukierunkowanej strukturze właścicielskiej – polskie przedsiębiorstwo o wysokiej rentowności ochronić przed przejęciem przez obcy kapitał.
Twórcy „Gazoliny”, ukształtowani w wielokulturowej przestrzeni Małopolski Wschodniej i Lwowa jeszcze pod panowaniem monarchii austro-węgierskiej, świetnie umieli wykorzystać atuty takiego środowiska dla stworzenia przedsiębiorstwa, które swoim rynkowym sukcesem mogło wesprzeć gospodarkę odradzającego się państwa polskiego. Wśród nierzadko pionierskich dokonań twórców spółki „Gazolina” należy wymienić skonstruowanie i zbudowanie pierwszej w Europie gazoliniarni kompresyjnej, następnie absorpcyjnej oraz uruchomienie jednej z pierwszych na świecie wytwórni płynnego gazu ziemnego (nazywanego wówczas gazolem). Płynny gaz w butlach był także eksportowany np. do Belgii, Syrii oraz Palestyny.
Do innych osiągnięć spółki „Gazolina” należy budowa pierwszego w kraju rurociągu gazu ziemnego, doprowadzenie gazu ziemnego z Zagłębia Borysławskiego do Lwowa (1929), czy wreszcie, od początku lat 30., gazyfikacja powstającego miasta w Gdyni, z zastosowaniem nowoczesnej technologii wytwarzania dwugazu.
Wśród licznych inicjatyw organizacyjno-badawczych twórców spółki „Gazolina” na szczególną uwagę zasługuje utworzenie – wraz z pracującym na Politechnice Lwowskiej prof. Ignacym Mościckim – laboratorium gazu ziemnego „Metan” przekształconego następnie w Chemiczny Instytut Badawczy (jego spadkobiercą jest dziś Instytut Chemii Przemysłowej – Sieć Badawcza Łukasiewicz w Warszawie).
„Metan” był spółką pełniącą rolę think-tanku, który opracowywał własne rozwiązania technologiczne i chronił je patentami, by uniezależnić spółkę „Gazolina” od obcych technologii.
Skalę i wartość dokonań spółki „Gazolina” celnie charakteryzują słowa jej twórcy, inż. Mariana Wieleżyńskiego, który w jubileuszowym dla firmy roku 1937 mówił do pracowników:
Jesteśmy optymistami i kochamy swoją pracę, a że miłość jest najpotężniejszą siłą w świecie, więc zwyciężamy. Rządzić musi w naszym przedsiębiorstwie sprawiedliwość i poczucie obowiązku, panować zaś gotowość do wzajemnej pomocy. Gazolina jest organizacją obliczoną na długi dystans. Jeden z naszych kontraktów naftowych kończy się w roku 2006. Chcę, aby dzieci nasze, wnuki i prawnuki, zdobywając dla siebie kawałek chleba, pracowały na tych zasadach, dając krajowi naszemu to, czego potrzebuje do życia, do obrony i do wielkiej ofensywy duchowej na cały świat.
Wzmacnianie patriotyzmu gospodarczego
Konferencja „Wspólna praca, wspólny plon” realizowana w ramach projektu „Badania i upowszechnienie nowatorskich dokonań gospodarczych i społecznych Spółki Gazolina w II RP” dofinansowanego przez Ministra Nauki i Edukacji w ramach programu Nauka dla Społeczeństwa.
Projekt i przedmiotowa konferencja pozwalają na wykazanie efektywności badań w zakresie nauk humanistycznych i społecznych dla budowania oraz wzmacniania poczucia tożsamości polskiego przemysłu – w kluczowym obszarze bezpieczeństwa energetycznego Polski. Nauka polska może skutecznie wzmacniać patriotyzm gospodarczy - mówi minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek.
Wydarzenie odbywa się pod Patronatem Honorowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy. Transmisja dostępna jest na kanale Facebooka #InstytutHistoriiKUL.
Mat.Pras./KG
