Samorządowcy o samorządzie tuż przed wyborami

Rozpoczął się IX Europejski Kongres Samorządów, który na kilka tygodni przed wyborami zgromadził w Mikołajkach ekspertów i samorządowców, polityków i media. Przez dwa dni na kilkudziesięciu debatach, podczas paneli dyskusyjnych i spotkań, a także w czasie warsztatów i prezentacji goście Kongresu będą rozmawiać o gospodarce, finansach, inwestycjach i rozwoju polskich samorządów. Kongres odbywa się pod hasłem „Przyszłość idei decentralizacji w zmieniającym się świecie”.

Pierwszy dzień Kongresu otworzyła konferencja prasowa. W konferencji uczestniczyli Marcin Kuchciński – Marszałek Województwa Warmińsko-Mazurskiego oraz Zygmunt Berdychowski – pomysłodawca Europejskiego Kongresu Samorządów oraz przewodniczący Rady Programowej Forum Ekonomicznego.

Samorząd, który dziś mamy powstawał w dwóch etapach – z jednej strony chcieliśmy decentralizować władzę w latach 90. – to był najlepszy sposób na budowę demokracji i społeczeństwa obywatelskiego, z drugiej strony po roku 2000 mówimy już, że nie decentralizujemy bez końca, mamy wybieranego w wyborach bezpośrednich prezydenta miasta, wójta, burmistrza. To on konsoliduje władzę wykonawczą wybieraną przez obywateli, w związku z czym mamy dwa różne modele samorządności. I ten drugi zdecydowanie wygrywa. Trudno też spodziewać się po wójcie, burmistrzu, że będzie szczególnie poszukiwał efektywnego sposobu na gospodarowanie pieniędzmi publicznymi. Skoro mamy władzę, to mamy władzę… po co mamy się starać – mówił w telewizji wPolsce Zygmunt Berdychowski, zapowiadając najważniejsze wyzwania tegorocznego kongresu.

To na długą metę jest model, który musi doprowadzić do porażki. Musimy to zmienić, choćby poprzez wzmacnianie rady, radnych, by stanowili przeciwwagę dla wybieranego w wyborach bezpośrednich wójta, czy burmistrza. Rola rad samorządowych musi ulec wzmocnieniu, byśmy mieli do czynienia z prawdziwą, samorządową demokracją - oceniał Zygmunt Berdychowski.

W poniedziałek wieczorem planowana jest prezentacja wyjątkowego raportu „25 Lat Trójstopniowego Samorządu Terytorialnego w Polsce” przygotowanego przez Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu.

W Kongresie bierze udział ponad 2 tys. uczestników z ponad 30 krajów.

„Poważne turbulencje z jakimi mierzy się Polska i Europa w ostatnich latach odcisnęły piętno także na procesie decentralizacji władzy. Pandemia spowodowała nagłe zerwanie łańcuchów dostaw, co ostatecznie poskutkowało poddaniem w wątpliwość idei bezgranicznej, postępującej globalizacji. Odpowiedzią państw na problemy związane z postpandemicznym ładem, rosnącą pauperyzacją społeczną wywołaną presją inflacyjną oraz zagrożeniami bezpieczeństwa wynikającymi z wojny w Ukrainie była konsolidacja i centralizacja władzy, kosztem niezależności samorządów” – czytamy na stronie kongresu.

Czy przyjęte rozwiązania ustrojowe będą jednak efektywne w dłuższej perspektywie? – odpowiedzą uczestnicy rozmów i debat podczas Europejskiego Kongresu Samorządowego, który potrwa do środy 6 marca.

(red)