Zbadaj poziom tej witaminy - często występują jej niedobory

Witaminy pełnią kluczową rolę w utrzymaniu homeostazy organizmu. Ich niedobór może prowadzić do licznych zaburzeń metabolicznych i dysfunkcji narządowych.

Szczególnie istotna wydaje się wśród nich witamina B12 - kobalamina, której deficyt często przebiega z zauważalnymi objawami neurologicznymi, hematologicznymi czy gastrycznymi. W skrajnych przypadkach może skutkować osłabieniem siły mięśniowej, zaburzeniami czucia głębokiego, a nawet trudnościami z poruszaniem się.

Jaką pełni funkcję?

Witamina B12 uczestniczy w wielu procesach biologicznych. Jest niezbędna do syntezy DNA, dojrzewania erytrocytów oraz utrzymania prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Bierze również udział w metabolizmie homocysteiny, której odpowiednie stężenie we krwi ma istotne znaczenie w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych. Kobalamina wspomaga również tworzenie osłonki mielinowej neuronów oraz uczestniczy w biosyntezie neuroprzekaźników.

Po czym poznać jej niedobór?

Kliniczne manifestacje niedoboru witaminy B12 są niespecyficzne i mogą obejmować objawy ze strony wielu układów. Spośród najczęstszych wymienia między innymi parestezje, czyli uczucie mrowienia i drętwienia, osłabienie kończyn, zaburzenia równowagi oraz trudności z chodzeniem.

Nierzadko pojawiają się również objawy ze strony przewodu pokarmowego – nudności, zaparcia, biegunki, owrzodzenia błony śluzowej jamy ustnej oraz utrata apetytu i w konsekwencji masy ciała. Możliwe są także objawy psychiatryczne i kognitywne, takie jak obniżenie koncentracji, pogorszenie pamięci czy zmienność wahań nastroju.

Wartości referencyjne

Stężenie witaminy B12 w surowicy interpretuje się zwykle w przedziale 200–1000 pg/ml lub 200–1000 ng/l.

Wyniki w dolnej granicy normy mogą jednak niekiedy nie odzwierciedlać rzeczywistego stanu zaopatrzenia organizmu, zwłaszcza w przypadkach współwystępowania objawów klinicznych. W diagnostyce pomocniczej zaleca się więc oznaczenie poziomu kwasu metylomalonowego (MMA) i homocysteiny, mogących być podwyższone w przebiegu niedoboru B12, nawet przy prawidłowych wartościach kobalaminy w surowicy.

Grupy ryzyka

Na deficyt witaminy B12 szczególnie narażone są osoby stosujące dietę wegańską lub ubogą w produkty odzwierzęce, osoby starsze (z uwagi na zmniejszoną produkcję czynnika Castle’a i hipochlorhydrię), pacjenci z chorobami przewodu pokarmowego, takimi jak zanikowe zapalenie błony śluzowej żołądka, celiakia, choroba Leśniowskiego-Crohna), a także osoby po gastrektomii czy wycięciu zastawki krętniczo-kątniczej lub przyjmujące niektóre leki – inhibitory pompy protonowej czy metforminę.

Gdzie znaleźć ją w żywności?

Witamina B12 naturalnie występuje wyłącznie w produktach pochodzenia zwierzęcego. Jej dobrymi źródłami są mięso, podroby, ryby, jaja oraz produkty mleczne. Prawidłowe wchłanianie kobalaminy wymaga obecności pepsyny i kwasu solnego w żołądku, czynnika wewnętrznego (IF – intrinsic factor) produkowanego przez komórki okładzinowe oraz prawidłowo funkcjonującego końcowego odcinka jelita krętego.

W celu oceny zaopatrzenia organizmu w witaminę B12 rekomenduje się wykonywanie oznaczeń laboratoryjnych przynajmniej raz w roku u osób z grup ryzyka.

Filip Siódmiak

»» Inne porady dotyczące zdrowia i diety czytaj tutaj:

Czy istnieje dieta na odmłodzenie organizmu?

Tego nie wiedziałeś na temat postu

Jeść pięć, siedem posiłków dziennie, czy raczej pościć?

Przez ten nawyk tyjemy szybciej. Jedz wolniej!

»» Odwiedź wgospodarce.pl na GOOGLE NEWS, aby codziennie śledzić aktualne informacje.