Biały osad w czajniku czy pod prysznicem? Poznajcie twardą wodę
Po dłuższej eksploatacji sprzętu kuchennego, korzystania z prysznica, mycia naczyń czy prania można zauważyć, że coś uległo zmianie. Najczęściej stoi za tym tak zwana twarda woda. Wpływa ona między innymi na szybsze pojawianie się osadu we wnętrzu czajnika i garnków, białych smug, a także zacieków na wyschniętych naczyniach czy twardnieniem ubrań niedługo po wyjęciu z pralki. Mimo, że zjawisko to wywiera niekorzystne działanie na nasze życie codzienne, to czy w podobnym stopniu wpływa na nasze zdrowie?
Czym jest twarda woda?
Tak zwana twardość wody uwarunkowana jest zawartością w niej rozpuszczonych składników mineralnych, przede wszystkim wapnia oraz magnezu. Owe związki mineralne mają swój początek zależnie od czynników geograficznych – rozmieszczenia skał na danym terenie oraz ich składu mineralnego, a następnie wydobywanej z ich okolic wody.
Wodę twardą dzielimy także na dwa podstawowe rodzaje:
• Węglanową - inaczej przemijająca, gdyż zanika (jej związki mineralne) podczas jej gotowania i pozostawia po sobie „kamień”
• Niewęglanową – nie znika (związki mineralne) w czasie gotowania, również powoduje „kamień”
Twardość wody określono także dla poszczególnych miast. W wyniku badań ujęć głębinowych zlokalizowanych na terenie całego kraju, stwierdzono, że:
• Woda średniotwarda – występuje na terenie miast: Gorzów Wielkopolski, Gostynin, Grodzisk Mazowiecki, Kołobrzeg, Kościerzyna, Lębork, Lidzbark Warmiński, Mińsk Mazowiecki, Płock, Siedlce, Sulejówek, Szczytno, Wrocław
• Woda miękka i bardzo miękka – występuje na terenie miast: Piaseczno, Siedlce, Gostynin, Jelenia Góra
• Woda twarda: Strzelce Opolskie [1,2]
Podjęto także próby dokonania analizy przez innych uczonych. Stwierdzili oni, iż woda twarda występuje na 8% obszaru Polski, średniotwarda na 67%, a miękka i bardzo miękka na 25% [3].
Czy przewyższa normy?
W skład wody twardej wchodzą głównie związki wapniowe i magnezowe, stąd wypijanie wody kranowej (na przykład pod postacią kawy czy herbaty) wiąże się z dodatkowym źródłem tych składników. Co więcej, ich bioprzyswajalność z wody jest zdecydowanie lepsza. W przypadku magnezu nawet ponad 30 % niż z pożywienia.
Przy dziennym zapotrzebowaniu RDA na magnez (310-420 mg) oraz wapń (1000-1300 mg), wypicie jednego litra twardej wody dostarczy nam 52 mg magnezu i 150 mg wapnia.
Wpływ na zdrowie?
Wielu może to dziwić, ale związki występujące w twardej wodzie kranowej, obecne są również w mineralnej wodzie butelkowanej, szczególnie tej średnio- i wysokozmineralizowanej.
Nie sposób mówić więc o potencjalnych skutkach ubocznych. Ponadto w licznych badaniach udowodniono jej prozdrowotne działanie, między innymi na układ sercowo-naczyniowy [4,5] czy częstość diagnozowania nowotworów [6]
Źródła:
1. Zdanowicz, A., Płotek, B. (2013). Twardość wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Analiza jakości wody SUW Józefów.
2. Derkowska-Sitarz, M., Adamczyk-Lorenc, A. (2008). Wpływ składników mineralnych rozpuszczonych w wodzie pitnej na organizm człowieka. Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej, 123(34), s. 39-48.
3. Raczuk, J., Królak, E., Biardzka, E. (2015). Procentowy udział wody do picia w średnim zapotrzebowaniu młodzieży i osób dorosłych na wapń i magnez. Problemy Higieny i Epidemiologii, 96(2), s. 529-533.
4. Dore, M. P., Parodi, G., Portoghese, M., Errigo, A., Pes, G. M. (2021). Water Quality and Mortality from Coronary Artery Disease in Sardinia: A Geospatial Analysis. Nutrients, 13(8), 2858.
5. Catling, L. A., Abubakar, I., Lake, I. R., Swift, L., Hunter, P. R. (2008). A systematic review of analytical observational studies investigating the association between cardiovascular disease and drinking water hardness. Journal of Water and Health, 6(4), s. 433–442.
6. Yang, C. Y., Tsai, S. S., Lai, T. C., Hung, C. F., Chiu, H. F. (1999). Rectal cancer mortality and total hardness levels in Taiwan’s drinking water. Environmental Research, 80(4), s. 311–316.
Filip Siódmiak
