Co podzielona płatność oznacza dla przedsiębiorców? Przewodnik po split payment

Split payment, czyli mechanizm podzielonej płatności to kolejne rozwiązanie, które mają pomóc w walce z oszustwami w VAT. Będzie to mechanizm dobrowolny a korzystający z niego płatnicy VAT będą korzystać z pewnych udogodnień, przede wszystkim – nie będą objęci tzw. solidarną odpowiedzialnością podatników

Mechanizm podzielonej płatności został wpisany do projektu nowelizacji ustawy o VAT. Nowe przepisy mają obowiązywać od 2018 roku, po konsultacjach i przeprowadzeniu ich przez parlament.

 Mechanizm

W projekcie zakłada się, że każdy podatnik VAT będzie miał – oprócz podstawowego rachunku bankowego – rachunek VAT, założony przez prowadzący jego konto bank lub SKOK. Nabywca jego towarów/ usług po wprowadzeniu nowych przepisów zyskuje możliwość (ma w tym wolny wybór), by opłacając fakturę VAT wybrać mechanizm podzielonej płatności. Jeśli zdecyduje się skorzystać z MPP bank/SKOK automatycznie podzieli kwotę płatności na kwotę netto, która powędruje na podstawowe konto sprzedającego, oraz kwotę podatku, która trafi bezpośrednio na rachunek VAT. Z tego rachunku, jego posiadacz będzie mógł regulować tylko dwa rodzaje zobowiązań – wobec innych płatników VAT – opłacając VAT z wystawionych mu faktur oraz wobec urzędu skarbowego. Taki mechanizm uniemożliwi sytuację, w której sprzedawca lub dostawca towarów, znika bez regulowania swoich zobowiązań wobec fiskusa, co jest m.in. powszechną praktyką w tzw. karuzelach VAT.

Mechanizm ten z założenia utrudnia, lub wręcz uniemożliwia, powstawanie oszustwa podatkowe już na etapie samej transakcji. Jednocześnie zapewni lepszą transparentność rozliczeń VAT-owskich i utrudni wyprowadzanie pieniędzy za granicę.

MPP będzie możliwy do stosowania w płatnościach miedzy dwoma podatnikami VAT, nie dotyczy płatności faktur dokonywanych np. przez osoby fizyczne, które nie są płatnikami VAT.

Korzyści dla podatników

Aby zachęcić do korzystania z MPP, Ministerstwo Finansów, przewidziało w nowych przepisach cały katalog korzyści, które może osiągnąć podatnik stosujący mechanizm podzielonej płatności:

• wyłączenie spod ryzyka sankcji VAT (normalnie sankcja od 30% do 100% kwoty zaległości),

• wyłączenie z zasady tzw. „odpowiedzialności solidarnej”, stosowanej zarówno wobec kupującego, jak i sprzedawcy, wówczas, gdy sprzedawca, mimo opłaconej faktury, nie odprowadza podatku do urzędu skarbowego; Przepisy o odpowiedzialności solidarnej dotyczą obrotu towarami w tzw. branżach wrażliwych – szczególnie narażonych na wyłudzenia VAT - np. paliwo, wyroby stalowe, dyski HDD,

• skrócenie okresu zwrotu nadwyżek VAT przez Urząd Skarbowy ze standardowych 60 do 25 dni w wypadku, gdy zwrot ma nastąpić na rachunek VAT,

• obniżka kwoty podatku należnego wg określonego wzoru, jeśli podatnik korzysta z MPP, i dokonuje płatności wcześniej niż to wynika z ustawowych terminów. Ten swoisty upust w podatku jest wyliczany na podstawie zawartego w ustawie wzoru uwzględniającego liczbę dni o jaką wcześniej regulowane jest zobowiązanie do fiskusa, kwotę tego zobowiązania oraz aktualna stopę referencyjną NBP. Dla przykładu, jeśli podatnik ma do odprowadzenia do urzędu skarbowego 100 tys. zł, a zrobi to 10 dni przed terminem, to zyska „rabat” wynoszący 41,38 zł. To zdecydowanie więcej niż uzyskałby lokując te kwotę na 10-dniowej lokacie,

• jeżeli podatnik korzysta z MPP, a z jakichś powodów zalega urzędowi skarbowemu, to nie będzie miał naliczanych podwyższonych odsetek za zwłokę (standardowo mnoży się je  x1,5), pod warunkiem, że w deklaracji, z której wynika zaległość ma 95 proc. z faktur zakupowych opłaconych z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.

Korzyści fiskalne

Dzięki MPP zyska też budżet państwa i w konsekwencji wszyscy uczciwi podatnicy. Po wprowadzeniu tego mechanizmu Ministerstwo Finansów, w ciągu 11 lat, chce uzyskać dodatkowe wpływy z VAT w wysokości blisko 82 mld zł, które będą stopniowo rosnąć z 419 mln zł w 2018 roku do 9 mld w 2023 roku i kolejnych latach.

Obowiązki banków

Projekt ustawy nakłada na banki i skoki obowiązek utworzenia dla wszystkich podatników VAT odrębnego rachunku VAT. Systemy bankowe muszą zostać dostosowane do automatycznego rozdzielania płatności nabywcy towaru/usługi na część netto wędrującą na podstawowy rachunek dostawcy i część podatku, trafiającą na rachunek VAT. Banki i SKOKi nie będą miały prawa do pobierania opłat i prowizji za prowadzenie rachunku VAT, natomiast środki zgromadzone na tym rachunku będą oprocentowane.

Oprac. MS