Dla pielęgniarek i położnych

Pod koniec ubiegłego roku zespół powołany przez ministra zdrowia stworzył „Strategię na rzecz rozwoju pielęgniarstwa i położnictwa w Polsce”. Określa on działania na rzecz tego środowiska w 5 obszarach: kształcenia zawodowego, roli w systemie, norm i warunków zatrudnienia oraz nowego zawodu pomocniczego.

Strategia jest dokumentem planistyczny o charakterze wieloletnim (perspektywa 5, 10 i 15-letnia), opracowanym wspólnie ze środowiskiem zawodowym pielęgniarek i położnych. Określa kierunki działań i zmian jakie należy wdrożyć, aby zapewnić wysoką jakość, bezpieczeństwo i dostęp do opieki pielęgniarskiej dla pacjentów.

Działania realizowane i planowane:

Obszar I: Kształcenie przed i podyplomowe pielęgniarek i położnych

• Zakłada zwiększenie dotacji dydaktycznej w ustawie budżetowej na 2018 r. dla uczelni nadzorowanych przez Ministra Zdrowia na kształcenie na studiach licencjackich na kierunku pielęgniarstwo rozpoczynających się w roku 2018/2019 (zwiększenie o 521 miejsc – 28 % w stosunku do roku ubiegłego). Na rok 2018 została zabezpieczona dodatkowa kwota w wysokości 3 200 000 zł, która zostanie podzielona pomiędzy te uczelnie medyczne, które deklarowały i zrealizowały zwiększenie liczby przyjęć na kierunku pielęgniarstwo stacjonarnych studiów pierwszego stopnia. Środki te będą podzielone po zakończeniu rekrutacji pomiędzy poszczególne uczelnie wg rzeczywistego zwiększenia liczby przyjętych na ww. kierunek w stosunku do liczby przyjętych w roku ubiegłym.

-Planowane jest utrzymanie kształcenia przeddyplomowego pielęgniarek i położnych wyłącznie na poziomie szkół wyższych.

-Dążenie do poprawy jakości kształcenia na kierunkach pielęgniarstwo i położnictwo - projekt nowych standardów kształcenia dla kierunków studiów: pielęgniarstwa i położnictwa–– obecnie przekazany do MNISW.

• Powstał projekt nowelizacji ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej w zakresie kształcenia podyplomowego - wprowadzenie systemu akredytacji dla organizatorów kształcenia podyplomowego w zakresie specjalizacji dla pielęgniarek i położnych.

-Kontynuowanie dofinansowania specjalizacji dla pielęgniarek i położnych w priorytetowych dziedzinach (corocznie przeznaczane jest na ten cel około 8 mln zł). Planowane jest zwiększenie tej kwoty.

-Wsparcie dla pielęgniarstwa w ramach wykorzystywania środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój (POWER) na kształcenie pielęgniarek (przeddyplomowe i podyplomowe) oraz poprawę jakości kształcenia

Obszar II: Rola, kompetencje pielęgniarek i położnych w systemie ochrony zdrowia.

Prace nad określeniem ról i kompetencji pielęgniarek i położnych w systemie ochrony zdrowia:

-Udział pielęgniarek i położnych w pracach Zespołu do spraw opracowania standardu organizacyjnego opieki zdrowotnej w zakresie diabetologii (wypracowanie zapisów dot. aspektów opieki pielęgniarskiej nad osobami z cukrzycą na poszczególnych poziomach opieki).

-Nowe zakresy kompetencji w kształceniu podyplomowym - określenie kompetencji pielęgniarek sprawujących opiekę nad pacjentami z problemami okulistycznymi.

-Nowe kompetencje dla położnych – zwiększenie samodzielności zawodowej.

Prace nad określeniem ról i kompetencji pielęgniarek i położnych w systemie ochrony zdrowia trwają od wielu lat w resorcie zdrowia. Już w okresie przed opracowaniem Strategii istotnie wzmocniono samodzielność zawodową pielęgniarek i położnych poprzez: rozszerzenie uprawnień zawodowych pielęgniarek i położnych o nowe kompetencje (samodzielna ordynacja leków i kontynuacja zlecania leków na zlecenie lekarza, w tym Leki 75 + - umożliwienie pielęgniarkom POZ wystawiania recept „S”. Od 1 stycznia 2016 r. do 31 grudnia 2017 r. szkolenia w tym zakresie ukończyły 11 582 pielęgniarki i położne; ponad 1 400 pielęgniarek i położnych korzysta z nowych uprawnień zawodowych; liczba zrealizowanych recept wystawionych przez uprawnione pielęgniarki i położne wynosi 176 205.) oraz samodzielne udzielanie świadczeń zdrowotnych przez pielęgniarki i położne (Minister Zdrowia wydał rozporządzenie z dnia 28 lutego 2017 r. w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanych przez pielęgniarkę albo położną samodzielnie bez zlecenia lekarskiego, które określa zakres świadczeń udzielanych samodzielnie przez pielęgniarkę i położną.)

Obszar III. Normy zatrudnienia – określenie liczby pielęgniarek i położnych oraz ich kwalifikacji w poszczególnych zakresach świadczeń (rozporządzenia „koszykowe”).

Wypracowanie we współpracy z przedstawicielami NRPiP i OZZPiP regulacji dotyczących liczby i kwalifikacji pielęgniarek i położnych realizujących świadczenia gwarantowane w poszczególnych zakresach świadczeń zdrowotnych:

-Przygotowano projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego. Przedmiotowy projekt został poddany opiniowaniu i konsultacjom publicznym i zakłada wprowadzenie wskaźników zatrudnienia pielęgniarek i położnych w wymiarze 0,6 etatu na łóżko (dla oddziałów o profilu zachowawczym) i 0,7 (dla oddziałów o profilu zabiegowym) oraz wymagania kwalifikacyjne w wymiarze - równoważnik co najmniej 2 etatów pielęgniarek lub położnych o odpowiednich kwalifikacjach. Planowane wejście w życie ww. przepisów – 1 czerwca 2019 r. w zakresie wskaźników zatrudnienia pielęgniarek i położnych - 1 stycznia 2022 r. w zakresie zapewnienia co najmniej 2 etatów pielęgniarek lub położnych o określonych kwalifikacjach. -Przygotowanie propozycji zmian do rozporządzenia MZ w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu psychiatrii i leczenia uzależnień.

Obszar IV. Warunki pracy, wynagrodzenia i prestiż zawodów pielęgniarek i położnych.

Poprawa warunków pracy pielęgniarek i położnych:

-Przeprowadzenie pilotażu standaryzacji opieki pielęgniarskiej w 16 podmiotach leczniczych w ramach projektu pozakonkursowego „Rozwój kompetencji pielęgniarskich” (ICNP, dokumentacja elektroniczna, zdarzenia niepożądane)

-Podejmowanie działań związanych z wypracowaniem formuły dodatkowego urlopu wypoczynkowego dla pielęgniarek i położnych. Do rozważenia o informowaniu opinii publicznej.

-Planowana - w ramach projektu „Rozwój kompetencji pielęgniarskich” - promocja zawodów pielęgniarki i położnej – przeprowadzenie dedykowanej kampanii medialnej we współpracy ze środowiskiem zawodowym pielęgniarek i położnych, ukierunkowanej na budowanie pozytywnego wizerunku zawodów pielęgniarki i położnej oraz ukazanie różnych ról i aspektów pracy w tych zawodach w systemie ochrony zdrowia.

Obszar V. Nowy zawód medyczny, jako zawód pomocniczy dla zawodu pielęgniarki w systemie opieki zdrowotnej

Wprowadzenie do systemu opieki zdrowotnej profesji współuczestniczącej w bezpośredniej opiece nad pacjentem, wspomagającej pracę pielęgniarek:

-Wprowadzenie stanowiska asystenta medycznego/sekretarki medycznej w celu odbiurokratyzowania pracy pielęgniarek i położnych.

-Wprowadzenie zawodu opiekuna medycznego do rozporządzeń koszykowych w poszczególnych rodzajach świadczeń.

-Podjęcie działań na rzecz uregulowania współpracy pielęgniarek i opiekunów medycznych.

-Podjęcie działań związanych z dodaniem nowych kompetencji zawodowych opiekunowi medycznemu.