CBOS: w grudniu pogorszenie nastrojów społecznych

W grudniu dość istotnie pogorszyły się nastroje społeczne; znacząco ubyło pozytywnych ocen sytuacji w Polsce, gorsze niż miesiąc temu są także oceny sytuacji politycznej i gospodarczej - informuje Centrum Badania Opinii Społecznej.

Z badania CBOS wynika, że w grudniu do 47 proc. zmniejszył się odsetek Polaków uważających, że sytuacja w kraju zmierza w dobrym kierunku; w stosunku do badania przeprowadzonego w listopadzie odsetek ten zmniejszył się o 6 punktów procentowych. Jednocześnie o 7 punktów wzrósł odsetek ocen złych - do 36 proc.

Oznacza to załamanie obserwowanego w ostatnich miesiącach trendu wzrostowego, a zarazem powrót do wartości notowanych w sierpniu br. - czytamy w opisie wyników badania.

Według CBOS, dobrym ocenom kierunku rozwoju sytuacji w Polsce sprzyja przede wszystkim prawicowa orientacja polityczna, regularne uczestnictwo w praktykach religijnych, wykształcenie podstawowe/gimnazjalne i zasadnicze zawodowe, zamieszkiwanie na wsi, starszy wiek - 65 lat i więcej, zadowolenie z własnej sytuacji materialnej oraz płeć męska. W grupach społeczno-zawodowych pozytywne opinie o rozwoju sytuacji w kraju wyrażają rolnicy, robotnicy wykwalifikowani i niewykwalifikowani, pracownicy usług, personel średniego szczebla oraz emeryci.

W potencjalnych elektoratach głównych ugrupowań politycznych zadowolenie z rozwoju sytuacji w Polsce przeważa nad niezadowoleniem jedynie wśród zwolenników PiS. Sympatycy pozostałych ugrupowań cieszących się największym poparciem społecznym najczęściej negatywnie wypowiadają się na temat kierunku zmian w Polsce, przy czym najbardziej krytyczni w tym względzie są zdeklarowani wyborcy PO.

Badanie pokazało też, że w porównaniu z listopadem pogorszyły się także oceny sytuacji politycznej w Polsce. Obecnie za dobrą uznaje ją 24 proc. badanych (spadek o 5 punktów procentowych), za złą - 33 proc. (wzrost o 2 punkty), a 37 proc. respondentów (wzrost o 3 punkty) twierdzi, że jest ona przeciętna - ani dobra, ani zła.

W grudniu odnotowano także pogorszenie ocen sytuacji gospodarczej w kraju, choć nadal pozostają one relatywnie dobre. W stosunku do listopada o 4 punkty procentowe (do 51 proc.) zmalał odsetek respondentów dobrze oceniających stan polskiej gospodarki, o 3 punkty (do 33 proc.) wzrósł odsetek tych, którzy twierdzą, że jest on przeciętny, a o 2 punkty (do 12 proc.) przybyło badanych określających sytuację gospodarczą w kraju, jako złą.

W grudniu oceny poziomu życia badanych i ich rodzin są nieco gorsze niż w listopadzie. Obecnie niespełna dwie trzecie respondentów uznaje go za dobry (63 proc., spadek o 4 punkty procentowe), natomiast co szesnasty (6 proc., wzrost o 1 punkt) wyraża niezadowolenie. Niemal jedna trzecia badanych (31 proc., wzrost o 3 punkty) określa jakość swojego życia jako przeciętną.

Lepsze niż przed miesiącem są z kolei oceny warunków materialnych gospodarstw domowych. Prawie dwie trzecie badanych (63 proc., od listopada wzrost o 5 punktów procentowych) wyraża satysfakcję w tym względzie, 30 proc.(spadek o 4 punkty) twierdzi, że ich warunki materialne są przeciętne (ani dobre, ani złe), natomiast 7 proc. ogółu stanowią osoby niezadowolone ze swojej sytuacji materialnej.

Na poziomie zbliżonym do listopadowego utrzymują się oceny sytuacji w zakładach pracy. Ponad dwie trzecie zatrudnionych (70 proc., wzrost o 3 punkty procentowe) uznaje ją za dobrą, 8 proc. określa jako złą, a 21 proc. (spadek o 3 punkty) - jako przeciętną.

W ostatnim miesiącu zmniejszył się odsetek badanych przewidujących, że w ciągu najbliższego roku sytuacja w kraju się poprawi (z 31 proc. do 28 proc.), jednocześnie wzrosła liczba tych, którzy twierdzą, że ulegnie ona pogorszeniu (z 16 proc. do 20 proc.). Niezmiennie ponad dwie piąte respondentów (44 proc.) nie przewiduje żadnych zmian w tym zakresie.

Pogorszyły się także przewidywania dotyczące sytuacji politycznej w kraju. Nadal najczęstsze jest przekonanie, że w najbliższym roku pozostanie ona niezmieniona (53 proc.), jednak w stosunku do poprzedniego miesiąca wzrósł odsetek respondentów sądzących, że sytuacja polityczna w Polsce się pogorszy (z 15 proc. do 19 proc.), a zmalał tych, którzy przewidują jej poprawę (z 23 proc. do 19 proc.).

Nieco mniejszy jest też optymizm co do sytuacji gospodarczej w Polsce w ciągu najbliższego roku. O 4 punkty procentowe (do 31 proc.) zmalał odsetek badanych prognozujących, że stan gospodarki się poprawi, przy jednoczesnym wzroście przewidywań, że się pogorszy (o 3 punkty, do 14 proc.). Utrzymania status quo - podobnie jak przed miesiącem - oczekuje blisko połowa respondentów (47 proc.).

Nieznacznie pogorszyły się również przewidywania dotyczące poziomu życia respondentów i ich rodzin. O 3 punkty procentowe (do 26 proc.) zmniejszył się odsetek badanych liczących na poprawę i w takim samym stopniu wzrósł odsetek tych, którzy obawiają się pogorszenia (z 7 proc. do 10 proc.). Nadal większość respondentów (56 proc.) przewiduje, że za rok będzie im się żyło tak samo jak obecnie.

W niewielkim stopniu poprawiły się z kolei prognozy warunków materialnych gospodarstw domowych. O 3 punkty procentowe (do 29 proc.) wzrósł odsetek respondentów spodziewających się ich poprawy. Niemal co dwunasty badany (8 proc.) obawia się pogorszenia, większość zaś (63 proc., spadek o 3 punkty) sądzi, że kondycja materialna ich gospodarstw domowych utrzyma się na obecnym poziomie.

W porównaniu z listopadem, minimalnie zmniejszył się odsetek pracowników prognozujących pogorszenie sytuacji w ich zakładzie pracy (o 2 punkty procentowe, do 6 proc.), jednocześnie nie zmienił się odsetek tych, którzy uważają, że sytuacja w ich miejscu pracy się poprawi (28 proc.), oraz odsetek sądzących, że nie ulegnie ona zmianie (60 proc.).

Oceny sytuacji na lokalnych rynkach pracy pozostają właściwie takie same, jak miesiąc temu. Około trzech czwartych ankietowanych (74 proc.) uważa, że w ich miejscowości lub okolicy można znaleźć zatrudnienie, w tym ponad jedna piąta (21 proc.) ocenia, że nietrudno jest o pracę satysfakcjonującą. Co piąty respondent (21 proc.) twierdzi, że znalezienie pracy jest trudne, w tym jednak tylko 4 proc. sądzi, że jest to zupełnie niemożliwe.

W stosunku do listopada zmalało poczucie zagrożenia bezrobociem. Utraty pracy obawia się obecnie 18 proc. aktywnych zawodowo osób (spadek o 5 punktów procentowych), natomiast czterech na pięciu pracowników (81 proc., wzrost o 7 punktów) czuje się pod tym względem bezpiecznie. Tym samym poczucie stabilności zatrudnienia powróciło do poziomu z października.

Badanie przeprowadzono metodą wywiadów bezpośrednich wspomaganych komputerowo (CAPI) w dniach 29 listopada - 9 grudnia 2018 roku na liczącej 1016 osób reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski.

SzSz (PAP)