UE porozumiała się w sprawie finansowania Łącząc Europę
Przedstawiciele państw UE, europarlamentu i Komisji Europejskiej porozumieli się w sprawie zasad wydawania środków na infrastrukturę w ramach instrumentu Łącząc Europę na okres 2021-2027. Priorytetem ma być finansowanie projektów przyjaznych środowisku.
Zgodnie z propozycją Komisji Europejskiej z czerwca 2018 roku w nadchodzącej siedmiolatce o niemal 50 proc. wzrośnie finansowanie inwestycji w ogólnoeuropejskie sieci infrastruktury transportowej, energetycznej i cyfrowej. Bruksela zaproponowała na ten cel 42,3 mld euro.
Wstępne porozumienie, wypracowane w nocy z czwartku na piątek, nie dotyczy jednak wysokości środków - te będą zależały od uzgodnień dotyczących całego wieloletniego budżetu. Porozumienie określa zasady wydawania tych pieniędzy.
Z piątkowych informacji KE wynika, że program ma pomóc UE wytyczyć drogę do neutralności klimatycznej zgodnie z propozycją „Czysta planeta dla wszystkich” wspierając infrastrukturę dla „czystych” środków transportu. Priorytetowo mają być traktowane projekty dotyczące kolei, czy np. zwiększanie liczby punktów ładowania samochodów elektrycznych.
Nowy instrument Łącząc Europę leży u podstaw europejskiego transportu. Zapewni on łączność, przyspieszy dekarbonizację i cyfryzację gospodarki UE oraz stworzy synergię między infrastrukturą transportową, energetyczną i cyfrową. Przede wszystkim umożliwi on UE dokończenie do 2030 roku budowy podstawowej sieci transportowej, która jest podstawą jednolitego rynku – oświadczyła komentując porozumienie unijna komisarz ds. transportu Violeta Bulc.
Zgodnie z planem KE po raz pierwszy w historii instrument Łącząc Europę ma zapewnić również wsparcie w wysokości 6,5 mld euro dla podwójnego, cywilno-wojskowego zastosowania technologii infrastruktury transportowej. Celem jest dostosowanie europejskiej sieci transportowej do wymogów wojskowych oraz poprawa mobilności wojskowej w UE.
Obecnie nie brak wąskich gardeł, czy słabych ogniw, jak np. niewystarczająco wytrzymałe wiadukty, które utrudniają przemieszczanie ciężkiego sprzętu wojskowego. Działania w celu poprawy tej sytuacji mają być wkładem w utworzenie w pełni funkcjonującej unii obrony do 2025 roku.
Z kolei cyfrowy komponent instrumentu Łącząc Europę ma sfinansować strategiczną cyfrową infrastrukturę łączności. Chodzi m.in. o korytarze 5G, terabitowe sieci łączące komputery o wysokiej wydajności oraz łączność gigabitową dla kluczowych użytkowników takich jak szkoły, szpitale, ośrodki transportu, główni dostawcy usług publicznych i przedsiębiorstwa intensywnie korzystające z technologii cyfrowej. Jak przekonuje KE wszystko to ma przyczynić się do odblokowania możliwości nowej generacji jednolitego rynku cyfrowego.
Projektując te rozwiązania urzędnicy z Brukseli wyszli z założenia, że cyfryzacja przemysłu europejskiego i modernizacja takich sektorów jak transport, energia, opieka zdrowotna i administracja publiczna zależą od powszechnego dostępu do niezawodnych, przystępnych cenowo, wysokiej jakości sieci o dużej lub bardzo dużej przepustowości. Wraz ze zwiększonym zapotrzebowaniem na sieci o dużej przepustowości i infrastrukturę w zakresie łączności elektronicznej, nowy instrument Łącząc Europę ma być w większym stopniu ukierunkowany na infrastrukturę łączności cyfrowej.
KE podkreśla, że aby środki UE mogły zacząć jak najszybciej przynosić praktyczne rezultaty, konieczne jest szybkie osiągnięcie porozumienia w sprawie ogólnego długoterminowego budżetu UE. Opóźnienia w tym względzie mogą mieć ogromny wpływ na duże projekty infrastrukturalne. W sektorze transportowym - jak ostrzega KE - może to wpłynąć na realizację najważniejszych projektów, takich jak połączenia kolejowe Rail Baltica, tunel Brenner, Lyon-Turyn, Evora-Merida itp. Przykładowo Rail Baltica musi mieć możliwość uruchomienia większych zamówień budowlanych w roku 2021. Ma to zasadnicze znaczenie dla dokończenia projektu, który pomoże połączyć pięć milionów ludzi w regionie Morza Bałtyckiego.
Środki finansowe w ramach instrumentu Łącząc Europę nie są przydzielane dla konkretnych państw członkowskich, a przyznawane w drodze konkurencyjnych zaproszeń do składania wniosków, które są rozpatrywane przez Komisję Europejską i Agencję Wykonawczą ds. Innowacyjności i Sieci (INEA).
Na podst. PAP
