Sektor nieruchomości handlowych pod presją pandemii
Zakaz prowadzenia działalności w obiektach handlowych z wyjątkiem sklepów spożywczych, aptek, pralni, drogerii i placówek finansowych oznacza, że sektor handlowy znacząco odczuje skutki pandemii Covid-19 - podał Narodowy Bank Polski w piątek.
Autorzy raportu ocenili, że rynek nieruchomości komercyjnych też został dotknięty przez pandemię Covid-19, a związane z tym ograniczenia w działalności przedsiębiorstw będą mieć wpływ na czynsze i transakcje sprzedaży nieruchomości, zwłaszcza w długiej perspektywie.
„Należy pamiętać, że czynsze w obiektach komercyjnych są podpisywane na parę lat, a zerwanie tych kontraktów wiąże się z karami. Natomiast transakcje kupna i sprzedaży nieruchomości są wynikiem długich negocjacji” - czytamy. Zdaniem ekspertów można spodziewać się znaczącego wpływu pandemii na zmiany strukturalne w sektorze, które można będzie zaobserwować dopiero za jakiś czas.
Wedle NBP na rynkach nieruchomości biurowych w pierwszym kwartale 2020 r. zmniejszały się nierównowagi wynikające z wcześniejszego nadmiaru podaży powierzchni do wynajęcia w stosunku do popytu na nią.
„Na wzrost popytu wpłynęła korzystna sytuacja gospodarcza, w tym tworzenie nowych miejsc pracy, również przez firmy międzynarodowe” - stwierdzili twórcy raportu.
W raporcie podano, że podaż nowych powierzchni oraz tych w budowie nadal utrzymuje się na wysokim poziomie. „Według informacji rynkowych, na koniec pierwszego kwartału 2020 r. zasoby powierzchni biurowej na dziewięciu największych rynkach biurowych wyniosły ok. 11,1 mln mkw., a w budowie było ok. 1,75 mln mkw.” - poinformowali eksperci banku.
„Stopa pustostanów na tych rynkach nieznacznie spadła do poziomu 8,6 proc. wobec 8,7 proc. na koniec czwartego kwartału 2019 r.” - dodali. Ich zdaniem odsetek pustostanów powierzchni biurowej zależy od wieku oraz przede wszystkim od lokalizacji biurowca, a wobec bardzo dużej podaży nowoczesnej powierzchni, starsze budynki biurowe nie cieszyły się dużym popytem.
„Ta sytuacja się poprawiła w ostatnich kwartałach, gdy pojawił się popyt na biura coworkingowe, do czego część tych budynków została przystosowywana” - ocenili twórcy opracowania.
Wedle NBP na rynku powierzchni handlowo-usługowych utrzymywała się nieznaczna nadpodaż, a odsetek pustostanów w największych miastach na koniec czwartego kwartału 2019 r. kształtował się na poziomie 3,9 proc. „Zasoby nowoczesnej powierzchni handlowej na koniec pierwszego kwartału 2020 r. wyniosły ponad 12,2 mln mkw., a powierzchnia w budowie kształtowała się na poziomie 440 700 mkw.” - czytamy.
Zdaniem banku niski przyrost nowych powierzchni może oznaczać, że inwestorzy uważają rynek za nasycony, co potwierdza pojawianie się projektów przekształcających istniejące centra handlowe w centra handlowo-usługowo-rozrywkowe.
„Z uwagi na ogłoszenie stanu epidemii w Polsce, zakazu prowadzenia działalności w obiektach handlowych z wyjątkiem sklepów spożywczych, aptek, pralni, drogerii i placówek finansowych można przypuszczać, że sektor handlowy znacząco odczuje skutki pandemii Covid-19” - stwierdzili eksperci.
Ich zdaniem rynek nowoczesnej powierzchni magazynowej w Polsce pozostawał w fazie rozwoju, popyt i podaż utrzymywały się na wysokim poziomie. „Powierzchnie były w kręgu zainteresowania firm logistycznych, kurierskich, sieci handlowych z dużym udziałem sektora elektroniki. Duży popyt zgłaszał też przemysł” - napisali twórcy analizy.
„Na koniec pierwszego kwartału 2020 r. całkowite zasoby rynku powierzchni magazynowej wzrosły do 19,1 mln mkw., a w budowie znajdowało się ponad 2,2 mln mkw. nowoczesnej powierzchni magazynowej” - dodali. Stopa pustostanów w całym kraju odnotowała lekki wzrost do poziomu 7,3 proc. wobec 7 proc. w pierwszym kwartale 2019 r.
Według danych NBP wartość kredytów na nieruchomości biurowe wzrosła do poziomu 17,9 mld zł (wobec 16 mld zł w czwartym kwartale 2019 r.); na nieruchomości handlowe i usługowe podniosła się do poziomu 18 mld zł (wobec 17,2 mld zł w IV kw. 2019 r.), zaś wartość pożyczek na nieruchomości magazynowe i przemysłowe skoczyła do 9,3 mld zł. „Natomiast wartość kredytów udzielonych na inne nieruchomości pozostała bez zmian na poziomie 16 mld zł” - podsumował bank.
Czytaj też: NBP: Przewidywany silny spadek popytu na mieszkania
PAP/kp